Cross-Site Scripting (XSS): Web Güvenliğini Sarsan Tehlike

Web dünyasında gezinirken, genellikle gördüğümüz her şeyin güvenli olduğunu düşünürüz. Ancak, birkaç tıkla karşılaşılan bir saldırı türü olan Cross-Site Scripting (XSS), kullanıcıları ve web sitelerini büyük bir tehlikeye atabilir. Peki nedir bu XSS ve nasıl çalışır? Gelin, bu tehlikeli siber saldırıyı keşfederken, bir hikaye üzerinden anlamaya çalışalım.

Bir zamanlar, adı duyulmamış bir hacker olan Serkan, büyük bir web sitesinin güvenlik açığını fark etti. Bu site, her gün milyonlarca kullanıcıyı ağırlıyordu. Ancak, siteye girmeyi başaran Serkan, buradaki form alanlarını, kullanıcı yorumlarını ve daha birçok etkileşimli özelliği inceledi. Sonunda fark etti: Burada, XSS adı verilen bir güvenlik açığı vardı.

XSS (Cross-Site Scripting), bir tür siber saldırıdır ve web uygulamalarındaki zayıf noktaları hedef alır. Hacker'lar, bir web sitesinin içerik alanına kötü amaçlı JavaScript kodları ekleyerek, kullanıcıların tarayıcılarında çalışmasını sağlar. Bu kodlar, kullanıcıların kişisel bilgilerini çalmak, oturumlarını ele geçirmek ve hatta kullanıcıların üzerinde işlem yapmalarına bile neden olabilir.

Serkan, kötü amaçlı JavaScript kodunu sitenin yorum alanına yerleştirerek saldırısının başlatılmasını sağladı. Şimdi, siteyi kullanan diğer herkesin cihazlarında çalışacak şekilde kötü amaçlı kodlar gizlice gönderiliyordu.

Bir XSS saldırısı, genellikle web sayfalarında kullanıcı tarafından girilen verilere dayanır. Düşünün ki bir blog yazısına yorum yazıyorsunuz. Eğer site bu veriyi düzgün bir şekilde doğrulamazsa, hacker'lar bu alana kendi kodlarını ekleyebilirler. Bu sayede, bu yorum başka kullanıcılar tarafından okunduğunda, o kötü amaçlı JavaScript çalışır ve saldırganın istediği işlemleri gerçekleştirir.

XSS saldırıları genellikle üç ana kategoriye ayrılır:

1. Reflected XSS: Kötü amaçlı kod, kullanıcı tarafından bir URL aracılığıyla sunucuya gönderilir ve hemen yanıt olarak geri gelir. Genellikle kullanıcıların tıkladığı kötü niyetli bağlantılarla çalışır.

2. Stored XSS: Bu türde, saldırgan kötü amaçlı kodu bir web sitesinin veri tabanına kaydeder. Kod, siteye her erişen kullanıcı tarafından çalıştırılır. En tehlikeli türüdür çünkü zararlı kod sürekli olarak siteye eklenir.

3. DOM-Based XSS: Bu tür saldırılar, sayfa içeriği, kullanıcı etkileşimleri ve JavaScript arasındaki ilişkiyi hedef alır. Sunucuya hiç veri gönderilmez, ancak tarayıcıda yapılan değişikliklerle zararlı kod çalıştırılır.

Serkan gibi hacker'ların hedeflediği zayıf noktalara karşı korunmak çok önemlidir. Web geliştiricileri, XSS saldırılarından korunmak için bazı güvenlik önlemleri alabilirler:

#### 2. Escape Etme (Kaçırma)
Veri doğrulama işlemi tamamlandıktan sonra, bu veriler çıktılar (örneğin HTML sayfalarında) olarak kullanıldığında, özel karakterlerin doğru şekilde “escape” edilmesi gerekir. Bu, zararlı kodun tarayıcı tarafından çalıştırılmasını engeller.

#### 4. HTTP-Only ve Secure Cookie Kullanımı
Web uygulamaları, kullanıcıların oturum bilgilerini saklarken, HTTP-Only özelliği kullanarak bu bilgileri sadece sunucuya gönderilmesini sağlar. Bu sayede, kötü amaçlı JavaScript bu bilgileri çalamaz.

### XSS Saldırılarının Sonuçları

Serkan’ın yaptığı saldırı, belki de sadece birkaç kişiyle sınırlı kalmıştı, ancak XSS saldırılarının potansiyel zararları çok büyüktür. Kullanıcılar, kişisel bilgilerini çaldırabilir, şifreleri ele geçirilebilir, hatta bazı durumlarda banka hesaplarına kadar zararlı yazılımlar yüklenebilir.

Bir diğer tehlike ise, XSS ile yapılan sosyal mühendislik saldırılarıdır. Kötü amaçlı JavaScript, hedef kişiye zararlı bir bağlantı göndererek, onları sahte bir giriş sayfasına yönlendirebilir ve böylece kullanıcıların kimlik bilgilerini çalmaya çalışabilir.

İnternetin büyüyen dünyasında, XSS gibi saldırılara karşı dikkatli olmak çok önemlidir. Hem kullanıcılar hem de web geliştiricileri, güvenliği ihmal etmeden web deneyimlerini inşa etmelidir. Unutmayın, her tıklama, her form alanı, her yorum alanı bir potansiyel tehlike kaynağı olabilir.

Bir hacker’ın en büyük silahı, bizlerin güvensizlikleridir. Web uygulamalarınızda XSS saldırılarına karşı önlem alarak, kendinizi ve kullanıcılarınızı bu zararlı tehditle karşılaşmaktan koruyabilirsiniz.