PHP-FPM, performansı artıran ve PHP uygulamalarını yönetmek için kullanılan güçlü bir araçtır. Eğer web sunucunuzda dinamik içerik sunuyorsanız ve PHP tabanlı bir uygulama çalıştırıyorsanız, PHP-FPM kurulumuna geçmeden önce önemli birkaç adımı bilmek size oldukça fayda sağlayacaktır. Linux üzerinde PHP-FPM kurmak, aslında düşündüğünüz kadar zor değil. İşte adım adım PHP-FPM kurulum ve yapılandırma süreci.
1. Gerekli Bağımlılıkları Yükleyin
PHP-FPM kurulumuna başlamadan önce, sisteminizde bazı bağımlılıkların yüklü olması gerekir. Örneğin, Apache veya Nginx gibi bir web sunucusuna ihtiyacınız olacak. Başlangıç olarak, terminali açın ve gerekli paketleri yükleyin:
sudo apt update
sudo apt install php-fpm php-mysql
Bu komutla birlikte, PHP-FPM ve PHP ile MySQL arasındaki bağlantıyı sağlayan "php-mysql" eklentisini yüklemiş olacaksınız.
2. PHP-FPM Servisini Başlatın
Kurulum tamamlandıktan sonra, PHP-FPM servisini başlatmamız gerekiyor. Bunun için şu komutu kullanabilirsiniz:
sudo systemctl start php7.4-fpm
Burada "php7.4-fpm" kısmı, kurduğunuz PHP sürümüne bağlı olarak değişebilir. Örneğin, PHP 8.0 için bu komut şu şekilde olurdu: `php8.0-fpm`.
3. PHP-FPM Servisini Otomatik Başlatma İçin Yapılandırın
Her sistem yeniden başlatıldığında PHP-FPM servisini manuel olarak başlatmak yerine, servisin otomatik olarak başlamasını isteyebilirsiniz. Bunun için aşağıdaki komutu kullanın:
sudo systemctl enable php7.4-fpm
Bu komut, PHP-FPM servisini sistem her açıldığında otomatik olarak başlatacaktır.
4. PHP-FPM Konfigürasyon Dosyasını Düzenleyin
PHP-FPM yapılandırmasını özelleştirmek için `/etc/php/7.4/fpm/php.ini` dosyasını düzenlemeniz gerekecek. Bu dosyada PHP'nin temel ayarlarını yapabilirsiniz. Özellikle aşağıdaki ayarları yapmanız faydalı olabilir:
; Maksimum dosya yükleme boyutunu arttırın
upload_max_filesize = 50M
; En büyük POST verisini arttırın
post_max_size = 50M
; Çalışma zamanını artırın
max_execution_time = 300
Bu ayarlarla, dosya yükleme ve çalışma zamanı gibi PHP uygulamanızın kritik kısımlarını daha verimli hale getirebilirsiniz.
5. Web Sunucusu İle PHP-FPM'yi Entegre Edin
PHP-FPM'yi web sunucusuyla entegre etmek için Apache ya da Nginx kullanabilirsiniz. Nginx üzerinde PHP-FPM ile çalışmak oldukça yaygın bir tercihtir. Aşağıdaki adımları izleyerek Nginx üzerinde PHP-FPM'yi etkinleştirebilirsiniz.
Nginx yapılandırma dosyasına şu satırı eklemeniz gerekiyor:
location ~ \.php$ {
include snippets/fastcgi-php.conf;
fastcgi_pass unix:/var/run/php/php7.4-fpm.sock;
fastcgi_param SCRIPT_FILENAME $document_root$fastcgi_script_name;
include fastcgi_params;
}
Bu adım, PHP dosyalarınızın doğru bir şekilde PHP-FPM üzerinden çalışmasını sağlar. Apache kullanıyorsanız, PHP-FPM ile bağlantıyı kurmak için uygun modülün yüklü olduğundan emin olun.
6. PHP-FPM Performans Ayarlarını Yapın
PHP-FPM, yüksek trafiğe sahip sitelerde performans açısından büyük fark yaratabilir. Bu nedenle, PHP-FPM’nin performans ayarlarını optimize etmek önemlidir. PHP-FPM'nin ana yapılandırma dosyasına (`/etc/php/7.4/fpm/pool.d/www.conf`) gidin ve şu ayarları yapın:
pm = dynamic
pm.max_children = 50
pm.start_servers = 5
pm.min_spare_servers = 5
pm.max_spare_servers = 35
Bu ayarlar, PHP-FPM'nin sistem kaynaklarını en verimli şekilde kullanmasını sağlar. "pm.max_children" değeri, PHP-FPM'nin aynı anda çalıştırabileceği maksimum işlem sayısını belirler. Bu değeri sunucunuzun kapasitesine göre ayarlamanız önemlidir.
7. PHP-FPM'yi Yeniden Başlatın
Yapılandırmalarınızı düzenledikten sonra, PHP-FPM servisini yeniden başlatmanız gerekir. Aşağıdaki komut ile bunu gerçekleştirebilirsiniz:
sudo systemctl restart php7.4-fpm
Bu komut, yapılan değişikliklerin geçerli olmasını sağlar.
8. Kurulumunuzu Test Edin
PHP-FPM’nin doğru bir şekilde çalıştığını test etmek için basit bir PHP dosyası oluşturabilirsiniz. `/var/www/html` dizininde `info.php` isminde bir dosya oluşturun ve içine şu kodu ekleyin:
Sonrasında bu dosyayı tarayıcı üzerinden açarak, PHP-FPM'nin başarılı bir şekilde çalışıp çalışmadığını kontrol edebilirsiniz.
9. PHP-FPM Loglarını İnceleyin
PHP-FPM ile ilgili herhangi bir hata veya uyarıyı görmek için log dosyalarını kontrol etmeniz faydalı olacaktır. Log dosyaları genellikle `/var/log/php7.4-fpm.log` veya `/var/log/fpm.log` dizinlerinde bulunur. Logları incelemek için şu komutu kullanabilirsiniz:
sudo tail -f /var/log/php7.4-fpm.log
Loglarda herhangi bir hata görürseniz, sisteminizdeki sorunları tespit etmek ve çözmek için bu bilgileri kullanabilirsiniz.
Sonuç
PHP-FPM, PHP uygulamalarınızın performansını artırmanın en etkili yollarından biridir. Linux üzerinde PHP-FPM kurulumunu ve yapılandırmasını başarılı bir şekilde gerçekleştirdikten sonra, web sitenizin hızı ve verimliliği artacaktır. Geliştiriciler için önemli bir araç olan PHP-FPM’yi doğru bir şekilde kullanarak, daha hızlı ve stabil bir web uygulaması deneyimi elde edebilirsiniz.
