1. Nginx Nedir ve Neden Tercih Edilmeli?
Nginx, yüksek performanslı bir web sunucusudur ve genellikle ters proxy sunucusu olarak da kullanılır. Hızlı, hafif ve ölçeklenebilir olması, onu birçok büyük web sitesi ve uygulamanın temel sunucusu haline getirmiştir. Apache’ye göre daha verimli kaynak kullanımı sağlar ve daha yüksek trafik yüklerini kolayca yönetebilir.
Nginx, özellikle yoğun trafik alan sitelerde, statik dosyaların hızlı bir şekilde sunulmasında büyük rol oynar. Bu nedenle web sitenizin hızlı ve güvenilir olmasını istiyorsanız, Nginx mükemmel bir tercihtir.
2. Linux’a Nginx Kurulum Adımları
Nginx’i kurmak aslında oldukça basittir. Şimdi adım adım kurulumu nasıl gerçekleştireceğimizi görelim.
Adım 1: Paket Depolarını Güncelleme
İlk olarak, terminal üzerinden sisteminizi güncellemelisiniz. Bunun için şu komutu kullanabilirsiniz:
sudo apt update
Adım 2: Nginx Kurulumu
Paket yöneticisi üzerinden Nginx’i kurmak oldukça basittir. Şu komut ile kurulum işlemine başlayabilirsiniz:
sudo apt install nginx
Adım 3: Nginx’in Durumunu Kontrol Etme
Kurulumdan sonra, Nginx’in doğru bir şekilde çalıştığından emin olmak için aşağıdaki komutla durumunu kontrol edebilirsiniz:
sudo systemctl status nginx
Eğer her şey yolunda gitmişse, şu mesajı görmelisiniz:
“active (running)”
Adım 4: Nginx’i Başlatma ve Otomatik Başlatma Ayarları
Nginx kurulduktan sonra hemen çalışmaya başlamalıdır, ancak eğer başlamazsa, şu komutu kullanarak başlatabilirsiniz:
sudo systemctl start nginx
Ayrıca, sistem yeniden başlatıldığında Nginx’in otomatik olarak başlamasını sağlamak için:
sudo systemctl enable nginx
3. Nginx Yapılandırması: Web Sunucusunu Özelleştirme
Nginx’i kurduktan sonra, yapılandırmanızı yapmak için birkaç basit adımı takip etmeniz gerekecek. Nginx’in ana yapılandırma dosyası, `/etc/nginx/nginx.conf` yolundadır. Burada, sunucunuzun nasıl çalışacağını belirleyen ayarları yapabilirsiniz.
Adım 1: Web Kök Dizini Belirleme
Web sunucusunun kök dizinini belirlemek için, aşağıdaki dosyayı düzenlemeniz gerekecek:
sudo nano /etc/nginx/sites-available/default
Bu dosyada, `root` direktifi ile belirtilen dizini değiştirebilirsiniz. Örneğin, `/var/www/html` olan dizini, web sitenizin bulunduğu dizin ile değiştirebilirsiniz:
root /var/www/your-site;
Adım 2: Sunucu Blokları (Virtual Hosts) Konfigürasyonu
Eğer birden fazla web sitesi barındırıyorsanız, her biri için ayrı bir yapılandırma dosyası oluşturabilirsiniz. Sunucu blokları (virtual hosts) kullanarak her siteyi ayırmak daha düzenli olacaktır.
Örneğin, yeni bir site eklemek için şu dosyayı oluşturabilirsiniz:
sudo nano /etc/nginx/sites-available/your-site
Bu dosyada, siteye ait ayarları belirleyebilirsiniz. Örnek bir yapılandırma:
server {
listen 80;
server_name yoursite.com;
root /var/www/your-site;
index index.html;
location / {
try_files $uri $uri/ =404;
}
}
Adım 3: Yapılandırmayı Etkinleştirme
Yapılandırma dosyanızı kaydettikten sonra, bu dosyayı etkinleştirmek için şu komutu kullanın:
sudo ln -s /etc/nginx/sites-available/your-site /etc/nginx/sites-enabled/
Ardından, Nginx yapılandırmasını test edin ve yeniden başlatın:
sudo nginx -t
sudo systemctl restart nginx
4. Nginx’in Güvenlik Ayarları
Nginx’i kurup yapılandırdıktan sonra, güvenliği de göz önünde bulundurmak önemlidir. Örneğin, HTTPs protokolünü kullanarak güvenli bir bağlantı sağlamak için SSL sertifikası ekleyebilirsiniz.
SSL Sertifikası Kurulumu
Let’s Encrypt, ücretsiz SSL sertifikaları sunan popüler bir hizmettir. SSL sertifikası eklemek için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz:
sudo apt install certbot python3-certbot-nginx
sudo certbot --nginx -d yoursite.com
Bu işlem, SSL sertifikasını otomatik olarak kuracak ve HTTPs üzerinden güvenli bir bağlantı sağlayacaktır.
5. Nginx Performans Optimizasyonu
Nginx’i en verimli şekilde kullanabilmek için bazı performans optimizasyonları yapabilirsiniz. Örneğin, gzip sıkıştırması etkinleştirerek, web sayfalarınızın daha hızlı yüklenmesini sağlayabilirsiniz.
Nginx yapılandırma dosyasına şu satırları ekleyerek gzip’i etkinleştirebilirsiniz:
gzip on;
gzip_comp_level 6;
gzip_types text/plain application/javascript text/css application/json;
6. Nginx’in İzlenmesi ve Bakımı
Nginx’inizi kurduktan ve yapılandırdıktan sonra, zaman zaman izlemek ve bakım yapmak önemlidir. Sunucu günlükleri, sunucunun durumu hakkında size önemli bilgiler sunar. Nginx’in günlük dosyasını şu komutla kontrol edebilirsiniz:
sudo tail -f /var/log/nginx/access.log
Bu komut, Nginx’in erişim günlüklerini gerçek zamanlı olarak görüntülemenize yardımcı olacaktır.
Ayrıca, Nginx’in sunucu kaynaklarını nasıl kullandığını izlemek için sistem kaynak izleyicilerini kullanabilirsiniz.
Sonuç: Nginx ile Hızlı ve Güvenli Bir Web Sunucusu
Linux üzerinde Nginx kurmak ve yapılandırmak oldukça basittir ve birkaç adımda hızlıca web sitenizi yayına alabilirsiniz. Nginx, yüksek performansı ve güvenliği ile güçlü bir web sunucusudur. Doğru yapılandırma ile, siteniz daha hızlı, güvenli ve verimli çalışacaktır.
Özetle: Nginx kurulumu, yapılandırması ve optimizasyonu, web sitenizin başarısı için kritik öneme sahiptir. Bu adımları takip ederek, sorunsuz bir şekilde Nginx web sunucunuzu kurabilir ve yönetebilirsiniz.
