Grafana Nedir?
Grafana, açık kaynaklı bir veri görselleştirme ve izleme platformudur. Özellikle büyük veri kümelerinden anlamlı ve etkili görseller yaratmanıza olanak sağlar. Yani, tüm bu karmaşık sayılara ve metinlere bakarken, artık sadece bir göz kırpmanız yeterli. Grafikler, panolar (dashboard) ve grafikler sayesinde verinizi etkili bir şekilde sunabilirsiniz.
Grafana'yı Linux üzerinde çalıştırmak aslında düşündüğünüz kadar zor değil. Grafana’yı kurmak için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz.
# 1. Grafana'yı İndirme ve Kurma
Öncelikle, Grafana'nın en son sürümünü sisteminize indirin. Bu işlemi yapmak için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:
sudo apt-get install -y software-properties-common
sudo add-apt-repository "deb https://packages.grafana.com/oss/deb stable main"
sudo apt-get update
sudo apt-get install grafana
Bu işlem, Grafana'nın gerekli paketlerini indirip kuracaktır. Sonrasında, Grafana servisini başlatmak için şu komutu kullanabilirsiniz:
sudo systemctl start grafana-server
# 2. Grafana’yı Otomatik Olarak Başlatma
Grafana’nın her sistem yeniden başlatıldığında otomatik olarak çalışmasını sağlamak için şu komutu kullanabilirsiniz:
sudo systemctl enable grafana-server
Grafana ile İlk Dashboard Oluşturma
Grafana'yı başarılı bir şekilde kurduğunuzda, sıradaki adım "Veri Kaynağını" eklemek. Bu adımda, Grafana'nın veri kaynağını nasıl belirleyeceğimizi inceleyeceğiz. Veri kaynağınız, Grafana’nın görselleştirme yapabilmesi için gereken veriyi alacağı yerdir. Bunun için en yaygın kullanılan veri kaynaklarından biri Prometheus'tur.
Grafana’ya giriş yapmak için tarayıcınızda şu adresi ziyaret edebilirsiniz:
http://localhost:3000
Varsayılan kullanıcı adı ve şifre `admin`’dir. Giriş yaptıktan sonra, şifrenizi değiştirmeniz önerilir.
# 2. Veri Kaynağını Eklemek
Grafana'nın veri kaynağını eklemek için şu adımları takip edin:
- Sol menüde, "Configuration" sekmesine tıklayın.
- "Data Sources" kısmına girin ve yeni bir veri kaynağı ekleyin.
- Prometheus’u seçin ve gerekli ayarları yaparak kaynağı ekleyin.
Veri kaynağınızı ekledikten sonra, görselleştirme kısmına geçebiliriz. "Dashboard" kısmına gelerek, yeni bir panel ekleyebilirsiniz. Örneğin, CPU kullanım oranını görselleştirmek istiyorsanız:
- "Add Panel" kısmına tıklayın.
- Veri kaynağını seçin ve gerekli sorguyu yazın. Örneğin, Prometheus kullanıyorsanız şu sorguyu kullanabilirsiniz:
avg(rate(node_cpu_seconds_total{mode="idle"}[5m])) by (instance)
Bu sorgu, CPU kullanımını görselleştirecektir.
# 4. Görselleştirme ve Ayarlamalar
Panelinize uygun bir grafik türü seçin (çizgi grafiği, bar grafiği vs.). Daha sonra, renkleri, eksenleri ve etiketleri ihtiyacınıza göre özelleştirebilirsiniz. Grafana, oldukça kullanıcı dostu ve özelleştirilebilir bir platformdur.
Grafana, sadece verilerinizi görselleştirmekle kalmaz, aynı zamanda kritik eşiklerinizi aşan durumlar için uyarılar kurmanıza da olanak sağlar. Örneğin, CPU kullanım oranı %90'ın üzerine çıktığında bir e-posta almak isterseniz:
- Panelinize tıklayın ve "Alert" sekmesine geçin.
- Uyarı koşullarını belirleyin. Örneğin, CPU kullanım oranının %90’ın üzerine çıktığında uyarı alabilirsiniz.
- Uyarıyı hangi kanal üzerinden alacağınızı (e-posta, Slack vb.) seçin.
Bu sayede, sisteminizin sağlığını sürekli olarak izleyebilirsiniz.
### Sonuç
Grafana, Linux üzerinde veri görselleştirme ve izleme konusunda güçlü bir araçtır. Şimdi, verilerinizi daha anlamlı hale getirebilir, sistem performansını gerçek zamanlı olarak takip edebilir ve anında aksiyon alabilirsiniz. Unutmayın, her şey görselleştirilebilir; yeter ki doğru araçları kullanın!
