Bash Script Nasıl Yazılır? Linux'ta Adım Adım Script Yazma Rehberi

Merhaba, sevgili teknoloji meraklısı! Bugün, Linux dünyasında bir yolculuğa çıkıyoruz ve sana *Bash script* yazma sanatını öğreteceğim. Eğer Linux terminali ve komut satırı seni biraz zorladıysa, bu yazı tam sana göre. Bash script yazmak, seni bu gücü çok daha verimli kullanmaya davet ediyor. Hadi başlayalım!

İlk olarak, *Bash* nedir, kısaca bir bakalım. *Bash*, "Bourne Again Shell" ifadesinin kısaltmasıdır ve Linux’un en yaygın kullanılan komut satırı aracıdır. Terminalde girdiğimiz komutları bu shell sayesinde çalıştırırız. Fakat, bu sadece başlangıç. Bash, bize çok güçlü scriptler yazma yeteneği sunar. Bu scriptlerle, çok daha karmaşık işlemleri tek bir komutla halledebiliriz.

Peki, nasıl başlamalıyız? Hadi bakalım!

Bir Bash script yazmak için öncelikle bir dosya oluşturman gerekiyor. Bunun için terminalde şu komutu kullanabilirsin:

nano scriptim.sh

Bu komutla yeni bir dosya oluşturduk ve `nano` editörü ile açtık. Şimdi, scriptimiz için gerekli ilk satırı ekleyelim:

#!/bin/bash

Bu satır, scriptin bir Bash scripti olduğunu Linux’a bildiriyor. Şimdi kod yazmaya hazırsın!

Scriptinin içine bazı basit komutlar ekleyerek başlayalım. Örneğin, terminale yazı yazdırmak istiyorsan `echo` komutunu kullanabilirsin:

#!/bin/bash
echo "Merhaba Dünya!"

Bu scripti kaydedip çalıştırdığında, terminalde "Merhaba Dünya!" yazısını göreceksin. Basit ama etkili!

Ama bekle, bu kadarla kalmıyoruz! Hadi biraz daha ileri gidelim.

Şimdi biraz daha etkileşimli bir script yazalım. Kullanıcıdan isim alıp, onu bir değişkende saklayalım ve sonrasında selamlayalım:

#!/bin/bash
echo "Adını gir: "
read isim
echo "Merhaba, $isim! Bash script dünyasına hoş geldin!"

Burada şunları yaptık:
- `read` komutuyla kullanıcıdan bir girdi aldık.
- Bu girdi, `$isim` değişkenine atandı.
- Son olarak, `echo` ile kişiye özel bir mesaj verdik.

Şimdi, biraz daha sofistike bir script yazalım. Diyelim ki, kullanıcıdan yaşını soralım ve 18 yaşından küçükse "Lütfen 18 yaşından büyük olmalısınız" şeklinde bir uyarı verelim:

#!/bin/bash
echo "Yaşını gir: "
read yas
if [ $yas -ge 18 ]
then
  echo "Hoş geldin, yetişkinsin!"
else
  echo "Lütfen 18 yaşından büyük olmalısınız."
fi

Bu scriptte, `if` komutuyla yaş kontrolü yapıyoruz. Eğer yaş 18 veya daha büyükse, hoş geldin mesajı gösteriliyor. Aksi takdirde, kullanıcıya bir uyarı veriliyor.

Şimdi biraz döngülerle eğlenelim! Bash script yazarken döngülerle tekrar eden işlemleri kolayca yönetebilirsin. Mesela, kullanıcıya 5 kez "Merhaba" yazdırmak için şöyle bir script yazabiliriz:

#!/bin/bash
for i in {1..5}
do
  echo "Merhaba!"
done

Bu script, 5 kez "Merhaba!" yazdıracak. Eğer döngüyü daha karmaşık hale getirmek istersen, `while` döngüsü gibi daha gelişmiş seçenekler de mevcut.

Son olarak, yazdığımız scripti çalıştırmayı unutmayalım! Bash scriptlerini çalıştırmadan önce, dosyaya çalıştırılabilirlik izni vermen gerekiyor:

chmod +x scriptim.sh

Bu komutla scriptine çalıştırma izni verdikten sonra, şu komutla scripti çalıştırabilirsin:

./scriptim.sh

Ve işte! Artık yazdığın script çalışıyor.

Bash script yazmak, başlangıçta karmaşık gibi görünebilir, ancak birkaç temel adımı öğrendikten sonra çok eğlenceli hale gelir. İster basit bir "Merhaba Dünya!" yazdır, ister karmaşık sistem görevlerini otomatikleştir. Bash ile neler yapabileceğini keşfetmek tamamen sana bağlı.

Unutma, pratik yaparak daha fazla şey öğrenebilirsin. Her gün küçük scriptler yazarak kendini geliştirebilirsin. Umarım bu yazı, seni Bash script dünyasına adım atmaya teşvik etmiştir. Hadi, şimdi sen de kendi scriptini yazmaya başla!