1. Nginx Nedir ve Neden Kullanılır?
Nginx, açık kaynak kodlu bir web sunucusudur. Genellikle statik içeriklerin hızlı bir şekilde sunulmasında kullanılır ve aynı zamanda proxy sunucusu, dengeleyici (load balancer) olarak da görev yapabilir. Yüksek performansı ve düşük kaynak kullanımı sayesinde, çok sayıda eşzamanlı bağlantıyı yönetebilir. Bu, onu özellikle trafiği yüksek olan siteler için vazgeçilmez bir araç yapar.
2. Nginx Kurulumu İçin Gereksinimler
Nginx’i kurmak için, öncelikle bir Linux sunucusuna sahip olmanız gerekmektedir. Ubuntu, CentOS veya Debian gibi popüler dağıtımlar üzerinde bu işlemi yapabiliriz. Ayrıca, kurulumun düzgün çalışabilmesi için root ya da sudo yetkilerine sahip bir kullanıcıya sahip olmanız gerekecek.
3. Ubuntu Üzerinde Nginx Kurulumu
Ubuntu, Nginx kurulumunu son derece basit hale getiren bir dizi paket yöneticisine sahiptir. Ubuntu'da Nginx kurulumu için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
sudo apt update
sudo apt install nginx
İlk komut, sisteminizdeki paket listelerini günceller. İkinci komut ise Nginx'i kuracaktır. Kurulum sırasında herhangi bir onay istemez, sadece birkaç dakika beklemeniz yeterli olacaktır.
4. Nginx’i Başlatmak ve Durumunu Kontrol Etmek
Kurulum tamamlandıktan sonra, Nginx’i başlatmamız gerekir. Bunun için şu komutu kullanabilirsiniz:
sudo systemctl start nginx
Nginx’in doğru şekilde çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için şu komutu kullanabilirsiniz:
sudo systemctl status nginx
Eğer her şey yolunda ise, aşağıdaki gibi bir çıktı görmelisiniz:
Active: active (running)
5. Nginx’i Otomatik Başlatma İçin Yapılandırma
Sunucunuz her açıldığında Nginx’in otomatik olarak başlamasını isterseniz, aşağıdaki komutla bu işlemi gerçekleştirebilirsiniz:
sudo systemctl enable nginx
Bu komut, Nginx'in her sistem yeniden başlatıldığında otomatik olarak başlamasını sağlar.
6. Nginx Yapılandırması ve Testi
Nginx’i kurduktan sonra, tarayıcınız üzerinden sunucunuzun IP adresini yazdığınızda, varsayılan bir hoş geldiniz sayfası görmelisiniz. Eğer bu sayfayı görüyorsanız, Nginx’in doğru şekilde çalıştığını gösterir.
Tarayıcınıza şu adresi girin:
http://sunucu_ip_adresi
Eğer bu sayfayı görebiliyorsanız, işte başarıyla Nginx'i kurmuş ve yapılandırmış oldunuz!
7. Güvenlik ve Firewall Ayarları
Sunucunuzun güvenliğini sağlamak da önemlidir. Eğer bir firewall kullanıyorsanız, Nginx’in çalışabilmesi için gerekli portları açmanız gerekecek. Ubuntu’da bu işlem şu şekilde yapılır:
sudo ufw allow 'Nginx HTTP'
sudo ufw enable
İlk komut, HTTP trafiğine izin verir, ikinci komut ise firewall’ı aktif hale getirir.
8. Nginx Konfigürasyonu ve Web Sitesi Yayınlama
Artık Nginx’i kurduğunuza göre, birkaç temel yapılandırma ayarı yaparak web sitenizi yayınlamaya başlayabilirsiniz. Nginx’in ana yapılandırma dosyasını şu komutla düzenleyebilirsiniz:
sudo nano /etc/nginx/nginx.conf
Yapılandırma dosyasını açtıktan sonra, sitenizle ilgili ayarları yapabilir, gerekli modülleri aktif edebilirsiniz. Yaptığınız değişiklikleri kaydettikten sonra, Nginx’i yeniden başlatmanız gerekecek:
sudo systemctl restart nginx
9. Nginx’i Test Etme ve İleri Düzey Yapılandırmalar
Her şeyin doğru çalıştığını ve sitenizin hızlı bir şekilde yüklendiğini görmek için birkaç test yapabilirsiniz. Tarayıcınızdan sitenizi açtığınızda, yüksek hızda yüklenmesi gerektiğini unutmayın. Eğer yavaşlık veya hata görüyorsanız, log dosyalarını kontrol etmek faydalı olacaktır.
Nginx log dosyalarına şu komutla ulaşabilirsiniz:
sudo tail -f /var/log/nginx/error.log
10. Nginx’i Optimize Etme
Yüksek trafik alan bir web sitesi yönetiyorsanız, Nginx’in performansını artırmak için yapılandırma ayarlarını optimize etmeniz gerekebilir. Örneğin, sık sık kullanılan içerikleri cache’lemek, gzip sıkıştırma kullanmak gibi yöntemler performansı önemli ölçüde artırabilir.
Bunun için Nginx yapılandırma dosyasına şu satırları ekleyebilirsiniz:
gzip on;
gzip_types text/plain application/xml;
Bu basit ayarlar, web sayfalarınızın daha hızlı yüklenmesine yardımcı olacaktır.
Sonuç
Linux üzerinde Nginx kurmak aslında oldukça basit bir işlemdir. Adım adım takip ederek, yüksek performanslı ve güvenli bir web sunucusu kurabilirsiniz. Nginx, güçlü yapısı ve esnekliğiyle her türlü web sitesi için mükemmel bir tercih sunuyor. Artık siz de web sitenizi hızlı ve verimli bir şekilde yayınlamak için Nginx’i kullanmaya hazırsınız!
