MongoDB Nedir ve Neden Kullanılır?
Merhaba! Bugün, veri yönetimi konusunda en güçlü araçlardan biri olan MongoDB’yi keşfe çıkacağız. Eğer veri tabanı yönetimi ile ilgileniyorsanız ve "noSQL" dünyasına adım atmak istiyorsanız, doğru yerdesiniz.
MongoDB, verileri esnek bir şekilde saklamak için kullanılan, açık kaynaklı bir noSQL veritabanıdır. Geleneksel SQL tabanlı veritabanlarından farklı olarak, verileri tablo yerine belge (document) şeklinde saklar. Bu, verilerin daha hızlı erişilebilir, ölçeklenebilir ve değiştirilebilir olmasını sağlar. Ayrıca, JSON benzeri yapılarla çalışmak, geliştiriciler için oldukça kullanıcı dostudur.
MongoDB Kurulumuna Başlamadan Önce Gereksinimler
Öncelikle, MongoDB’yi kurmadan önce bilgisayarınızda birkaç şeyin hazır olması gerekir:
- İşletim Sistemi: MongoDB Windows, Linux ve macOS üzerinde çalışabilir. Bu rehberde, genellikle macOS ve Windows için anlatım yapacağım, ancak Linux kullanıcıları da adımları rahatlıkla takip edebilir.
- Yazılım Gereksinimleri: MongoDB kurulumunu yapabilmek için sisteminizde en az 2 GB RAM ve 1.5 GB boş disk alanı olması gerekir. Ayrıca, internete erişiminizin olması da önemli.
MongoDB’yi İndirip Kurmak
Adım 1: MongoDB'yi İndirme
İlk adım olarak, MongoDB’nin resmi web sitesinden (https://www.mongodb.com) işletim sisteminize uygun olan sürümü indirin. İndirilen dosya genellikle bir .msi (Windows) veya .tgz (Linux/macOS) uzantısına sahip olacaktır.
Adım 2: Kurulum Dosyasını Çalıştırma
İndirdiğiniz dosyayı çalıştırarak kurulum işlemini başlatın. Eğer Windows kullanıyorsanız, kurulum sihirbazı size MongoDB’yi nereye kurmak istediğinizi soracaktır. "Complete" seçeneğini işaretleyerek, tüm varsayılan ayarlarla kurulumu tamamlayabilirsiniz.
Adım 3: MongoDB'yi Başlatma
Kurulum tamamlandıktan sonra, MongoDB’yi başlatmak için terminal (macOS/Linux) veya Komut İstemcisi (Windows) kullanabilirsiniz. Windows’ta genellikle MongoDB servis olarak başlar, fakat komutla manuel olarak da başlatılabilir.
C:\Program Files\MongoDB\Server\5.0\bin\mongod.exe
Mac ve Linux kullanıcıları için terminalde şu komutları kullanabilirsiniz:
sudo mongod
Bu komut, MongoDB’yi başlatacak ve bağlantı için hazır hale getirecektir.
MongoDB Yapılandırması
MongoDB'nin varsayılan ayarlarla çalışması yeterli olabilir, ancak bazen yapılandırmaları özelleştirmeniz gerekebilir. İşte temel yapılandırma adımları:
1. Veritabanı Dosya Yolu
MongoDB'nin veri dosyalarını nereye kaydedeceğini belirlemek için konfigürasyon dosyasını düzenleyebilirsiniz. Bu dosya genellikle şu konumda bulunur:
/etc/mongod.conf (Linux)
C:\Program Files\MongoDB\Server\5.0\bin\mongod.cfg (Windows)
Dosyayı bir metin editörü ile açarak, veri dizinini değiştirebilirsiniz. Örnek olarak:
storage:
dbPath: /var/lib/mongodb
2. Bağlantı Portu ve IP Adresi
MongoDB varsayılan olarak 27017 portunu kullanır. Eğer başka bir port kullanmak isterseniz, bu ayarı aynı konfigürasyon dosyasından değiştirebilirsiniz.
3. Authentication (Kimlik Doğrulama)
MongoDB'nin güvenliğini artırmak için kimlik doğrulama etkinleştirilebilir. Bu, özellikle üretim ortamlarında çok önemlidir. MongoDB'de kullanıcı oluşturmak için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz:
use admin
db.createUser({ user: "admin", pwd: "password", roles: [{ role: "root", db: "admin" }] })
Bu komut ile "admin" kullanıcısını oluşturmuş olursunuz. MongoDB'nin kimlik doğrulama ile çalışmasını sağlamak için ise şu komutu kullanabilirsiniz:
mongod --auth
MongoDB'yi Test Etme
Kurulum ve yapılandırma işlemleri tamamlandığında, MongoDB’nin doğru şekilde çalışıp çalışmadığını kontrol edebilirsiniz. Bunun için terminal veya komut istemcisinde şu komutu girin:
mongo
Bu komut MongoDB’ye bağlanmanızı sağlayacaktır. Eğer başarılı bir şekilde bağlanırsanız, terminalde MongoDB shell açılır ve veritabanlarınızı yönetmeye başlayabilirsiniz.
MongoDB'yi Kullanmak
MongoDB’ye bağlandıktan sonra, veritabanı oluşturma ve veri ekleme işlemleri oldukça basittir. İşte birkaç örnek:
Veritabanı oluşturmak için:
use myDatabase
Veri eklemek için:
db.myCollection.insert({ name: "Alice", age: 25 })
Veri sorgulamak için:
db.myCollection.find({ name: "Alice" })
Sonuç
Artık MongoDB’nin kurulumu ve temel yapılandırmalarını öğrendiniz. MongoDB, projelerinizde büyük esneklik ve hız sağlayabilir. Birçok farklı veri türünü kolayca yönetebilir, büyük veri kümelerinde bile hızlı sorgulamalar yapabilirsiniz.
MongoDB, özellikle esneklik ve performans arayan geliştiriciler için harika bir seçenektir. Yeni bir veri tabanı çözümü arayan herkesin dikkatini çekmesi gerektiğine eminim. Kurulum adımlarını takip ettiğinizde, MongoDB’nin gücünü projelerinizde hissedeceksiniz.
