1. Normalizasyonu Atlamak
Veritabanı tasarımının ilk ve en önemli adımlarından biri normalizasyondur. Birçok geliştirici, veritabanındaki verileri doğru şekilde bölüp düzenlemeyi unutur. Normalizasyon, veritabanındaki verilerin doğru bir şekilde ilişkilendirilmesini sağlar ve veri tekrarını önler.
Laravel'in Eloquent ORM'i, ilişkili verileri yönetmek için harika bir araçtır. Tablo ilişkilerini doğru bir şekilde kurarak, veritabanı tasarımınızı normalleştirebilirsiniz. Örneğin, bir "User" ve "Profile" tablosu arasında bir ilişki kurarak, veriyi iki farklı tabloda tutabilirsiniz.
$user = User::find(1);
$profile = $user->profile;
2. İlişkileri Göz Ardı Etmek
Veritabanlarında veriler arasındaki ilişkiler çok önemlidir. Ancak, bazı geliştiriciler bu ilişkileri kurmakta isteksiz olabilir. Örneğin, bir "Post" ve "Comment" tablosu arasındaki ilişkiyi atlamak, veri bütünlüğünü bozabilir.
Laravel'in ilişkiler konusunda sunduğu araçlar, bu hatayı kolayca aşmanıza yardımcı olabilir. İki tablo arasındaki ilişkiyi Eloquent ile belirlemek için aşağıdaki gibi bir kullanım örneği görebilirsiniz.
class Post extends Model {
public function comments() {
return $this->hasMany(Comment::class);
}
}
3. Index Kullanımını Unutmak
Veritabanlarında doğru index kullanımı, sorgu hızını önemli ölçüde artırabilir. Ancak, birçok geliştirici bu konuda dikkatli olmayabiliyor. Sorgularınızın yavaş çalıştığını fark ettiğinizde, indekslerin eksik olmasından kaynaklanıyor olabilir.
Laravel'de migration dosyalarını kullanarak kolayca index ekleyebilirsiniz. Aşağıdaki örnek, `users` tablosunda bir `email` sütunu için index eklemeyi gösteriyor:
Schema::table('users', function (Blueprint $table) {
$table->index('email');
});
4. Yetersiz Veritabanı Yedeklemeleri
Veritabanı tasarımında yapılan en büyük hatalardan biri de yedekleme işlemine gereken önemin verilmemesidir. Veri kaybı, projede ciddi sorunlara yol açabilir.
Laravel, yedekleme konusunda birçok paket sunmaktadır. Bu paketleri kullanarak, veritabanınızı düzenli olarak yedekleyebilir ve veri kaybını önleyebilirsiniz. Örneğin, Laravel Backup paketi bu konuda oldukça faydalıdır.
5. Hatalı Veri Türü Seçimi
Veritabanı tasarımında veri türü seçimi büyük önem taşır. Örneğin, bir tarih değeri için `string` veri türü seçmek, ileride sorunlara yol açabilir.
Laravel migration dosyalarında, her veri türü için doğru sütun türlerini seçmek gereklidir. Tarihler için `date` ya da `datetime`, sayılar için `integer` ya da `float` gibi doğru türleri kullanarak veritabanınızı sağlıklı tutabilirsiniz.
Schema::create('events', function (Blueprint $table) {
$table->date('event_date');
});
6. Gereksiz Veri Tekrarı
Veritabanındaki gereksiz veri tekrarları, hem disk alanı israfına hem de sorgu performansının düşmesine neden olabilir.
Veritabanınızda her türden veri sadece bir kez saklanmalıdır. Laravel’in `unique()` metodunu kullanarak, belirli sütunlarda veri tekrarını engelleyebilirsiniz.
Schema::table('users', function (Blueprint $table) {
$table->unique('email');
});
7. Yavaş Sorgular
Veritabanında yavaş sorgular zamanla sistemin performansını ciddi şekilde etkileyebilir. Sorgu optimizasyonunu atlamak, her zaman büyük problemlere yol açar.
Laravel'de sorgu optimizasyonu için `select()` ve `where()` gibi metodları dikkatli kullanmalısınız. Ayrıca, sorgularınızı önceden optimize etmek için Eloquent’i doğru kullanmalısınız.
$users = User::select('id', 'name')->where('active', 1)->get();
8. Gereksiz JOIN Kullanımı
Veritabanlarında fazla JOIN işlemi kullanmak, özellikle büyük veri setlerinde performans sorunlarına yol açabilir.
Veritabanı sorgularında gereksiz JOIN işlemlerinden kaçının ve mümkünse sadece gerekli olan ilişkileri kullanın. Eloquent ile ilişkili modelleri çağırmak, daha verimli bir yaklaşım olabilir.
9. Veri Bütünlüğünü Sağlamamak
Veri bütünlüğü, verilerin doğru ve tutarlı olduğundan emin olmanızı sağlar. Bu nedenle, foreign key ilişkileri oluşturmayı unutmayın.
Laravel, veritabanı ilişkilerini tanımlarken `foreignId` gibi yöntemlerle veritabanındaki bütünlüğü sağlamanıza yardımcı olur.
Schema::table('posts', function (Blueprint $table) {
$table->foreignId('user_id')->constrained();
});
10. Zayıf Güvenlik Önlemleri
Veritabanı tasarımında güvenlik genellikle ihmal edilir. Ancak, SQL Injection gibi saldırılar, kötü tasarlanmış veritabanları nedeniyle sistemleri tehlikeye atabilir.
Laravel, SQL Injection gibi saldırılara karşı korunmak için prepared statements ve query builder kullanır. Bu yöntemlerle, veritabanı sorgularınızı daha güvenli hale getirebilirsiniz.
$users = DB::table('users')->where('email', '=', $email)->get();
### Sonuç
Veritabanı tasarımı, uygulama performansını doğrudan etkileyen kritik bir unsurdur. Laravel ile doğru araçları kullanarak bu hatalardan kaçınabilir ve veritabanınızı daha verimli hale getirebilirsiniz. Unutmayın, doğru bir veritabanı tasarımı, hem uygulamanın sağlıklı çalışmasını hem de gelecekteki ölçeklenebilirliği garanti eder.
