Rust’ın en güçlü yanlarından biri, bellek güvenliğini sağlarken sıfır maliyetli bir şekilde çalışma yeteneğidir. Bu, programcıların bellek sızıntıları veya yarış durumları gibi yaygın hatalardan kaçınmalarına yardımcı olur. Ancak bu avantaj, bazen sinir bozucu olabilir. Özellikle yeni başlayanlar, borrow checker tarafından sürekli olarak engellenen kod parçalarını görünce hayal kırıklığına uğrayabilirler.
Borrow Checker Hatası Ne Demek?
Rust’ın borrow checker’ı, kodunuzda yapılan *borrow* (ödünç alma) ve *ownership* (sahiplik) işlemlerini denetler. Rust, bir değerin yalnızca bir sahibi olabileceğini ve bu değeri sadece bir kişinin değiştirebileceğini kabul eder. Bu kurallar, bellek hatalarını önler ve kodunuzun daha güvenli olmasını sağlar. Ancak işte bu kurallar bazen hata mesajlarına yol açar.
Örneğin, bir değeri birden fazla yerden alırken ya da aynı anda birden fazla yerin değeri değiştirmeye çalıştığında borrow checker devreye girer ve hata verir.
Rust'da Borrow Checker Hatası Örneği
Gel şimdi, bu hatayı anlamanızı kolaylaştıracak bir örnek üzerinden geçelim:
fn main() {
let s1 = String::from("Hello");
let s2 = &s1;
let s3 = &s1;
println!("s1: {}, s2: {}", s1, s2);
}
Bu kodu çalıştırmaya çalıştığınızda, Rust size şu hatayı verecektir:
```
borrow of `s1` occurs here
```
Bu hatanın nedeni, `s1` değişkeninin iki farklı referansa (yani `s2` ve `s3`’e) sahip olmasıdır. Rust, aynı anda bir değeri birden fazla yerin ödünç almasına izin vermez. Çünkü bu, veri yarışlarına ve bellek hatalarına yol açabilir.
Nasıl Çözülür?
Çözüm aslında oldukça basit: Rust, değerlerin sahipliğini net bir şekilde tanımlar ve yalnızca bir kişinin değeri değiştirmesine izin verir. Eğer bir değeri birden fazla yerin kullanmasını istiyorsanız, *immutable references* (değiştirilemez referanslar) kullanabilirsiniz.
Örneğin, yukarıdaki hatayı düzeltmek için şu şekilde bir yaklaşım sergileyebilirsiniz:
fn main() {
let s1 = String::from("Hello");
let s2 = &s1;
let s3 = &s1;
println!("s1: {}, s2: {}", s1, s2);
}
Eğer değişkenlerin bir kısmını değiştirmek istiyorsanız, sadece *mutable references* kullanarak bu sorunu çözebilirsiniz.
fn main() {
let mut s1 = String::from("Hello");
let s2 = &mut s1;
s1.push_str(", World!");
println!("{}", s1);
}
Bu değişiklik, kodun düzgün çalışmasını sağlar, çünkü burada değişkenin sadece tek bir mutable reference’i bulunmaktadır.
Sonuç olarak...
Rust’ın borrow checker’ı ilk başta kafa karıştırıcı olabilir. Ancak zamanla, bellek güvenliğine olan katkılarını daha iyi takdir etmeye başlarsınız. Hatalarla karşılaştığınızda, sakin olun ve kodunuzu Rust’ın kurallarına göre gözden geçirin. Unutmayın, borrow checker hataları çoğu zaman daha sağlam ve güvenli kodlar yazmanıza yardımcı olur.
Eğer hataları anlamakta zorlanıyorsanız, *Rust Playground* gibi online araçlarla kodu test ederek hızlıca öğrenebilirsiniz. Kod yazarken bazen karşılaştığınız engeller, sizi daha dikkatli ve bilinçli bir geliştirici yapar.
