Ubuntu Server Kurulumuna Başlamadan Önce
İlk olarak, bir Ubuntu Server kurulumuna başlamak için bir kaç şey hazırlamanız gerekiyor. İlk etapta ihtiyacınız olanlar:
1. Bir bilgisayar veya sanal makine: Ubuntu Server’ı kurmak için bir bilgisayar gereklidir. Ayrıca, sanal makine (VMware, VirtualBox gibi) kullanarak sanal bir sunucu da kurabilirsiniz.
2. Bir ISO dosyası: Ubuntu Server’ı indirmeniz gerekiyor. [Ubuntu'nun resmi web sitesinden](https://ubuntu.com/download/server) en son sürümünü indirebilirsiniz.
İlk adımda bu hazırlıkları tamamladığınızda kurulum aşamasına geçebiliriz.
1. Adım: Ubuntu Server ISO Dosyasının İndirilmesi
Ubuntu Server’ı kurmak için, önce işletim sisteminin ISO dosyasını indirmeniz gerekecek. Bunun için resmi Ubuntu web sitesine gidin ve en son sürümü seçin.
İndirdiğiniz dosyayı bir USB belleğe yazdırabilir veya sanal makine kullanıyorsanız ISO dosyasını sanal makinenize bağlayabilirsiniz.
2. Adım: Kurulum Başlatılması
USB belleğinizi bilgisayarınıza takın ve bilgisayarınızı bu USB'den başlatacak şekilde ayarlayın. Genellikle BIOS ayarlarına girip, "Boot" sekmesinden USB aygıtını seçmeniz gerekir. Bu adımda dikkat etmeniz gereken en önemli şey, doğru cihazdan başlattığınızdan emin olmanızdır.
Ubuntu Server kurulum menüsü ekranında, "Install Ubuntu Server" seçeneğine tıklayın.
3. Adım: Dil ve Yerel Ayarların Seçimi
Kurulum başladığında, ilk adımda dil seçimi yapılacaktır. Türkçe dilini seçebilir ve ardından "Devam" butonuna tıklayabilirsiniz. Ardından, dil ve yerel ayarlarınızla uyumlu seçenekler sunulacaktır.
4. Adım: Ağ Bağlantısının Yapılandırılması
Ağ yapılandırmasını yapmanız gereken bir sonraki adımda, Ubuntu Server sizi ağ bağlantı ayarlarına yönlendirecektir. Eğer bir ethernet bağlantınız varsa, ağ bağlantınız otomatik olarak algılanacaktır. Wi-Fi kullanıyorsanız, ağ adınızı ve şifrenizi girmeniz istenecektir.
5. Adım: Disk Bölümleme ve Yükleme Seçenekleri
Ubuntu Server’ı nereye kuracağınızı seçmeniz gerekiyor. Eğer ilk defa kurulum yapıyorsanız, "Guided - Use entire disk" (Yönlendirilmiş - Tüm diski kullan) seçeneğini tercih etmeniz en basit yol olacaktır. Bu seçenek, diskinizi otomatik olarak bölümlendirir ve Ubuntu’yu tek başına kurar.
Ancak, eğer disk üzerinde başka işletim sistemleri veya veriler varsa, "Manual" (Manuel) bölümleme seçeneğini seçebilir ve detaylı olarak diskinizi yönetebilirsiniz.
6. Adım: Kullanıcı Hesabı ve Parola Belirleme
Ubuntu Server kurulumu sırasında, sisteminizin yöneticisi olan root kullanıcısının parolasını belirlemeniz gerekecek. Ayrıca, sistemde kullanacağınız bir kullanıcı adı ve şifre de belirlemeniz istenecek. Bu aşamada güçlü bir parola kullanmanız güvenliğiniz için önemli olacaktır.
7. Adım: Yazılım Seçeneklerinin Belirlenmesi
Kurulumun ilerleyen aşamalarında, Ubuntu Server size bazı yazılım seçenekleri sunacaktır. Web sunucusu, FTP sunucusu, SSH sunucusu gibi seçenekler arasından ihtiyacınıza göre seçim yapabilirsiniz.
Özellikle uzak bağlantılar yapmayı planlıyorsanız, OpenSSH server'ı seçmek çok yararlı olacaktır. Bu, sunucunuza SSH ile uzaktan bağlanmanıza imkan tanır.
8. Adım: Kurulumun Tamamlanması
Tüm yapılandırmaları tamamladıktan sonra, kurulumun bitmesini bekleyin. Ubuntu Server gerekli dosyaları disk üzerine yükleyecek ve size kurulumun tamamlandığına dair bir mesaj verecektir. Artık sistemi yeniden başlatabilir ve Ubuntu Server’ı kullanmaya başlayabilirsiniz.
9. Adım: Sistem Güncellemelerinin Yapılması
Kurulum tamamlandıktan sonra, sisteminizin güncel olduğundan emin olmak için aşağıdaki komutu çalıştırın:
sudo apt update && sudo apt upgrade
Bu komut, sisteminizi en son güncellemelerle donatacaktır. sudo apt update komutu, paketlerin en son sürümlerini kontrol eder ve sudo apt upgrade komutu, bu güncellemeleri yükler.
Ubuntu Server Yapılandırma İpuçları
Ubuntu Server kurulumunuzu tamamladığınızda, birkaç temel yapılandırma adımı yapmanız faydalı olacaktır. İşte bazı önemli ipuçları:
1. Firewall Yapılandırması: Sunucunuzun güvenliğini artırmak için ufw (Uncomplicated Firewall) kullanabilirsiniz. Aşağıdaki komut ile aktif edebilirsiniz:
sudo ufw enable
2. SSH Bağlantısı: SSH kullanarak sunucunuza uzaktan erişim sağlayabilirsiniz. Eğer OpenSSH server kurulum sırasında seçtiyseniz, sunucunuza şu komutla bağlanabilirsiniz:
ssh kullanıcı_adı@sunucu_ip_adresi
3. Zaman Ayarları: Zaman diliminizi doğru ayarlamak, sunucunuzun doğru zamanla çalışmasını sağlar. Aşağıdaki komutla zaman diliminizi değiştirebilirsiniz:
sudo dpkg-reconfigure tzdata
Sonuç
Ubuntu Server kurulumu ve yapılandırması, ilk başta karmaşık gibi görünse de adım adım ilerleyerek son derece kolay hale getirilebilir. Bu rehberde, size Ubuntu Server kurulumunu ve yapılandırmasını en detaylı şekilde anlattım. Eğer her adımı dikkatlice uygularsanız, çok kısa sürede güvenli bir sunucu ortamı oluşturabilirsiniz.
Ubuntu Server’ın sunduğu esneklik ve güçlü altyapı sayesinde, farklı projeler için ideal bir platform olacaktır. İyi çalışmalar!