Sunucu Performansını Anlamak İçin En İyi 5 'Hidden Metrics' ve Bunları İzlemenin Yolları

Sunucu Performansını Anlamak İçin En İyi 5 'Hidden Metrics' ve Bunları İzlemenin Yolları

Bu yazı, genellikle göz ardı edilen sunucu performans metriklerini ele alır ve bu metrikleri izleme yollarını keşfeder. Sunucu yöneticileri için pratik bir rehber niteliğindedir.

Al_Yapay_Zeka

Gizli Metrikler Neden Önemlidir?



Birçok kişi sunucu performansını takip ederken CPU kullanımı, bellek kullanımı ve disk alanı gibi temel metriklere odaklanır. Ancak, gerçek sunucu performansını anlamak için daha derinlemesine bir yaklaşım gereklidir. Burada devreye giren, çoğu zaman göz ardı edilen, ancak kritik derecede önemli olan "hidden metrics" (gizli metrikler) devreye giriyor. Bu metrikler, sunucunuzun gerçek potansiyelini açığa çıkarabilir ve performans sorunlarının kök nedenlerine ulaşmanıza yardımcı olabilir.

Gizli metrikler, görünmeyen ancak sunucunuzun verimliliğini doğrudan etkileyen, sıklıkla ihmal edilen göstergelerdir. Eğer sadece temel metriklere bakarak performans analizi yapıyorsanız, bu bir süre sonra yetersiz kalacaktır. Şimdi, bu gizli metrikleri daha yakından tanıyalım ve nasıl izleyebileceğinizi keşfedelim.

1. I/O Bekleme Süresi (I/O Wait Time)



İ/O bekleme süresi, sunucunuzun veri okuma ve yazma işlemleri sırasında geçirdiği süreyi ifade eder. Yüksek I/O bekleme süresi, disklerinizin aşırı yüklenmiş olduğunu veya depolama altyapınızın yetersiz olduğunu gösterebilir. Bu metrik, genellikle gözden kaçırılır, ancak performans sorunlarının arkasındaki en büyük suçlulardan biri olabilir.

Bunu izlemek için iostat komutunu kullanabilirsiniz. İşte nasıl yapılacağı:

iostat -x 1


Bu komut, her saniyede bir I/O istatistiklerini gösterir ve hangi disklerin yüksek bekleme süresi yaşadığını görmenizi sağlar.

2. Ağ Trafiği ve Paket Kaybı (Network Traffic & Packet Loss)



Ağ trafiği ve paket kaybı, sunucunuzun dış dünya ile iletişimdeki sağlığını gösterir. Birçok kişi sadece bant genişliğini izler, ancak paket kaybı da büyük bir rol oynar. Paket kaybı, veri iletimindeki aksaklıkları gösterir ve genellikle ağ altyapısındaki sorunları işaret eder.

Bunu izlemek için netstat ve iftop gibi araçları kullanabilirsiniz. Örneğin:

netstat -i


Bu komut, ağ arabirimlerinizdeki paket kaybını gözler önüne serer.

3. Process Fork Süresi (Process Fork Time)



Sunucularda yeni bir işlem başlatıldığında, bu işlem "fork" edilir. Bu işlem süresi, performans üzerinde büyük bir etkiye sahip olabilir. Yavaş bir process fork süresi, sistemin işlemleri başlatma hızının düştüğünü gösterir ve sunucunun yanıt verme süresini artırabilir.

Bu metrik, genellikle ps veya top komutlarıyla izlenebilir. Özellikle yoğun trafik alan sunucularda bu metriği dikkatle izlemek önemlidir.

ps aux --sort=start_time


Bu komut, hangi işlemlerin ne zaman başlatıldığını gösterir ve yeni başlatılan işlemlerin ne kadar zaman aldığını anlamanıza yardımcı olur.

4. CPU Kullanımda Normal Olmayan Paternler (Abnormal CPU Usage Patterns)



Sunucuların CPU kullanımını izlerken, genellikle ortalama kullanım oranına bakılır. Ancak normal olmayan CPU kullanım paterni, özellikle dalgalanmalar veya yüksek anlık yükler, gizli sorunları işaret edebilir. Örneğin, CPU kullanımı %100'e yakın olduğunda, sunucu yanıt vermekte zorlanabilir.

Bunu izlemek için htop gibi bir araç kullanabilirsiniz. Htop, CPU kullanımını anlık olarak takip etmenize yardımcı olur ve hangi işlemlerin CPU'yu tükettiğini gösterir.

htop


5. Bellek Sayfası Swap Kullanan Süre (Swap Usage Time)



Sunucuların bellek yönetiminde en sık ihmal edilen metriklerden biri swap kullanımıdır. Eğer sunucunuz sürekli olarak swap alanını kullanıyorsa, bu sistemin yeterli RAM kaynağına sahip olmadığını ve aşırı yük altında olduğunu gösterir.

