Ubuntu Server Nedir?
Ubuntu Server, açık kaynaklı bir Linux dağıtımıdır ve dünya çapında web geliştiricileri, sistem yöneticileri ve teknoloji meraklıları tarafından tercih edilir. Hem güçlü hem de esnek yapısı, onu bulut tabanlı projelerden küçük işletmelerin sunucularına kadar geniş bir yelpazede kullanmak için ideal bir seçenek haline getiriyor. Ubuntu Server kurulumuna başlamadan önce, bilgisayarınızda veya sanal makinelerinizde çalıştırmaya karar verdiğinizde karşılaşacağınız bazı temel özelliklere göz atmak faydalı olacaktır.
Ubuntu Server Nasıl İndirilir ve Yüklenir?
İlk adım, Ubuntu Server'ın en güncel sürümünü indirmektir. Bunun için Ubuntu'nun resmi web sitesini ziyaret edebilir ve uygun ISO dosyasını indirebilirsiniz.
Adım 1: Ubuntu Server ISO'sunu İndirin
Ubuntu Server'ı indirmek için [bu bağlantıya](https://ubuntu.com/download/server) gidin. İstediğiniz sürümü seçtikten sonra, ISO dosyasını bilgisayarınıza indirin.
Adım 2: Bootable USB Yapma
ISO dosyasını indirdikten sonra, bir USB sürücü kullanarak bu dosyayı bootable yani önyüklenebilir bir sürücü haline getirmemiz gerekiyor. Bunun için "Rufus" gibi araçları kullanabilirsiniz.
Adım 3: Ubuntu Server'ı Kurma
USB sürücüsünü bilgisayarınıza takın, BIOS ayarlarından boot sırasını USB sürücüsüne göre ayarlayın ve Ubuntu Server kurulum sürecini başlatın. Ekranda size adım adım yönlendirmeler sunulacak. Dil, saat dilimi ve ağ yapılandırması gibi temel ayarları yaptıktan sonra kurulum işlemine geçebilirsiniz.
Kurulum Adımları
Adım 1: Dil ve Konum Seçimi
Kurulum ekranında ilk olarak dil seçimi yapmanız gerekecek. "Türkçe"yi seçerek devam edin. Ardından, zaman diliminizi belirlemeniz istenecek.
Adım 2: Ağ Yapılandırması
Eğer ağınızda bir DHCP sunucusu varsa, otomatik olarak IP alır. Ancak sabit IP kullanmak istiyorsanız, buradaki ayarlara dikkat etmelisiniz. Kurulum sırasında IP adresi, ağ geçidi ve DNS sunucuları gibi bilgileri girebilirsiniz.
Adım 3: Disk Bölümlendirme
Ubuntu Server kurulumunda disk bölümleme adımına geleceksiniz. Eğer tüm diski Ubuntu için ayırmak istiyorsanız, "Guided - use entire disk" seçeneğini seçebilirsiniz. Kendi özel bölümleme planınızı yapmak isterseniz, "Manual" seçeneği ile detaylı bir bölümleme yapabilirsiniz.
Adım 4: Kullanıcı Hesabı Oluşturma
Bu adımda, bir kullanıcı adı ve şifre oluşturmanız gerekecek. Sunucunuzun yönetici (root) şifresini oluşturmak da önemlidir. Bu şifreyi unutmamak çok kritik!
Adım 5: Paket Seçimi
Kurulum sırasında Ubuntu Server, bazı temel yazılımları yüklemenizi isteyebilir. "OpenSSH server" gibi uzak bağlantılar için gerekli yazılımları seçmek faydalı olacaktır.
Adım 6: Kurulumu Tamamlama
Kurulum işlemi tamamlandıktan sonra bilgisayarınızı yeniden başlatın. USB sürücüsünü çıkarmayı unutmayın. Ardından, Ubuntu Server'ı başarıyla çalıştırabilirsiniz!
Ubuntu Server Yapılandırması
Kurulum işlemi bitti, ancak sisteminizin tam anlamıyla hazır olması için bazı yapılandırma adımlarını atlamamalısınız.
1. Paket Güncellemeleri
Sunucu kurulumunun ardından ilk yapmanız gereken şey, sisteminizi güncellemektir. Terminal açarak aşağıdaki komutları girin:
sudo apt update
sudo apt upgrade
Bu komutlar, tüm sistem paketlerinin en güncel sürümlerini yükleyecektir.
2. Güvenlik Duvarı (Firewall) Yapılandırması
Güvenlik için UFW (Uncomplicated Firewall) kullanabilirsiniz. Aşağıdaki komutlarla güvenlik duvarını etkinleştirebilirsiniz:
sudo ufw allow OpenSSH
sudo ufw enable
Bu komut, SSH bağlantıları için güvenlik duvarını açar ve güvenlik duvarını etkinleştirir.
3. SSH ile Uzak Bağlantı
Ubuntu Server’a SSH ile bağlanmak için öncelikle OpenSSH server kurulumunu yapmalısınız. Eğer kurulum sırasında bu seçeneği işaretlemediyseniz, şu komutla OpenSSH'yi yükleyebilirsiniz:
sudo apt install openssh-server
SSH servisi başlatıldıktan sonra, uzak bağlantı için sunucunuzun IP adresini kullanarak bağlanabilirsiniz.
4. Sunucu Servisleri ve Günlükler
Sunucu üzerinde çeşitli servisleri yönetmek için "systemctl" komutlarını kullanabilirsiniz. Ayrıca, sunucu günlüklerini izlemek için "journalctl" komutunu kullanabilirsiniz.
sudo systemctl status apache2
sudo journalctl -xe
Ubuntu Server ile Web Sunucusu Kurma
Ubuntu Server, web sunucusu kurmak için oldukça popüler bir platformdur. Apache veya Nginx gibi web sunucularını yükleyerek, internet üzerinden erişilebilir bir site oluşturabilirsiniz.
Apache Web Sunucusu Kurulumu
Apache, Linux sistemlerde yaygın olarak kullanılan güçlü ve esnek bir web sunucusudur. Apache'yi aşağıdaki komut ile yükleyebilirsiniz:
sudo apt install apache2
Yükleme işlemi tamamlandıktan sonra, Apache servisini başlatmak için şu komutu kullanın:
sudo systemctl start apache2
Apache Sunucusunun Durumunu Kontrol Etme
Sunucunun doğru bir şekilde çalıştığını kontrol etmek için, tarayıcınızdan sunucunun IP adresini girin. Eğer Apache düzgün çalışıyorsa, bir "Apache2 Ubuntu Default Page" sayfası görmelisiniz.
Sonuç
Ubuntu Server kurulum ve yapılandırma süreci, temelden başlayarak güçlü bir sunucu platformu kurmanıza olanak tanır. Yukarıda verdiğimiz adımları takip ederek kendi Ubuntu sunucunuzu kolayca oluşturabilir ve ihtiyaçlarınıza göre özelleştirebilirsiniz. Gelişmiş sistem yönetimi ve yapılandırmalar için daha fazla araştırma yaparak Ubuntu'nun sunduğu tüm özelliklerden faydalanabilirsiniz. Unutmayın, doğru yapılandırma ve güvenlik önlemleri, başarılı bir sunucu deneyiminin temelini oluşturur!
