Bash Script Nedir?
Bash, Linux ve Unix tabanlı sistemlerde komut satırı arayüzü olarak bilinir. "Bash Script" ise bu ortamda kullanılan komutların yazılı hale getirilmesidir. Yani bir dizi komutun yazılarak bir dosyada saklanması ve ardından bu dosyanın çalıştırılmasıdır. Bash Script, aslında bir tür otomasyon aracıdır. Tekrarlanan işleri hızla halletmek, zaman kazandırmak ve sistem yöneticiliği gibi görevleri kolaylaştırmak için harika bir yöntemdir.
Başlangıç: İlk Bash Script'inizi Yazmak
Bash script yazmaya başlamak için öncelikle bir metin düzenleyicisine ihtiyacınız var. Linux sistemlerinde genellikle `nano`, `vim`, veya `gedit` gibi araçlar kullanılır. Basit bir "merhaba dünya" programı ile adım adım ilerleyelim.
Terminalinizi açın ve aşağıdaki adımları takip edin:
1. İlk olarak bir dosya oluşturun. Örneğin, `hello_world.sh` adını verelim:
nano hello_world.sh
2. Ardından dosyaya aşağıdaki kodu yazın:
#!/bin/bash
echo "Merhaba, Dünya!"
Bu satırlar çok basit ama güçlüdür. `#!/bin/bash` satırı, bu dosyanın bir Bash Script olduğunu belirtir. `echo` komutu ise terminale "Merhaba, Dünya!" yazdırır.
Script Dosyasını Çalıştırmak
Yazdığınız Bash Script'ini çalıştırmak için, dosyayı çalıştırılabilir hale getirmeniz gerekir. Bunun için şu komutu kullanabilirsiniz:
chmod +x hello_world.sh
Bu komut, dosyanın çalıştırılabilir olmasını sağlar. Şimdi terminal üzerinden script dosyanızı çalıştırabilirsiniz:
./hello_world.sh
Ekranda "Merhaba, Dünya!" mesajını görmelisiniz.
Bash Script'te Değişkenler ve Koşullar
Bash script yazarken en sık karşılaşılan şeylerden biri değişkenler ve koşul ifadeleridir. Örneğin, bir kullanıcıdan isim alıp, ona göre bir mesaj yazmak isterseniz, şu şekilde bir kod yazabilirsiniz:
#!/bin/bash
echo "Adınızı girin:"
read name
echo "Merhaba, $name!"
Bu script, kullanıcıdan bir isim alır ve ardından kişiye özel bir mesaj gönderir.
Koşul ifadeleri ile bir kullanıcının girdiği yaşa göre bir mesaj vermek isterseniz, şu kodu kullanabilirsiniz:
#!/bin/bash
echo "Yaşınızı girin:"
read age
if [ $age -ge 18 ]; then
echo "Yetişkinsiniz!"
else
echo "Çocuklarsınız!"
fi
Bu script, kullanıcıya yaşını sorar ve eğer yaş 18 veya daha büyükse "Yetişkinsiniz!" mesajını verir. Aksi takdirde, "Çocuklarsınız!" diyecek.
Döngülerle Verimlilik Sağlayın
Bash script yazarken döngüler çok kullanışlıdır. Özellikle aynı işlemi birden fazla kez yapmanız gerektiğinde döngüler işleri hızlandırır. Örneğin, 1'den 10'a kadar olan sayıları yazdırmak için bir `for` döngüsü kullanabilirsiniz:
#!/bin/bash
for i in {1..10}
do
echo "Sayımız: $i"
done
Bu script, 1'den 10'a kadar olan sayıları sırasıyla terminalde yazdıracaktır.
Bash Script ile Dosya İşlemleri
Bash script ile dosya işlemleri yapmak da oldukça yaygındır. Örneğin, bir dosyanın var olup olmadığını kontrol etmek için şu komutu kullanabilirsiniz:
#!/bin/bash
if [ -f "test.txt" ]; then
echo "Dosya mevcut!"
else
echo "Dosya bulunamadı!"
fi
Bu script, `test.txt` adlı dosyanın var olup olmadığını kontrol eder. Eğer dosya varsa, "Dosya mevcut!" mesajını yazdırır, yoksa "Dosya bulunamadı!" diyecek.
Sonuç: Bash Script ile Güçlü ve Verimli Sistem Yönetimi
Bash script yazmak, Linux dünyasında daha verimli olmanızı sağlar. Sistemdeki tekrarlayan işleri otomatikleştirerek zaman kazanabilir, aynı zamanda sisteminizi daha güçlü ve verimli yönetebilirsiniz. Bu yazıda öğrendiğiniz temel kavramlar sayesinde, kendi Bash Script’lerinizi yazmaya başlayabilir ve günlük işlerinizi kolaylaştırabilirsiniz.
Unutmayın, Bash Script yazmak pratikle gelişen bir beceridir. İlerledikçe daha karmaşık ve etkili script’ler yazabilir, her geçen gün Linux dünyasında daha fazla hakimiyet kurabilirsiniz. O zaman ne duruyorsunuz? Hemen bir script yazın ve sisteminizi otomatikleştirin!
