Nagios ile Linux Sunucu İzleme: Adım Adım Rehber

Sunucu izleme, her sistem yöneticisinin en çok başvurduğu konulardan biridir. Sonuçta, sunucularınızın sağlıklı çalışması, tüm işletme süreçlerinizin aksamadan devam etmesini sağlar. Bu yazıda, Linux ortamında Nagios kullanarak sunucu izlemeyi nasıl gerçekleştirebileceğinizi detaylı bir şekilde ele alacağız.

Nagios, güçlü ve esnek bir açık kaynaklı izleme aracıdır. Sunucularınızın, ağ cihazlarınızın ve diğer hizmetlerin durumlarını izlemenizi sağlar. Nagios, sistem yöneticilerine her türlü hizmetin durumunu takip etme imkanı sunar ve sorunlar ortaya çıkmadan önce erken müdahalede bulunmanızı sağlar.

İlk bakışta Nagios'un kurulum ve yapılandırma süreci karmaşık görünebilir, ancak biraz sabırla ve doğru adımlarla kolayca kurulabilir. Bu yazıda, adım adım Nagios kurulumu ve temel yapılandırmasını ele alacağız.

İlk olarak, Nagios'un en son sürümünü indirelim ve kurulum için gerekli olan bağımlılıkları yükleyelim. Ubuntu tabanlı bir sistem kullanıyorsanız aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:

sudo apt update
sudo apt install -y wget build-essential libgd-dev openssl libssl-dev unzip
sudo wget https://github.com/NagiosEnterprises/nagioscore/releases/download/4.4.6/nagios-4.4.6.tar.gz
sudo tar -zxvf nagios-4.4.6.tar.gz
cd nagios-4.4.6
sudo ./configure
sudo make all

Bu komutlar Nagios'un temel bileşenlerini indirip derler. Ardından, gerekli kullanıcı ve grup yapılandırmalarını yapacağız:

sudo make install-groups-users
sudo make install
sudo make install-daemoninit
sudo make install-commandmode
sudo make install-config

Nagios'u kurduktan sonra, web arayüzüne erişim sağlayabilmek için Apache'yi kurmamız ve yapılandırmamız gerekiyor. Apache web sunucusunu yükleyelim:

sudo apt install apache2
sudo make install-webconf

Web arayüzüne erişim için, Apache servisini başlatın ve tarayıcıdan IP adresinizi veya sunucu adınızı girerek Nagios'a erişim sağlayın.

sudo systemctl start apache2
sudo systemctl enable apache2

Web arayüzüne girdiğinizde, Nagios yönetici kullanıcı adı ve şifresini girmeniz istenecektir. Yönetici hesabını oluşturmak için şu komutları kullanabilirsiniz:

sudo htpasswd -c /usr/local/nagios/etc/htpasswd.users nagiosadmin

Bu komut, “nagiosadmin” adında bir kullanıcı oluşturur ve şifresini belirlemenizi sağlar. Şimdi tarayıcıda *http://ip_adresiniz/nagios* yolunu izleyerek Nagios'un web arayüzüne ulaşabilirsiniz.

Nagios kurulumu tamamlandıktan sonra, sunucularınızı izlemeye başlamak için yapılandırma dosyalarını düzenlemelisiniz. Nagios, birçok hazır "plugin" sunar, ancak kendi izlemeniz gereken servislerinizi de ekleyebilirsiniz.

İlk adım olarak, `/usr/local/nagios/etc/objects/` dizinine gidin ve *linux-server.cfg* dosyasını düzenleyerek izlemek istediğiniz sunucuların IP adreslerini ekleyin.

sudo nano /usr/local/nagios/etc/objects/linux-server.cfg

Bu dosyada, izlemek istediğiniz servislere dair yapılandırmalar yapabilirsiniz. Örneğin, bir web sunucusunu izlemek için HTTP servisinin durumunu kontrol edebilirsiniz:

define service{
    use                     generic-service
    host_name               webserver
    service_description     HTTP
    check_command           check_http
}

Bu basit yapılandırma, web sunucusunun HTTP servisini izleyecektir.

Nagios’un sunduğu en güzel özelliklerden biri de, tüm sunucu ve hizmet durumlarını görsel olarak takip etmenize olanak tanıyan kullanıcı dostu bir arayüz sunmasıdır. Arayüzde, hizmetlerin durumları renklerle belirtilir. Herhangi bir servis çalışmadığında, kırmızı renkte görüntülenir ve bu sayede hemen müdahale edebilirsiniz.

Nagios’un sağladığı raporlar ve uyarılar sayesinde, sunucularınızın her an sağlıklı çalıştığından emin olabilirsiniz.

Nagios’un sunduğu sadece temel izleme özellikleriyle yetinmeyin! Nagios, geniş bir plugin ekosistemine sahiptir ve neredeyse her türlü sistem ve hizmeti izlemek için plugin’ler bulabilirsiniz. Örneğin, ağ trafiği izlemek için *check_snmp* komutunu kullanabilirsiniz:

define service{
    use                     generic-service
    host_name               switch1
    service_description     SNMP
    check_command           check_snmp!-H switch1 -o ifInOctets -w 1000000 -c 2000000
}

Bu komut, SNMP protokolü üzerinden ağ trafiğini izler ve belirlediğiniz eşik değerlerine göre uyarılar gönderir.

Nagios, belirlediğiniz eşik değerlerinin aşılması durumunda uyarılar gönderir. E-posta bildirimleri veya SMS bildirimleri kullanarak sunucularınızın durumunu takip edebilirsiniz. Yapılandırma dosyalarındaki *contacts* bölümünü kullanarak, bildirimleri alacak kişileri belirleyebilirsiniz.

define contact{
    contact_name            admin
    alias                  System Admin
    service_notification_command    notify-service-by-email
    host_notification_command      notify-host-by-email
}

Bu sayede, Nagios, sistemdeki sorunları hızlıca iletecek ve sistem yöneticisinin zamanında müdahale etmesini sağlayacaktır.

Nagios, Linux tabanlı sunucularınızın izlenmesini sağlayan güçlü ve esnek bir araçtır. Yukarıdaki adımlarla, hem temel bir kurulum yapabilir hem de sistemi istediğiniz gibi özelleştirebilirsiniz. Unutmayın, Nagios'un sunduğu birçok plugin ve yapılandırma imkanı ile sisteminizi daha verimli bir şekilde yönetebilirsiniz.

Açık kaynak dünyasında yerini sağlamlaştırmış olan Nagios, bir sistem yöneticisinin en değerli araçlarından biri olacaktır. Eğer sunucularınızı ve ağınızı kesintisiz izlemek istiyorsanız, Nagios tam size göre!