AlmaLinux Nasıl Kurulur ve Konfigüre Edilir? Kolay Adımlarla AlmaLinux Kurulum Rehberi

AlmaLinux, CentOS’un yerini almayı hedefleyen ve topluluk tarafından desteklenen harika bir işletim sistemi. Eğer Linux dünyasına adım atmak istiyorsanız veya sunucu yönetimi konusunda deneyiminizi artırmak istiyorsanız, AlmaLinux tam size göre! Şimdi gelin, AlmaLinux’u nasıl kuracağınızı ve temel yapılandırmalarını nasıl gerçekleştireceğinizi adım adım öğrenelim.

AlmaLinux, CentOS’un 8 sürümünden sonra gelen en popüler alternatiflerden biri. CentOS 8’in 2021 sonrasında desteği sona erdi ve bu boşluğu AlmaLinux doldurdu. AlmaLinux, işletim sisteminin açık kaynak yapısını koruyarak profesyonel sunucular için sağlam bir alternatif sunuyor. Bu sistem, Red Hat Enterprise Linux (RHEL) ile uyumlu olarak geliştirildiği için, bu tür sistemlerde çalışanların zorluk yaşamadan geçiş yapabilmesi için tasarlandı.

Adım 1: AlmaLinux ISO’sunu İndirin
İlk olarak, AlmaLinux’un en son sürümünü indirmelisiniz. Bunun için [AlmaLinux'un resmi web sitesine](https://almalinux.org/) gidin ve "Get AlmaLinux" butonuna tıklayın. Burada, sisteminizin mimarisine uygun olan ISO dosyasını seçin (genellikle 64-bit olan sürümü seçebilirsiniz).

Adım 2: USB’ye AlmaLinux ISO’sunu Yazın
İndirdiğiniz ISO dosyasını bir USB sürücüsüne yazmak için bir yazılıma ihtiyacınız olacak. Windows kullanıyorsanız, Rufus veya Etcher gibi araçlar işinizi görecektir. Linux kullanıcıları ise terminal üzerinden `dd` komutunu kullanarak bu işlemi yapabilir. Aşağıdaki komut ile bir USB’ye AlmaLinux ISO’sunu yazabilirsiniz:

sudo dd if=/path/to/almalinux.iso of=/dev/sdX bs=4M status=progress && sync

*Not: /dev/sdX kısmını USB'nizin bağlı olduğu dizin ile değiştirin.*

Adım 3: AlmaLinux’u Kurulum için Başlatın
USB sürücüsünü bilgisayarınıza takın ve bilgisayarınızı yeniden başlatın. BIOS ayarlarına girin (genellikle F2 veya DEL tuşlarıyla) ve USB’yi birincil boot cihazı olarak ayarlayın. Kaydedin ve çıkın.

Adım 4: AlmaLinux Kurulumunu Başlatın
Bilgisayarınız, USB'den başlatıldığında AlmaLinux’un kurulum ekranını göreceksiniz. Buradan "Install AlmaLinux" seçeneğini tıklayın. Kurulum sihirbazı sizi adım adım yönlendirecek. Bu adımlarda dil seçimi, klavye düzeni gibi temel ayarları yapmanız gerekecek.

Adım 5: Disk Bölümleme
Disk bölümlemesi, Linux kurulumlarında genellikle önemlidir. Eğer daha önce Linux kullanmadıysanız, "Automatically configure partitioning" seçeneğiyle AlmaLinux, diskinizi otomatik olarak bölecektir. Elbette, manuel bölümleme yapmayı tercih ediyorsanız, o seçenek de mevcut.

Adım 6: Kullanıcı Bilgilerini Girin
Kurulum sırasında sisteminize bir "root" (yönetici) şifresi belirlemeniz gerekecek. Ayrıca, bir kullanıcı adı ve şifre de oluşturmanız istenecek. Bu, sistemdeki yönetici haklarınızı kullanabilmenizi sağlar.

Adım 7: Kurulumu Tamamlayın ve Sistemi Başlatın
Kurulum tamamlandıktan sonra, bilgisayarınızı yeniden başlatın ve USB sürücüsünü çıkarın. AlmaLinux işletim sistemi, yeni kurulumunuzu başlatacaktır.

AlmaLinux kurulumunu başarıyla tamamladıktan sonra, bazı temel konfigürasyonları yapmanız gerekecek. İşte yapmanız gerekenler:

1. Sistem Güncellemeleri
İlk iş olarak, sistemi güncel tutmalısınız. Bunu yapmak için terminalde şu komutu kullanın:

sudo dnf update -y

Bu komut, sisteminizdeki tüm yazılımların en son sürümlerini yükleyecektir.

2. Firewall (Güvenlik Duvarı) Ayarları
Sunucu güvenliği her zaman önceliklidir. AlmaLinux, varsayılan olarak firewalld'yi kullanır. İlk başta, firewall'ı yapılandırmanız gerekebilir. Basitçe şu komutla firewall'ı başlatabilirsiniz:

sudo systemctl start firewalld
sudo systemctl enable firewalld

Eğer HTTP ve HTTPS erişimi sağlamak istiyorsanız, bu portları açmanız gerekebilir:

sudo firewall-cmd --permanent --add-service=http
sudo firewall-cmd --permanent --add-service=https
sudo firewall-cmd --reload

3. SSH Kurulumu
Eğer sunucunuza uzaktan bağlanmak istiyorsanız, SSH servisini başlatmalısınız. Bunun için:

sudo systemctl start sshd
sudo systemctl enable sshd

SSH üzerinden uzak bağlantılar için güvenliği artırmak adına, şifresiz giriş ve anahtar tabanlı doğrulama kullanmanız faydalı olacaktır.

4. Yedekleme Aracı Kurulumu
Yedeklemeler, verilerinizi korumanın en iyi yoludur. Yedekleme yazılımı olarak `rsync` ya da `borg` gibi araçlar kullanılabilir. Yedekleme için gerekli araçları şu şekilde yükleyebilirsiniz:

sudo dnf install rsync -y

AlmaLinux’un temel kurulum ve yapılandırması tamamlandıktan sonra, onu tam anlamıyla kullanmaya başlayabilirsiniz. Sunucu üzerinde Apache, Nginx, MySQL gibi popüler yazılımları kurabilir, web sitelerinizi çalıştırabilir veya uygulama geliştirme için ortam oluşturabilirsiniz.

AlmaLinux, güçlü bir RHEL tabanlı sistem olarak Linux dünyasında önemli bir yer edinmiştir. Kurulumu kolay, kullanımı ise güvenli ve verimli olan bu işletim sistemi, sunucu ve masaüstü kullanımları için mükemmel bir alternatiftir. Yukarıdaki adımları takip ederek, kısa sürede AlmaLinux'u kurabilir ve konfigüre edebilirsiniz. Eğer Linux deneyiminizi daha da derinleştirmek isterseniz, AlmaLinux’un dokümantasyonu ve topluluğu size her zaman yardımcı olacaktır.