Debian Sunucusu Kurulumu ve Optimizasyonu: Adım Adım Rehber

Debian, güvenliği, stabilitesi ve esnekliği ile sunucu dünyasında en çok tercih edilen Linux dağıtımlarından birisidir. Eğer siz de bir sunucu kurmayı ve onu optimize etmeyi planlıyorsanız, doğru yerdesiniz! Bu yazıda, Debian sunucusu nasıl kurulur ve nasıl daha verimli hale getirilir, adım adım inceleyeceğiz. Hazırsanız, başlıyoruz!

Debian Sunucusu Kurulumu

Debian kurulumuna başlamak için öncelikle bir VPS (Virtual Private Server) ya da fiziksel bir sunucuya sahip olmanız gerekecek. Ancak, kurulum adımları hemen hemen her ortam için aynıdır.

Adım 1: Debian ISO Dosyasını İndirin
Debian'ı kurmaya başlamadan önce, Debian'ın en son sürümünü resmi web sitesinden indirmeniz gerekiyor. Debian 10 veya Debian 11 gibi sürümler mevcut. İhtiyacınıza göre seçim yapabilirsiniz.

Adım 2: Sunucuyu Başlatın ve Debian Kurulumunu Başlatın
ISO dosyasını sunucunuza yükleyin ve sunucuyu yeniden başlatın. Karşınıza gelen ekrandan Debian kurulumunu başlatın. Burada dil, saat dilimi ve klavye düzeni gibi başlangıç ayarlarını yapacaksınız.

Adım 3: Disk Bölümlendirmesi
Debian, farklı disk bölümleri oluşturmanızı ister. Bu bölümlendirmeyi yaparken dikkatli olmalısınız, çünkü yanlış bir ayar veri kaybına yol açabilir. Eğer karmaşık bir bölümlendirme yapmayacaksanız, "otomatik" seçeneğini tercih edebilirsiniz.

Adım 4: Paket Seçimi ve Yazılım Kurulumu
Kurulum sırasında, Debian size bir dizi yazılım ve hizmet seçeneği sunar. Web sunucusu, SSH erişimi ve sistem araçları gibi seçenekler, çoğu sunucu için temel gereksinimlerdir. Gereksiz paketleri yüklememek için sadece ihtiyacınız olanları seçin.

Adım 5: Kurulumu Tamamlayın ve Sunucuyu Yeniden Başlatın
Yazılım yüklemesi tamamlandıktan sonra, kurulumun bitmesiyle birlikte sunucuyu yeniden başlatın. Sisteminiz artık kullanıma hazır!

Debian Sunucusunda Optimizasyon Adımları

Kurulum tamamlandıktan sonra, Debian sunucusunun performansını artırmak için birkaç optimizasyon yapmanız gerekecek. İşte size sunucunuzun verimliliğini artıracak bazı ipuçları:

Adım 1: Gereksiz Servisleri Kapatın
Debian kurulumunda, bazı servisler varsayılan olarak aktif gelir. Ancak bu servisler, sunucunuzun kaynaklarını gereksiz yere tüketebilir. Sunucunuzda hangi servislerin çalıştığını görmek için şu komutu kullanabilirsiniz:

systemctl list-units --type=service

Eğer kullanmadığınız servisler varsa, bunları devre dışı bırakmak için:

sudo systemctl stop [servis_adı]

Adım 2: Yazılım Paketlerini Güncelleyin
Sunucuların güvenliği ve performansı için yazılım paketlerini güncel tutmak oldukça önemlidir. Debian’da sisteminizi güncellemek için şu komutları kullanabilirsiniz:

sudo apt update

sudo apt upgrade

Adım 3: Kernel Parametrelerini Optimize Edin
Debian’da performansı artırmak için kernel parametrelerini düzenlemek de önemlidir. `/etc/sysctl.conf` dosyasına erişerek, aşağıdaki parametreleri ekleyebilirsiniz:

sudo nano /etc/sysctl.conf

Bu dosyaya şu satırları ekleyin:

vm.swappiness=10

fs.file-max=100000

Adım 4: İstemci ve Sunucu Arasındaki Bağlantıyı İyileştirin
Sunucunuz ile istemciler arasındaki ağ trafiğini optimize etmek için, TCP bağlantılarının nasıl yönetileceğini yapılandırabilirsiniz. Bunun için `sysctl` aracını kullanarak şu ayarları yapabilirsiniz:

sudo sysctl -w net.ipv4.tcp_fin_timeout=30

sudo sysctl -w net.ipv4.tcp_max_syn_backlog=2048

Adım 5: Güvenlik Duvarı ve İzleme
Sunucunuzun güvenliğini sağlamak için bir güvenlik duvarı (firewall) yapılandırın. Debian, `ufw` (Uncomplicated Firewall) aracıyla kolayca yapılandırılabilir:

sudo ufw enable

Ayrıca, sistem performansını sürekli izlemek için `htop` gibi araçlar kullanabilirsiniz:

sudo apt install htop

Debian Sunucu Optimizasyonunun Sonuçları

Debian sunucusunu kurup, doğru optimizasyon adımlarını uyguladığınızda, çok daha verimli bir sistem elde edersiniz. Hem performansı artırmış olursunuz hem de sunucunuz daha güvenli hale gelir. Unutmayın, sisteminizi sürekli olarak izlemek ve güncel tutmak, verimli bir çalışma ortamı sağlar.