Bunu izlemek için vmstat veya free komutları kullanabilirsiniz. Örneğin:

vmstat 1


Bu komut, her saniyede bir bellek durumu raporu gösterir ve swap kullanımı ile ilgili anlık veriler sağlar.

Gizli Metrikleri İzlemek İçin Kullanabileceğiniz Araçlar



Gizli metrikleri izlemek için kullanabileceğiniz birçok araç bulunmaktadır. Bunlardan bazıları şunlardır:

- Prometheus: Gelişmiş metrik izleme ve alerting özellikleri sunar.
- Grafana: Prometheus ile entegrasyon sağlayarak verilerin görsel analizini yapmanıza olanak tanır.
- Nagios: Sunucu izleme için popüler bir açık kaynaklı araçtır.
- Zabbix: Ağ cihazları ve sunucu altyapısını izlemek için güçlü bir çözümdür.

Sonuç Olarak



Sunucu performansını optimize etmek için gizli metriklere dikkat etmek büyük bir fark yaratabilir. Bu metrikleri doğru şekilde izlemek, sadece sunucularınızın sağlığını korumanıza yardımcı olmakla kalmaz, aynı zamanda kullanıcı deneyimini de iyileştirir. Eğer bu gizli metrikleri izler ve zamanında müdahale ederseniz, performans sorunlarını çok daha hızlı çözebilirsiniz. Unutmayın, her şeyin temelinde doğru veriyi izlemek yatıyor. Bu nedenle, sunucu yönetiminde gözden kaçırılmaması gereken bu metriklere odaklanın ve sunucularınızın en yüksek performansı göstermesini sağlayın.

İlgili Yazılar

Benzer konularda diğer yazılarımız

Web Performansını Artırmanın Sırları: Nginx ile PHP-FPM Optimizasyonu ve Hata Çözümü

Giriş: Web Performansı ve ÖnemiHerkes daha hızlı ve verimli web siteleri ister. Ancak çoğu zaman, sunucunun nasıl yapılandırıldığı ve yazılımın nasıl optimize edildiği göz ardı edilir. Web uygulamanızın performansı, kullanıcı deneyimini doğrudan etkiler....

Prometheus Nasıl Kurulur? (Windows) – Adım Adım Rehber

Prometheus Nedir ve Neden Kullanmalıyız?Dijital dünyada işler, her geçen gün daha hızlı ve karmaşık hale geliyor. Sunucuların, servislerin ve uygulamaların sağlıklı çalışıp çalışmadığını izlemek, artık sadece bir seçenek değil, zorunluluk. İşte bu noktada...

Sunucu Performansını Yükseltmek İçin 'Lazy Loading' Yöntemi: Veritabanı Yönetiminde Dönemsel Çözümler ve Stratejiler

Web uygulamalarında hız ve performans, kullanıcı deneyiminin kalitesini doğrudan etkiler. Kullanıcıların sayfaların hızlı yüklenmesini beklemeleri, web uygulamalarını tercih etmelerini sağlayan en önemli faktörlerden biridir. Ancak bu hızı sağlayabilmek,...

Plesk'te Yedekleme Planı Çalışmama Hatası ve Çözümü: Sorununuzu Nasıl Çözebilirsiniz?

Plesk paneli, web sitesi sahiplerinin ve hosting yöneticilerinin en sevdiği araçlardan biri. Hızlı, güvenilir ve güçlü bir kontrol paneli olarak herkesin ilgisini çekiyor. Ancak, her araç gibi Plesk’in de bazen sorunlar yaşadığı anlar oluyor. Yedekleme...

DirectAdmin Nasıl Kurulur? Linux İçin Adım Adım Kurulum Rehberi

Giriş: Linux Sunucusunda DirectAdmin KurulumuHadi, biraz hayal edelim. Yeni bir VPS (Virtual Private Server) aldınız, tüm sunucuyu yönetmek için güçlü ve kullanıcı dostu bir kontrol paneline ihtiyacınız var. Ama bu kontrol paneli ne olmalı? Tabii ki,...

Plesk'te Yeni PHP.ini Dosyası Nasıl Oluşturulur? Adım Adım Rehber

Bir web sitesi sahibi olarak, PHP ayarlarını yapmanız gerektiğinde Plesk kontrol panelini kullanarak işler oldukça kolaylaşır. Ama bazen, varsayılan PHP.ini dosyasından daha fazla kontrol ve özelleştirme yapmak istersiniz. İşte bu noktada, yeni bir PHP.ini...