Linux'ta Nginx Web Sunucusu Nasıl Kurulur ve Yapılandırılır?

Linux'ta Nginx Web Sunucusu Kurulumunun Temelleri

Eğer web geliştirme dünyasında adımlarınızı atmaya başladıysanız, ya da hızla büyüyen projelerinizde bir web sunucusu kullanmanız gerektiğini fark ettiyseniz, karşınıza çıkan ilk seçeneklerden biri Nginx olacaktır. Nginx, hem hız hem de düşük sistem kaynakları kullanımıyla oldukça popüler bir web sunucusu. Peki, Linux üzerinde Nginx’i nasıl kurarsınız? İşte, başlamak için bilmeniz gereken her şey!

1. Nginx’i Kurmak için Hazırlıklar

Linux üzerinde Nginx kurmaya başlamadan önce, bazı ön hazırlıkları yapmanız gerekiyor. Bu işlem için sisteminize gerekli izinleri verdiğinizden emin olun.

İlk adımda, terminalinizi açın ve root (yönetici) erişimine sahip olduğunuzdan emin olun. Root erişimi için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:

sudo su

2. Paket Depolarını Güncellemek

Paket yöneticisini kullanarak, sisteminizin tüm yazılım paketlerini güncellemek, kurulacak paketlerin sorunsuz çalışması için oldukça önemlidir. Bunun için aşağıdaki komutu yazabilirsiniz:

apt update

3. Nginx’i Yüklemek

Şimdi, Nginx’i kurma zamanı geldi. Linux’un popüler dağıtımlarından biri olan Ubuntu kullanıyorsanız, aşağıdaki komutu terminale yazın:

sudo apt install nginx

Komut çalıştıktan sonra, sistem gerekli dosyaları indirecek ve Nginx kurulumunu başlatacaktır. Bu işlem birkaç dakika sürebilir.

4. Nginx Sunucusunu Başlatmak

Kurulum tamamlandıktan sonra, Nginx’i başlatmak için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:

sudo systemctl start nginx

Artık Nginx çalışmaya başlamalı. Tarayıcınızı açın ve `http://localhost` adresini yazın. Eğer her şey yolunda gitmişse, karşınıza Nginx’in varsayılan karşılama sayfası çıkacaktır.

5. Nginx’i Başlangıçta Otomatik Başlatmaya Ayarlamak

Sunucunuz her açıldığında Nginx’in otomatik olarak başlamasını istiyorsanız, aşağıdaki komutu kullanarak bunu ayarlayabilirsiniz:

sudo systemctl enable nginx

Bu, Nginx’in her yeniden başlatmada otomatik olarak çalışmasını sağlar.

Nginx Yapılandırması: Temel Ayarlar

Artık Nginx’i kurduk ve çalıştırıyoruz. Fakat, her web sunucusunda olduğu gibi, Nginx’i de ihtiyaçlarınıza göre yapılandırmanız gerekiyor. Nginx yapılandırma dosyasına ulaşmak için terminalde aşağıdaki komutu yazabilirsiniz:

sudo nano /etc/nginx/nginx.conf

Bu dosya, Nginx’in genel ayarlarını içerir. Burada yapabileceğiniz bazı önemli değişiklikler şunlardır:

1. Sunucu Bloğunun Yapılandırılması

Nginx’de her web sitesi için bir "server block" (sunucu bloğu) yapılandırması vardır. Bu blok, bir web sitesinin ayarlarını kontrol eder. Varsayılan olarak Nginx, `/etc/nginx/sites-available/default` dosyasını kullanır. Burada sunucu bloğunuzu özelleştirebilirsiniz.

Örnek bir sunucu bloğu aşağıdaki gibi görünebilir:

server {
    listen 80;
    server_name example.com www.example.com;

    location / {
        root /var/www/html;
        index index.html;
    }
}

Bu, `example.com` adresini dinleyen ve gelen talepleri `/var/www/html` klasöründe karşılayan basit bir yapılandırmadır.

2. Web Sitesi Kök Dizini ve Dosyaları

Nginx, web dosyalarınızı sunarken doğru kök dizini kullanmalıdır. `/var/www/html` varsayılan olarak belirlenmiş olsa da, siz farklı bir dizin tercih edebilirsiniz.

3. Gelişmiş Güvenlik Ayarları

Nginx’i daha güvenli hale getirmek için, bazı küçük değişiklikler yapabilirsiniz. Örneğin, sunucu başlık bilgilerini gizlemek gibi:

server_tokens off;

Bu, sunucu hakkında bilgi veren başlık bilgilerini engeller.

Yapılandırma Sonrası Kontrol

Yapılandırma dosyasında herhangi bir değişiklik yaptıktan sonra, Nginx’in ayarlarını kontrol etmek ve herhangi bir hata olup olmadığını görmek için şu komutu kullanabilirsiniz:

sudo nginx -t

Eğer her şey doğruysa, Nginx’i yeniden başlatabilirsiniz:

sudo systemctl restart nginx

Artık Nginx web sunucunuz, özel yapılandırmanızla çalışmaya hazır!

SEO İçin Nginx ve Performans İyileştirmeleri

Web sitenizi SEO için optimize etmek istiyorsanız, Nginx’i hızlı ve verimli bir şekilde yapılandırmak önemlidir. Bu noktada yapabileceğiniz birkaç şey:

1. Gzip Sıkıştırma

Gzip sıkıştırma, sitenizin hızını artırabilir ve SEO açısından önemlidir. Nginx konfigürasyonuna aşağıdaki satırları ekleyerek Gzip’i etkinleştirebilirsiniz:

gzip on;
gzip_types text/plain application/xml text/css application/javascript; 

2. Cache (Önbellek) Ayarları

Web sitenizin hızını artırmak ve sunucu yükünü azaltmak için statik dosyalar için önbellekleme ayarları yapabilirsiniz. Örneğin, aşağıdaki ayarları ekleyebilirsiniz:

location ~* \.(jpg|jpeg|png|gif|css|js|ico)$ {
    expires 30d;
}

Bu, belirli dosya türlerinin 30 gün boyunca önbelleğe alınmasını sağlar.

3. HTTP/2 Protokolü

Web sitenizin hızını daha da artırmak için, HTTP/2 protokolünü kullanabilirsiniz. Bu, Nginx’in yapılandırma dosyasına aşağıdaki satırı ekleyerek etkinleştirilebilir:

listen 443 ssl http2;

Sonuç

Nginx, Linux üzerinde güçlü, hızlı ve güvenli bir web sunucusu olarak büyük bir yer tutuyor. Yukarıdaki adımları takip ederek Nginx’i kolayca kurabilir ve yapılandırabilirsiniz. Hem basit hem de güçlü özellikleri sayesinde, web sitenizin performansını artırabilir ve SEO için önemli iyileştirmeler yapabilirsiniz.