Bilgisayarınızla her gün işlerinizi yaparken, ekranda gördüğünüzden çok daha fazlası arka planda çalışıyor olabilir. Peki, bu gizli programlar ne işe yarıyor? Bilgisayarınızın hızını etkileyebilirler mi? Ya da daha kötüsü, güvenliğinizi tehlikeye atabilirler mi? Eğer siz de bilgisayarınızda neyin ne olduğunu merak ediyorsanız, o zaman doğru yerdesiniz. Bugün, Windows'ta gizlice çalışan yazılımları nasıl bulacağınızı ve kaldıracağınızı keşfedeceğiz.
Gizli Yazılımlar Nedir ve Neden Tehlikelidir?
Gizli yazılımlar, sisteminizde arka planda çalışan ancak genellikle kullanıcılar tarafından fark edilmeyen programlardır. Bu yazılımlar, çoğu zaman zararsız olabilir, ancak bazıları bilgisayarınızı yavaşlatabilir ya da kötü amaçlı olabilir. Örneğin, bazı yazılımlar, bilgisayarınıza virüs ya da casus yazılım bulaştırabilir. Bu tür yazılımlar, bilgisayarınızın kaynaklarını tüketerek, normalde hızlı olan sisteminizi birdenbire yavaşlatabilir. Üstelik, önemli dosyalarınızı çalabilecek, şifrelerinizi ele geçirebilecek veya kişisel verilerinizi izinsiz bir şekilde paylaşabilecek tehlikeler barındırabilirler.
Windows'ta Gizli Yazılımları Bulmanın Yolları
Windows, sisteminizdeki programları görmek için bazı güçlü araçlar sunar. Ancak, çoğu zaman bu gizli yazılımlar arka planda çalıştığı için onları fark etmeniz zordur. Peki, nereden başlayacağız?
1. Görev Yöneticisi ile Arka Planda Çalışan Uygulamaları Kontrol Etmek
En kolay yoldan başlayalım. Görev Yöneticisi, Windows’un gizli programlarını tespit etmenize yardımcı olabilir. Çalışan tüm uygulamaları ve süreçleri görmek için:
1. Klavyenizde Ctrl + Shift + Esc tuşlarına basarak Görev Yöneticisi'ni açın.
2. "İşlemler" sekmesine gidin. Burada çalışan tüm uygulamaları görebilirsiniz.
3. "Ağ" ve "CPU" gibi sütunları sırasıyla tıklayarak, kaynakları en çok kullanan uygulamaları kontrol edebilirsiniz.
Arka planda çalışan, alışılmadık programlar ya da aşırı kaynak tüketen işlemler dikkat edilmesi gereken işaretlerdir. Bilmediğiniz bir uygulama gördüğünüzde, bu programın ne olduğunu araştırmak iyi bir fikir olacaktır.
2. Başlangıç Programlarını Kontrol Etmek
Bilgisayarınızı her açtığınızda, bazı programlar otomatik olarak başlar. Bu, bazen istenmeyen yazılımların gizlice bilgisayarınıza girmesinin yolu olabilir. Başlangıç programlarını kontrol etmek için:
1. "Başlat" menüsüne tıklayın ve "Görev Yöneticisi"ni açın.
2. "Başlangıç" sekmesine gidin.
3. Burada bilgisayarınızın açılışında hangi programların başladığını görebilirsiniz.
Eğer burada tanımadığınız veya şüpheli bir program varsa, üzerine sağ tıklayıp "Devre Dışı Bırak" seçeneğini kullanarak bu programı başlatılmadan önce devre dışı bırakabilirsiniz.
Gizli Yazılımları Kaldırmak: Nasıl Temizlersiniz?
Gizli yazılımları tespit ettikten sonra, onları bilgisayarınızdan kaldırmak için birkaç adım atmanız gerekecek. Burada, bilgisayarınızı gerçekten temizlediğinizden emin olmalısınız.
1. Programları Denetleme ve Kaldırma
Windows, sistemdeki yüklü tüm programları görebileceğiniz bir özellik sunar. Burada, gereksiz ya da şüpheli programları kaldırabilirsiniz. Şu adımları izleyin:
1. Başlat menüsüne gidin ve "Ayarlar"ı seçin.
2. "Uygulamalar" sekmesine tıklayın.
3. Burada yüklü olan tüm uygulamaları görebilirsiniz. Şüpheli bir uygulama bulduğunuzda, üzerine tıklayarak "Kaldır" seçeneğini seçin.
2. Antivirüs Yazılımı Kullanmak
Antivirüs yazılımları, bilgisayarınıza sızmış kötü amaçlı yazılımları tespit etmenize ve temizlemenize yardımcı olabilir. Windows Defender, ücretsiz ve yerleşik bir antivirüs yazılımıdır, ancak daha güçlü üçüncü parti antivirüs yazılımlarını da tercih edebilirsiniz. Kullandığınız antivirüs programıyla bilgisayarınızı tam taramadan geçirin ve şüpheli yazılımları temizleyin.
3. Kötü Amaçlı Yazılım Temizleme Araçları Kullanmak
Windows’un sunduğu "Windows Kötü Amaçlı Yazılım Temizleme Aracı" gibi araçlar, özellikle kötü amaçlı yazılımları tespit etmekte etkilidir. Bu araç, bilgisayarınızda tespit edilen virüsleri ve diğer zararlı yazılımları ortadan kaldıracaktır.
Bilgisayarınızı Güvende Tutmanın Yolları
Bilgisayarınızda gizli yazılımları düzenli olarak kontrol etmek, bilgisayarınızı güvende tutmanın sadece bir parçasıdır. Ayrıca, güncel bir antivirüs yazılımı kullanmak, güvenlik güncellemelerini düzenli olarak yapmak ve yalnızca güvenilir kaynaklardan yazılım indirmek de oldukça önemlidir.
Unutmayın, bilgisayarınızın performansı ve güvenliği, tamamen sizin kontrolünüzde. Her adımda dikkatli olmak, sizi gizli yazılımlardan ve güvenlik tehditlerinden koruyacaktır.
