Web geliştirme dünyasına adım attığınızda, güçlü ve esnek bir framework arayışınızın sonunda Laravel 9'a ulaşmak kaçınılmazdır. Peki, Laravel 9'u kurmak ve yapılandırmak ne kadar kolay? İşte size Laravel 9 kurulumunu adım adım anlatan bir rehber. Bu yazıyı okuduktan sonra, Laravel ile harika projeler yapmaya hazır olacaksınız!
Laravel Nedir ve Neden Laravel Kullanmalıyız?
Laravel, PHP ile geliştirilmiş modern bir web framework'üdür. Zengin özellik seti, kolay kullanımı ve geniş topluluk desteği ile geliştiricilerin favori araçlarından biridir. Laravel’in en büyük avantajı, temiz kod yazma alışkanlıklarını teşvik etmesi ve projelerin bakımını kolaylaştırmasıdır. Şimdi, Laravel 9'un ne kadar güçlü olduğunu keşfetmek için kurulum aşamasına geçelim.
Laravel 9 Kurulumu İçin Gereksinimler
Başlamadan önce bilgisayarınızda birkaç temel yazılımın kurulu olması gerektiğini unutmamalısınız:
1. PHP (Laravel 9, PHP 8.0 ve sonrasını destekler)
2. Composer (PHP bağımlılık yöneticisi)
3. Veritabanı (MySQL, PostgreSQL, SQLite vb.)
4. Web Sunucusu (Apache veya Nginx)
Eğer bu yazılımlar bilgisayarınızda yüklü değilse, onları kurmanız gerekecek. Hadi gelin, adım adım nasıl kurulum yapacağımıza göz atalım.
Laravel 9 Nasıl Kurulur?
Laravel’i kurmak için, Composer kullanacağız. Composer, PHP projelerinin bağımlılıklarını yönetmenizi sağlayan güçlü bir araçtır. İşte Laravel 9'u kurma adımları:
# 1. Composer’ı Yükleyin
Composer’ı yüklemek için, terminal veya komut satırına aşağıdaki komutu girin:
curl -sS https://getcomposer.org/installer | php
Yukarıdaki komut, Composer’ı indirip yükleyecektir. Yükleme işlemi tamamlandığında, terminalden `composer` komutunu çalıştırarak doğrulama yapabilirsiniz.
# 2. Laravel Projesi Oluşturun
Composer yüklendikten sonra, Laravel projesini oluşturmak için şu komutu kullanacağız:
composer create-project --prefer-dist laravel/laravel projenizin-adi
Bu komut, Laravel 9’un son sürümünü indirip `projenizin-adi` adında bir klasöre kurulum yapacaktır.
# 3. Çalıştırmak İçin Laravel Server’ı Başlatın
Kurulum tamamlandıktan sonra, Laravel uygulamanızı yerel ortamda çalıştırmak için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:
cd projenizin-adi
php artisan serve
Bu komut, Laravel'in dahili geliştirme sunucusunu başlatacaktır ve terminalde şu çıktıyı görmelisiniz:
Laravel development server started: http://127.0.0.1:8000
Bundan sonra, tarayıcınızı açarak `http://127.0.0.1:8000` adresine gidip Laravel’in hoş geldiniz ekranını görebilirsiniz!
Laravel 9 Yapılandırması
Laravel kurulumunu yaptıktan sonra, bazı temel yapılandırma ayarlarını yapmamız gerekiyor. Bu adımda, veritabanı bağlantıları, uygulama ayarları ve environment (çevre) dosyasını nasıl yapılandıracağınızı göstereceğiz.
# 1. .env Dosyasını Düzenleyin
Laravel, tüm yapılandırma ayarlarını `.env` dosyasında saklar. Bu dosya, uygulamanın çalıştığı ortamı tanımlar ve farklı ortamlar (geliştirme, üretim vb.) için ayarları yapılandırmanıza olanak tanır. Örneğin, veritabanı bağlantınızı aşağıdaki gibi düzenleyebilirsiniz:
DB_CONNECTION=mysql
DB_HOST=127.0.0.1
DB_PORT=3306
DB_DATABASE=veritabani_adi
DB_USERNAME=kullanici_adi
DB_PASSWORD=sifre
Yukarıdaki bilgileri kendi veritabanı bilgilerinizle değiştirmeyi unutmayın!
# 2. Cache ve Konfigürasyon
Laravel, uygulamanın yapılandırma ayarlarını cache'ler. Bu, uygulamanın hızını artırır. Yeni ayarları yapılandırdığınızda, bu ayarları cache'lemeniz gerekir. Aşağıdaki komutla cache'i temizleyebilirsiniz:
php artisan config:cache
Bu komut, tüm yapılandırma dosyalarını cache'ler ve daha hızlı çalışmanızı sağlar.
Laravel 9’u Veritabanı İle Entegre Edin
Laravel'in en güçlü özelliklerinden biri, veritabanı entegrasyonu konusundaki esnekliğidir. Laravel ile veritabanı bağlantınızı kurduktan sonra, veritabanı işlemleri için `Eloquent ORM` kullanabilirsiniz. Eloquent, Laravel’in aktif kayıt modelidir ve veritabanı işlemlerini oldukça basitleştirir.
Örneğin, bir `User` modelini oluşturmak için şu komutu kullanabilirsiniz:
php artisan make:model User
Bu komut, `User` modelini oluşturur ve bu modeli kullanarak veritabanı işlemleri yapabilirsiniz.
Laravel 9’a İleri Seviye Özellikler Ekleyin
Laravel, sadece temel web uygulamaları için değil, aynı zamanda gelişmiş özelliklere sahip uygulamalar için de mükemmel bir framework'tür. Laravel’in sağladığı özelliklerden bazıları şunlardır:
- Routing: Laravel ile RESTful API’ler oluşturmak oldukça kolaydır. Routing, Laravel’in en güçlü özelliklerinden biridir.
- Middleware: İstekleri işlemek için çeşitli middleware'ler kullanabilirsiniz. Örneğin, kimlik doğrulama veya kullanıcı erişim kontrolü gibi.
- Blade Templating Engine: Laravel'in Blade şablon motoru, HTML yapısını PHP ile birleştirmenizi sağlar. Blade ile sayfalarınızı dinamik hale getirebilirsiniz.
Laravel 9’u Üretim Ortamına Taşıma
Geliştirdiğiniz Laravel projesini üretim ortamına taşıdığınızda, dikkat etmeniz gereken bazı noktalar vardır:
1. .env Dosyasını Güncelleyin: Üretim ortamında güvenlik için .env dosyasındaki ayarları doğru yapın.
2. Caching: Konfigürasyon ve rota cache'lerini temizleyin.
3. Veritabanı Göçleri: Veritabanı migrasyonlarını üretime geçmeden önce düzgün şekilde uygulayın.
php artisan migrate
Bu komut, veritabanınızdaki tabloları oluşturacaktır.
Sonuç
Laravel 9, modern PHP projeleri için mükemmel bir seçimdir. Bu rehberde, Laravel 9’u kurup yapılandırma adımlarını detaylı bir şekilde inceledik. Artık, Laravel ile güçlü ve sürdürülebilir projeler geliştirmeye hazırsınız. Unutmayın, Laravel sürekli olarak gelişiyor, bu yüzden topluluk desteğinden faydalanarak kendinizi geliştirmeye devam edebilirsiniz.
