PostgreSQL Nedir ve Neden Linux'ta Kullanılır?
PostgreSQL, dünya çapında güçlü, güvenli ve verimli bir veritabanı yönetim sistemidir. Yüksek performansı ve taşınabilirliği ile bilinir. Linux, güvenliği, istikrarı ve açık kaynak doğası sayesinde PostgreSQL'i barındırmak için ideal bir ortam sağlar. Bu nedenle birçok profesyonel, PostgreSQL'i Linux sunucularında kullanmaktadır.
Linux'ta PostgreSQL kurulumu, aslında düşündüğünüz kadar zor değildir. Aşağıdaki adımları takip ederek hızlıca kurulum yapabilirsiniz.
1. Adım: Paket Depolarını Güncelleme
Her şeyden önce, sisteminizin paket yöneticisinin güncel olduğundan emin olmalısınız. Bunun için terminale şu komutu yazabilirsiniz:
sudo apt update
Bu komut, sisteminizdeki tüm paketlerin güncel olup olmadığını kontrol eder. Eğer güncelleme yapılması gerekiyorsa, hemen başlayacaktır.
2. Adım: PostgreSQL'i Kurma
Artık sistemimiz güncellenmeye hazır. PostgreSQL'i yüklemek için aşağıdaki komutu terminale yazmanız yeterli:
sudo apt install postgresql postgresql-contrib
Bu komut, PostgreSQL’in ana paketini ve ek olarak gerekli olan yardımcı araçları da yükler. Paketler indirildikten sonra, sistem PostgreSQL veritabanı sunucusunu başlatacaktır.
3. Adım: PostgreSQL Hizmetinin Durumunu Kontrol Etme
Kurulumdan sonra, PostgreSQL servisinin doğru bir şekilde çalışıp çalışmadığını kontrol edebilirsiniz. Bunun için şu komutu kullanabilirsiniz:
sudo systemctl status postgresql
Eğer her şey yolundaysa, PostgreSQL’in durumu aktif (running) olarak görünecektir. Eğer aktif değilse, servisi şu şekilde başlatabilirsiniz:
sudo systemctl start postgresql
4. Adım: PostgreSQL'e Bağlanma
PostgreSQL veritabanına bağlanmak için, PostgreSQL’in sunduğu `psql` komut satırı aracını kullanacağız. Ancak öncelikle PostgreSQL veritabanı kullanıcı adı olan `postgres` kullanıcısı ile oturum açmamız gerekir. Şu komutla bu kullanıcıya geçebilirsiniz:
sudo -i -u postgres
Şimdi, PostgreSQL terminaline girmek için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:
psql
Böylece PostgreSQL komut satırına girmiş olursunuz ve veritabanlarını yönetmeye başlayabilirsiniz.
PostgreSQL Veritabanı Yönetimi
Şimdi, PostgreSQL kurulumunu başarıyla tamamladık. Şimdi de bazı temel veritabanı yönetim komutlarına bakalım.
1. Yeni Veritabanı Oluşturma
Yeni bir veritabanı oluşturmak oldukça basittir. PostgreSQL komut satırına şu komutu yazabilirsiniz:
CREATE DATABASE yeni_veritabani;
Bu komut, `yeni_veritabani` adıyla yeni bir veritabanı oluşturacaktır.
2. Veritabanı Listesini Görüntüleme
Hangi veritabanlarının mevcut olduğunu görmek için şu komutu kullanabilirsiniz:
\l
Bu komut, PostgreSQL’e ait tüm veritabanlarını listeleyecektir.
3. Veritabanına Bağlanma
Oluşturduğunuz veritabanına bağlanmak için şu komutu kullanabilirsiniz:
\c yeni_veritabani
Bu komut, `yeni_veritabani` adlı veritabanına bağlanmanıza olanak sağlar.
4. Yeni Bir Kullanıcı Oluşturma
Bir PostgreSQL veritabanı için yeni bir kullanıcı oluşturmak da oldukça kolaydır. Aşağıdaki komutu kullanarak yeni bir kullanıcı oluşturabilirsiniz:
CREATE USER yeni_kullanici WITH PASSWORD 'parola';
Bu komut, `yeni_kullanici` adında bir kullanıcı oluşturur ve ona bir parola atar.
5. Kullanıcıya Yetki Verme
Oluşturduğunuz yeni kullanıcıya veritabanı üzerinde işlem yapabilme yetkisi vermek için şu komutu kullanabilirsiniz:
GRANT ALL PRIVILEGES ON DATABASE yeni_veritabani TO yeni_kullanici;
Bu komut, `yeni_kullanici` kullanıcısına `yeni_veritabani` veritabanı üzerinde tüm yetkileri verir.
6. Veritabanını Silme
Bir veritabanını silmek için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:
DROP DATABASE eski_veritabani;
Bu komut, `eski_veritabani` adlı veritabanını siler. Ancak, veritabanını silmeden önce dikkatli olmalısınız çünkü bu işlem geri alınamaz.
PostgreSQL’i Güvenli Hale Getirme
PostgreSQL’in güvenliği de oldukça önemlidir. Veritabanı sunucusunun dışarıdan erişilememesi için bazı güvenlik önlemleri almak gerekir. PostgreSQL’i güvenli hale getirmek için `pg_hba.conf` dosyasındaki ayarları yapabilirsiniz.
Bu dosya, hangi kullanıcıların hangi IP adreslerinden PostgreSQL’e bağlanabileceğini kontrol eder. Bu dosya genellikle `/etc/postgresql/12/main/pg_hba.conf` yolunda bulunur. Dosyayı düzenlemek için şu komutu kullanabilirsiniz:
sudo nano /etc/postgresql/12/main/pg_hba.conf
Güvenlik ayarlarını yaptıktan sonra PostgreSQL hizmetini yeniden başlatmayı unutmayın:
sudo systemctl restart postgresql
Sonuç
Linux üzerinde PostgreSQL kurulumu ve yönetimi gerçekten de oldukça basittir. Yukarıdaki adımları takip ederek, PostgreSQL’in tüm gücünü ve esnekliğini kullanarak veritabanı projelerinizi rahatça yönetebilirsiniz. Ayrıca, güvenlik önlemleri alarak veritabanınızın daha sağlam ve güvenli olmasını sağlayabilirsiniz.
Eğer PostgreSQL ile veritabanı yönetimi hakkında daha fazla bilgiye ihtiyacınız varsa, PostgreSQL’in resmi dökümantasyonuna göz atabilirsiniz.
