Linux'ta FTP Sunucusu Nasıl Kurulur ve Ayarlanır? Adım Adım Rehber

Linux işletim sistemi, güçlü, güvenli ve esnek yapısıyla her zaman geliştiricilerin, sistem yöneticilerinin ve teknoloji tutkunlarının gözdesi olmuştur. Eğer siz de Linux üzerinde bir FTP sunucusu kurmayı hayal ediyorsanız, doğru yerdesiniz. Bu yazıda, adım adım FTP sunucusu kurulumunu ve ayarlarını ele alacağız. Hadi başlayalım!

FTP Nedir ve Neden Kullanılır?

FTP (File Transfer Protocol), dosya transferi için kullanılan bir protokoldür. FTP, dosyaları bir bilgisayardan başka bir bilgisayara, ağ üzerinden taşımak için oldukça kullanışlıdır. Eğer web sitesi geliştirmesi yapıyorsanız, sunucularınıza dosya yüklemeniz gerekebilir. İşte FTP, bu tür işlemleri kolaylaştıran temel araçlardan biridir.

Linux sistemlerde, en yaygın kullanılan FTP sunucu yazılımı vsftpd'dir (Very Secure FTP Daemon). Güvenlik ve performansı ile oldukça popülerdir. Hadi vsftpd'yi kurmaya başlayalım.

Adım 1: vsftpd'yi Kurma

İlk olarak vsftpd yazılımını kurmamız gerekiyor. Ubuntu veya Debian tabanlı bir sistem kullanıyorsanız, terminal üzerinden şu komutu çalıştırabilirsiniz:

sudo apt update
sudo apt install vsftpd

Eğer CentOS veya RHEL kullanıyorsanız, aşağıdaki komutu tercih edebilirsiniz:

sudo yum install vsftpd

Kurulum tamamlandıktan sonra, vsftpd servisinin otomatik olarak başlamış olması gerekir. Bunun kontrolünü şu komut ile yapabilirsiniz:

sudo systemctl status vsftpd

Eğer durum "active (running)" şeklinde görünüyorsa, her şey yolunda demektir.

Adım 2: vsftpd Yapılandırma Dosyasını Düzenleme

FTP sunucusunu özelleştirmek ve güvenlik ayarlarını yapmak için vsftpd yapılandırma dosyasını düzenlemeliyiz. Yapılandırma dosyası genellikle şu dizinde bulunur:

/etc/vsftpd.conf

Bu dosyayı bir metin düzenleyicisiyle açın, örneğin:

sudo nano /etc/vsftpd.conf

Burada dikkat etmeniz gereken birkaç önemli ayar vardır:

1. anonymous_enable=NO
Bu ayar, anonim erişimi kapatır. Yani, kullanıcıların şifresiz giriş yapmalarını engeller. Güvenlik için bu önemli bir adımdır.

2. local_enable=YES
Bu ayar, yerel kullanıcıların FTP sunucusuna giriş yapabilmesini sağlar. Eğer yalnızca belirli kullanıcıların bağlanmasına izin vermek istiyorsanız bu ayarı "YES" yapmalısınız.

3. write_enable=YES
Eğer kullanıcıların dosya yüklemelerini istiyorsanız, bu ayarı "YES" yapmalısınız. Aksi takdirde, sadece dosya indirebilirler.

4. chroot_local_user=YES
Bu ayar, kullanıcıların yalnızca kendi ev dizinlerine erişmelerini sağlar. Güvenlik açısından oldukça önemlidir. Eğer bu ayar "NO" olursa, kullanıcılar sistemin diğer bölümlerine de erişebilir.

Yapılandırma dosyasındaki bu temel ayarları yaptıktan sonra dosyayı kaydedip çıkın.

Adım 3: FTP Sunucusunu Yeniden Başlatma

Yapılandırma dosyasını düzenledikten sonra, değişikliklerin geçerli olabilmesi için FTP sunucusunu yeniden başlatmalısınız. Bunu şu komut ile yapabilirsiniz:

sudo systemctl restart vsftpd

Bu işlemden sonra, FTP sunucusu yeni ayarlarla çalışmaya başlayacaktır.

Adım 4: Firewall Ayarları

Eğer sisteminizde bir güvenlik duvarı (firewall) kullanıyorsanız, FTP trafiğine izin vermelisiniz. Ubuntu/Debian tabanlı bir sistemde, UFW (Uncomplicated Firewall) kullanıyorsanız, aşağıdaki komutu çalıştırarak FTP'yi açabilirsiniz:

sudo ufw allow ftp

Eğer CentOS/RHEL gibi bir sistemde firewall ayarlarını yapıyorsanız, aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz:

sudo firewall-cmd --permanent --add-service=ftp
sudo firewall-cmd --reload

Artık FTP sunucunuz dış dünyadan erişime açık durumda.

Adım 5: Kullanıcı Ekleme ve Bağlantı Testi

FTP sunucusuna bağlanabilmek için bir kullanıcı oluşturmanız gerekmektedir. Örneğin, "ftpuser" adında bir kullanıcı eklemek için şu komutu kullanabilirsiniz:

sudo adduser ftpuser

Kullanıcıyı oluşturduktan sonra, şifre belirlemeyi unutmayın:

sudo passwd ftpuser

Artık FTP istemcisi (örneğin FileZilla) kullanarak, sunucunuza bağlanabilir ve kullanıcı adı ile şifrenizi kullanarak dosya transferi yapabilirsiniz.

Sonuç

Linux üzerinde bir FTP sunucusu kurmak, aslında düşündüğünüz kadar zor değil. Yalnızca birkaç komutla hızlıca kurulum yapabilir ve sisteminizi güvenli bir şekilde yapılandırabilirsiniz. Bu yazıda, FTP sunucusunu kurmayı, yapılandırmayı ve test etmeyi öğrendiniz. Artık, Linux üzerinde FTP sunucusu ile dosya transferlerinizi kolaylıkla yönetebilirsiniz.