CentOS 8 Nasıl Kurulur ve Yapılandırılır? Adım Adım Kılavuz

Merhaba Linux meraklıları! Bugün sizinle CentOS 8 kurulumunu ve yapılandırmasını adım adım keşfedeceğiz. Linux dünyasına yeni girdiyseniz ya da sadece CentOS 8 ile tanışmayı planlıyorsanız, doğru yerdesiniz. Hadi, bu maceraya birlikte atılalım ve her adımda ne yaptığınızı anlamanızı sağlayacak şekilde yol alalım.

Her şeyden önce, CentOS 8'i sisteminize kurabilmek için resmi CentOS web sitesinden ISO dosyasını indirmeniz gerekiyor. Tarayıcınızı açın ve şu adresi ziyaret edin:

https://www.centos.org/download/

Bu sayfadan en güncel CentOS 8 sürümünü seçin. Genellikle "DVD ISO" dosyasını seçmeniz, full bir sistem kurulumu yapmanıza olanak tanır. İndirme işlemi bittikten sonra, bu ISO dosyasını bir USB belleğe yazdırmamız gerekecek.

CentOS 8'in kurulum dosyasını bir USB bellek üzerine yazdırmak için Rufus gibi bir aracı kullanabilirsiniz. Rufus'u indirip kurduktan sonra, aşağıdaki adımları izleyin:

1. Rufus'u açın ve "Device" kısmında USB belleğinizi seçin.
2. "Boot selection" kısmında, daha önce indirdiğiniz CentOS 8 ISO dosyasını seçin.
3. "Partition scheme" kısmını "MBR" olarak bırakın (Eğer bilgisayarınız eski bir modelse, UEFI destekliyorsa, "GPT" seçebilirsiniz).
4. "Start" butonuna tıklayın ve işlemi başlatın.

USB belleğiniz hazır! Şimdi, bilgisayarınızı bu USB bellek ile başlatabilirsiniz.

USB bellek ile bilgisayarınızı başlattığınızda, CentOS 8 kurulum ekranı karşınıza çıkacak. Burada ilk dikkat etmeniz gereken şey, dil ve bölge ayarlarını yapmaktır. Türkçe’yi seçmek, kurulum sürecini çok daha kolay hale getirecektir. Dil ve bölgeyi seçtikten sonra "Continue" butonuna tıklayın.

Şimdi kurulum ekranına geliyoruz. Burada birkaç önemli adım var:

1. Klavye Düzeni: Eğer Türkçe klavye kullanıyorsanız, "Türkçe" seçeneğini seçtiğinizden emin olun.
2. Disk Seçimi: CentOS’u hangi diske kuracağınızı seçmeniz gerekecek. Eğer tek bir disk varsa, otomatik olarak seçilecektir. Ancak birden fazla disk varsa, doğru diski seçtiğinizden emin olun. "Automatic Partitioning" seçeneği, diskinizi en iyi şekilde böler.
3. Yazılım Seçimi: Burada, kurulumun türünü seçebilirsiniz. "Server with GUI" (grafiksel kullanıcı arayüzü ile sunucu) seçeneğini seçmek, daha rahat bir kullanım sağlar.

Kurulumun başlatılması için "Begin Installation" butonuna tıklayın. Bu aşamada, CentOS 8 sisteminizin kurulumu başlayacak. Kurulum sırasında kullanıcı adı ve şifre belirlemeniz istenecek. Şifrenizi güçlü tutmaya özen gösterin. Ayrıca, "Root Password" kısmına yönetici şifrenizi girmeniz gerekecek.

Kurulum tamamlandığında, bilgisayarınızı yeniden başlatmanız istenecek. USB bellek çıkarıldıktan sonra, sisteminizi başlatın. Şimdi size birkaç ek yapılandırma adımı gösterelim.

CentOS 8, ağ bağlantınızı otomatik olarak tanıyacaktır. Ancak, ağ ayarlarınızı manuel olarak yapılandırmanız gerekebilir. Bu işlemi yapmak için:

1. NetworkManager aracını kullanabilirsiniz.
2. Terminal açarak, ağ ayarlarını yapabilirsiniz:

```bash
nmcli con show
```

Bu komut, mevcut ağ bağlantılarınızı listeleyecektir. Bağlantınızı seçip yapılandırmak için şu komutu kullanabilirsiniz:

```bash
nmcli con mod ipv4.method manual
nmcli con mod ipv4.addresses /24
nmcli con up
```

# Firewall Yapılandırması

Güvenlik, herhangi bir sunucu için en önemli faktörlerden biridir. CentOS 8, "firewalld" adlı bir güvenlik duvarı yönetim aracını kullanır. Bu aracı kullanarak belirli portları açabilir veya kapatabilirsiniz. Örneğin, HTTP servisini açmak için şu komutu kullanabilirsiniz:

```bash
sudo firewall-cmd --add-service=http --permanent
sudo firewall-cmd --reload
```

# Yazılım Güncellemeleri

CentOS 8'i ilk defa kurduğunuzda, sistem güncel olmayabilir. Bu yüzden yazılım güncellemelerini yapmak önemlidir. Aşağıdaki komut ile tüm yazılımları güncelleyebilirsiniz:

```bash
sudo dnf update -y
```

Bu komut, sisteminizdeki tüm paketleri güncelleyecektir. Güncellemeler bittiğinde, sisteminizi yeniden başlatın.

Adım 5: Yedekleme ve Güvenlik Önlemleri

Sisteminizin düzgün çalışmasını sağlamak ve veri kaybı riskini azaltmak için düzenli yedeklemeler almayı unutmayın. CentOS 8, yedeklemeleri "rsync" veya "tar" gibi araçlarla kolayca yapmanıza olanak tanır.

Ayrıca, CentOS'un güvenliğini sağlamak için SELinux’u etkin tutmayı unutmayın. SELinux, sisteminize gelen her türlü kötü amaçlı yazılımı engellemek için güçlü bir güvenlik mekanizmasıdır.

Sonuç

İşte CentOS 8 kurulum ve yapılandırma işleminiz tamamlandı! Artık kendi Linux sunucunuzun yöneticisi oldunuz. Bu kurulum, başlangıç seviyesindeki kullanıcılar için basit olduğu kadar, ileri düzey yöneticiler için de oldukça güçlü özellikler sunuyor.

Unutmayın, CentOS 8 artık EOL (End of Life) statüsüne geldi, bu yüzden daha güncel bir sürüm olan CentOS Stream veya başka bir Linux dağıtımı tercih edebilirsiniz. Ama şu an için CentOS 8 ile harika bir deneyim yaşayacağınızdan hiç şüphem yok!