Veritabanı Performansını Artırmanın 10 Sıra Dışı Yolu: PostgreSQL ve MySQL İçin İpuçları

Veritabanı yönetim sistemleri, özellikle büyük ölçekli projelerde yüksek performans sunması gereken kritik unsurlar. Ancak, çoğu zaman veritabanlarının performansını artırmak için hep aynı teknikler ve stratejiler uygulanır. Oysa, PostgreSQL ve MySQL gibi popüler veritabanı sistemleri, sıradışı optimizasyon yöntemleriyle çok daha hızlı hale gelebilir. İşte, veritabanı performansını artırmanın 10 sıra dışı yolu!

PostgreSQL’de, `EXPLAIN ANALYZE` komutunu kullanarak sorguların ne kadar zaman aldığını ve hangi kısımlarda tıkanma yaşandığını görebilirsiniz. Bunun ardından, sorgu mantığınızı gözden geçirerek, join’leri daha verimli kullanmak, gereksiz veri çekimleri yapmaktan kaçınmak size hız kazandıracaktır.

EXPLAIN ANALYZE SELECT * FROM users WHERE status = 'active';

Örnek: Örneğin, tarih bazlı verilerle çalışıyorsanız, her yıl için ayrı bir bölüm oluşturabilirsiniz. Bu şekilde, bir yılın verisine sorgu yaparken diğer yılların verisi sorgu süresini etkilemez.

Öneri: Ancak, query cache’in her zaman etkili olmayacağını unutmayın. Özellikle veri yazma işlemleri sıklıkla yapılacaksa, önbelleğin güncellenmesi gerekebilir, bu da ekstra işlem gücü gerektirir.

SET GLOBAL query_cache_size = 1048576; -- 1MB

İpucu: PostgreSQL’de, GIN (Generalized Inverted Index), büyük veri kümelerinde metin tabanlı arama sorgularını hızlandırabilir. Bu tarz indeksler, sorguları önemli ölçüde hızlandırabilir.

### 6. MySQL’de InnoDB Buffer Pool Boyutunu Ayarlayın
MySQL’in InnoDB motoru, bellekte veri tutarak işlemleri hızlandırır. Bu nedenle, innodb_buffer_pool_size parametresini doğru bir şekilde ayarlamak çok önemlidir. Bu boyutun çok küçük olması, disk okuma ve yazma işlemlerinin sıklaşmasına yol açabilir.

Öneri: Bellek miktarınıza göre bu değeri arttırarak, performansınızı önemli ölçüde artırabilirsiniz.

SET GLOBAL innodb_buffer_pool_size = 4G;

Örnek: Bir raporlama sistemi üzerinde, en son yapılan satış verilerini içeren bir view oluşturup, bu view üzerinden sorgu yapabilirsiniz.

CREATE MATERIALIZED VIEW top_sales AS 
SELECT * FROM sales WHERE sale_date > CURRENT_DATE - INTERVAL '30 days';

### 9. Veri Modelleme ile Performansı İyileştirin
Veritabanınızın modelini baştan doğru kurmak, performansı artıran en önemli faktörlerden biridir. Normalizasyon ve denormalizasyon arasında doğru bir denge kurarak, veritabanı tasarımınızı optimize edebilirsiniz.

Öneri: Yazma işlemlerini ana sunucuda tutarken, okuma işlemlerini çoğaltılmış sunucularda gerçekleştirebilirsiniz.

---

Veritabanı optimizasyonu, her ne kadar karmaşık gibi görünse de, doğru stratejiler ve sıradışı yaklaşımlarla çok daha verimli hale getirilebilir. Yukarıda paylaşılan teknikleri uygulayarak, veritabanınızın hızını artırabilir ve sistem performansını zirveye taşıyabilirsiniz.