Dijital Arkeoloji Nedir?
Dijital arkeoloji, kaybolmuş verilerin bulunduğu yerleri araştırma ve bu verileri geri getirme sürecidir. Birçok kişi, yanlışlıkla bir dosya silindiğinde ya da bir sosyal medya hesabında eski paylaşımlar kaybolduğunda paniğe kapılır. Ancak, dijital arkeoloji ile bu kayıplar çoğu zaman geri getirilebilir. İşte, bu kayıpları geri almanın yollarını keşfetmeye başlayalım.
Sosyal medya platformlarında kaybolan içerikler, çoğu zaman kullanıcılar için büyük bir kayıp olabilir. Ancak, kaybolan verilerinizi geri almak sanıldığı kadar zor değil. Facebook, Instagram ve Twitter gibi sosyal medya platformlarında, bazı silinen içerikler hala platformların veri tabanlarında saklanabiliyor.
Facebook: Eğer bir gönderiyi yanlışlıkla sildiyseniz, Facebook'un "Arşiv" bölümünde kaybolan gönderiler yer alabilir. Bu bölümde, paylaştığınız içerikler saklanıyor olabilir.
Instagram: Silinen hikayeler veya gönderiler için üçüncü parti veri kurtarma araçlarını kullanabilirsiniz. Ayrıca, Instagram’ın bazı verileri, kullanıcıların telefonlarında veya bulut servislerinde otomatik olarak kaydedilebiliyor.
Veri Kurtarma Yazılımları vs. Profesyonel Hizmetler
Veri kurtarma yazılımları, ev kullanıcıları için popüler bir seçenektir. Ancak, bazen profesyonel hizmetler daha etkili olabilir. Bu yazılımlar genellikle bilgisayarınıza indirilebilen ve kaybolan dosyaları tarayıp bulmaya çalışan araçlardır. Fakat, veri kaybı durumu çok karmaşık veya cihazın fiziksel hasar görmesi durumunda, profesyonel veri kurtarma hizmetleri devreye girer. Profesyoneller, cihazın fiziksel hasarlarını onararak, kaybolan verileri geri getirme şansı sunar.
Bulut depolama hizmetleri, kaybolan verilerinizi bulmak için mükemmel bir yerdir. Google Drive, Dropbox gibi bulut hizmetleri, çoğu zaman dosyaların silinmiş olduğunu düşünseniz bile, aslında bu verileri saklayabilir. Google Drive'da, "Çöp Kutusu" bölümünde kaybolan dosyalarınız yer alabilir. Ayrıca, geçmiş sürümleri kontrol ederek kaybolan dosyanızın eski bir versiyonuna ulaşabilirsiniz.
Disk Kurtarma Teknikleri: Fiziksel Zarar Göre Harddisklerin İyileştirilmesi
Fiziksel olarak zarar görmüş harddisklerde veri kurtarma oldukça hassas bir süreçtir. Eğer harddiskinizin üzerine su dökülmüşse ya da düşürülmüşse, verilerin kurtarılması mümkün olabilir. Ancak, bu tür durumlar için cihazınızı hemen bir profesyonel veri kurtarma merkezine götürmelisiniz. Bu merkezler, harddiskin içerisindeki plakaları onararak verilerinizi geri getirmeye çalışır.
Veri kurtarma sürecinde yapılması gerekenler kadar, yapılmaması gerekenler de vardır. İşte dikkat etmeniz gereken bazı hatalar:
1. Verilerin üzerine yeni dosya kaydetmek: Yeni veriler, silinen dosyaların yerini alabilir.
2. Kurtarma işlemi sırasında cihazı kullanmak: Veri kurtarma işlemi sırasında, cihazı kullanmak dosyaların daha da kaybolmasına neden olabilir.
3. Yanlış yazılım kullanmak: Kullanıcıların, her zaman doğru yazılımı kullanması gerekir.
4. Fiziksel hasarları görmezden gelmek: Fiziksel hasar, genellikle daha ciddi veri kayıplarına yol açar.
5. Hızlı çözüm aramak: Aceleyle yapılan kurtarma işlemleri, dosyaların tamamen kaybolmasına yol açabilir.
