Django, güçlü ve esnek yapısıyla web geliştirme dünyasında birçok geliştiricinin tercihi. Ancak bazen, Django'nun en iyi özellikleri bile gözden kaçabiliyor. Özellikle deneyimli geliştiriciler, sık kullanılan bazı özellikleri zamanla unutabiliyor ve bazı küçük ama kritik hatalar yapabiliyorlar. Bu yazımda, Django geliştiricilerinin çoğu zaman göz ardı ettiği, ama işlerinizi kolaylaştıracak 10 ipucunu paylaşacağım.
1. Admin Paneli Özelleştirirken Dikkat Edilmesi Gereken Küçük Hatalar
Django'nun admin paneli, uygulamanızın yönetim kısmını hızla oluşturmanıza olanak sağlar. Ancak, admin panelini özelleştirirken yapılan küçük hatalar büyük sorunlara yol açabilir. Özellikle, `list_display` ve `search_fields` gibi parametreler gözden kaçabiliyor. Bu parametreleri doğru kullanarak, admin panelini çok daha verimli hale getirebilirsiniz.
class ProductAdmin(admin.ModelAdmin):
list_display = ('name', 'price', 'created_at')
search_fields = ('name', 'description')
Bu şekilde, admin paneli üzerinde daha hızlı ve etkili aramalar yapabilirsiniz.
2. Statik Dosya Yönetiminde Optimizasyon Teknikleri
Django ile statik dosya yönetimi bazen karmaşık hale gelebilir. Özellikle büyük projelerde, sayfa yükleme hızını artırmak çok önemlidir. `django-compressor` gibi araçlar kullanarak statik dosyaları sıkıştırabilir, JavaScript ve CSS dosyalarını birleştirerek sayfa yükleme sürelerini ciddi şekilde azaltabilirsiniz.
INSTALLED_APPS = [
'compressor',
# diğer uygulamalar...
]
Ayrıca, `ManifestStaticFilesStorage` ile statik dosyalarınızın versiyonlarını tutarak tarayıcı önbellekleme ile performans artırabilirsiniz.
3. ORM ile Veritabanı Performansını Artıran Mini İpuçları
Django'nun ORM'i çok güçlüdür, ancak doğru kullanılmadığında performans sorunları yaratabilir. Özellikle, veritabanı sorgularını optimize etmek büyük önem taşır. `select_related` ve `prefetch_related` ile ilişkili verileri önceden yükleyerek sorgu sayısını azaltabilirsiniz.
# select_related kullanımı
queryset = Author.objects.select_related('book').all()
Bu şekilde, her bir kitap için ayrı bir sorgu göndermek yerine tek bir sorgu ile tüm veriye ulaşabilirsiniz.
4. settings.py Dosyasındaki Gizli ve Gözden Kaçan Ayarlar
`settings.py` dosyası, Django uygulamanızın kalbidir. Ancak, bu dosyada genellikle gözden kaçan bazı ayarlar vardır. Örneğin, `SECURE_SSL_REDIRECT`, `CSRF_COOKIE_SECURE`, ve `SESSION_COOKIE_SECURE` gibi güvenlik ayarlarını yapılandırmak, web uygulamanızın güvenliğini artıracaktır.
SECURE_SSL_REDIRECT = True
CSRF_COOKIE_SECURE = True
SESSION_COOKIE_SECURE = True
Bu ayarları etkinleştirerek, HTTPS üzerinden gelen talepleri güvence altına alabilirsiniz.
5. Django Test Araçlarıyla İlgili Az Bilinen Test Stratejileri
Django'nun test araçları son derece güçlüdür, ancak birçoğumuz sadece temel testleri yazarız. Örneğin, `mock` kütüphanesini kullanarak dışa bağımlı servisleri taklit edebilir, testlerinizi çok daha verimli hale getirebilirsiniz.
from unittest.mock import patch
@patch('myapp.views.external_service')
def test_external_service(mock_service):
mock_service.return_value = 'fake data'
response = self.client.get('/my-url/')
self.assertEqual(response.status_code, 200)
Bu şekilde dışa bağımlı servisleri gerçek veri göndermeden test edebilirsiniz.
6. Session Yönetimini Güvenli ve Verimli Hale Getirme
Django, kullanıcı oturumlarını yönetmek için yerleşik bir sistem sunar, ancak güvenliği artırmak her zaman önemlidir. `SESSION_ENGINE` ayarını kullanarak, oturumları veritabanında saklayabilir ve oturum güvenliğini artırabilirsiniz.
SESSION_ENGINE = 'django.contrib.sessions.backends.db'
Ayrıca, `SESSION_COOKIE_AGE` ile oturum süresini sınırlayarak kullanıcıların sürekli oturum açmasını engelleyebilirsiniz.
7. Templateler İçin Veri Optimizasyonu
Django'nun template sistemini kullanırken, gereksiz veri yüklememek çok önemlidir. `with` etiketi ile verileri geçici olarak tutarak gereksiz veri işlemlerinden kaçınabilirsiniz.
{% with total_price=product.price|add:shipping_fee %}
{{ total_price }}
{% endwith %}
Bu, hesaplama işlemlerini template dışında yapmanıza yardımcı olur ve sayfa yükleme süresini kısaltır.
8. Debug Modunu Doğru Kapatma
Geliştirme aşamasında `DEBUG` ayarını aktif tutmak çok yaygın olsa da, üretim ortamına geçtiğinizde bu ayarı kapatmanız gerekir. Aksi takdirde, hata mesajları ve uygulamanızın yapısı dışarıya sızabilir.
DEBUG = False
Bunu yaparak, güvenlik açığından kaçınmış olursunuz.
9. Custom Management Commands Kullanımı
Django'nun `manage.py` komutları sadece veritabanı migrasyonlarıyla sınırlı değil. Kendi yönetim komutlarınızı yazarak, sürekli tekrarlanan görevleri otomatikleştirebilirsiniz.
from django.core.management.base import BaseCommand
class Command(BaseCommand):
def handle(self, *args, options):
self.stdout.write("Hello, Django!")
Bunu kullanarak, uygulamanızda gerçekleştirmek istediğiniz çeşitli işlemleri otomatikleştirebilirsiniz.
10. Error Handling ve Logging
Django'da hataları doğru bir şekilde yönetmek ve kaydetmek çok önemlidir. `logging` modülünü kullanarak, hata mesajlarınızı kaydedebilir ve potansiyel sorunları hızlıca tespit edebilirsiniz.
import logging
logger = logging.getLogger(__name__)
def my_view(request):
try:
# kod
except Exception as e:
logger.error(f"Error occurred: {e}")
raise
Bu sayede uygulamanızda oluşan hataları daha kolay bir şekilde takip edebilirsiniz.
Sonuç
Django ile geliştirme yaparken küçük ama etkili ipuçları uygulamanızın performansını artırabilir ve geliştirme sürecini daha verimli hale getirebilir. Bu yazıdaki ipuçlarını dikkate alarak, Django uygulamanızda önemli farklar yaratabilirsiniz. Unutmayın, her küçük detay, büyük bir fark yaratabilir.
