1. Gizli Veritabanı Sorgu İyileştirmeleri
Bir web sitesi ne kadar optimize edilirse edilsin, veritabanı sorguları düzgün yapılmadığında hızın hızla düştüğünü görebilirsiniz. Geliştiricilerin çoğu, uygulamanın kod tarafına odaklanırken veritabanı tarafındaki iyileştirmeleri atlar. Oysa, yanlış yazılmış sorgular veya eksik indeksler, veritabanını yavaşlatabilir ve sonuç olarak sayfa yükleme süresi artar.
Örneğin, Laravel gibi bir framework kullanıyorsanız, her bir sorgunun veritabanı üzerinde ne kadar iş yükü yarattığını analiz etmek oldukça önemlidir. Eğer bir sorgu sıkça çalışıyorsa, sorguyu optimize etmek için INDEX kullanmak, sorgu planlarını analiz etmek ve gereksiz veri çekimlerini engellemek büyük fark yaratacaktır.
İpucu: "Laravel Debugbar" veya "Clockwork" gibi araçlarla sorgu süresini izlemek, veritabanı performansınızı ciddi şekilde iyileştirebilir.
2. Dinamik İçerik ve Önbellekleme Stratejileri
Web uygulamaları, kullanıcılarımıza dinamik ve kişisel içerik sunduğunda her zaman bir performans problemiyle karşı karşıya gelir. Gerçek zamanlı veriler her sayfa yüklemesinde yeniden çağrıldığında, bu verilerin çekilmesi ve işlenmesi zaman alabilir. Oysa, önbellekleme stratejilerini etkili kullanarak bu durumu düzeltebilirsiniz.
Laravel gibi platformlarda, dinamik içeriklerin doğru şekilde önbelleğe alınması, özellikle sık erişilen veriler için performans iyileştirmesi sağlar. Örneğin, kullanıcı bilgileri veya popüler ürünler gibi veri setlerini belirli aralıklarla önbelleğe alarak, her yeni ziyaretçi için veritabanından veri çekmek yerine, daha hızlı bir önbellekten cevap alabilirsiniz.
İpucu: Laravel’in "Cache" mekanizması ile veritabanı sorgularının önbelleğe alınmasını sağlayarak, sayfa yükleme sürelerini ciddi şekilde kısaltabilirsiniz.
3. Sunucu ve CDN İyileştirmeleri
Web uygulamanız ne kadar hızlı olsa da, sunucu yanıt süresi ve içerik dağıtım ağı (CDN) kullanımı, kullanıcı deneyimi üzerinde büyük bir etkisi olan faktörlerdir. Yavaş bir sunucu yanıt süresi, kullanıcılarınızın sayfa yükleme süresini doğrudan artırır. Bu yüzden, uygulamanın barındırıldığı sunucunun doğru şekilde yapılandırılması oldukça önemlidir.
Birçok geliştirici, CDN kullanmanın sadece statik içerikler için olduğunu düşünse de, dinamik içeriklerin de CDN ile hızlandırılması mümkündür. Akıllı CDN kullanımı, özellikle farklı coğrafi bölgelere sahip kullanıcılar için büyük bir fark yaratabilir. Böylece, içerikler en yakın sunucudan alınıp yüklenerek, sayfa yükleme süresi kısaltılabilir.
İpucu: Cloudflare veya AWS CloudFront gibi CDN servisleri, hızlı veri aktarımı sağlayarak sitenizin genel hızını artırır.
4. Lazy Loading ile Sayfa Yükleme Süresini Azaltma
Web sayfalarındaki medya içerikleri (resimler, videolar vb.), sayfa yükleme süresini önemli ölçüde etkileyebilir. Eğer bir sayfada büyük boyutlu görseller yer alıyorsa ve bu görsellerin tamamı sayfa yüklendikten sonra ihtiyaç duyuluyorsa, bunları "lazy loading" ile yüklemek mantıklı bir seçim olacaktır.
Lazy loading, görsellerin ve medya dosyalarının yalnızca kullanıcı sayfanın o kısmına geldiğinde yüklenmesini sağlar. Bu sayede sayfa ilk başta daha hızlı yüklenir ve kullanıcı, içerik ile etkileşimde bulunduğunda, ihtiyaç duyduğu medya içerikleri yavaşça yüklenir.
İpucu: HTML5'te yerleşik olarak bulunan "loading='lazy'" özelliği ile görselleri kolayca lazy load yapabilirsiniz. Ayrıca, JavaScript kütüphaneleri kullanarak daha gelişmiş lazy loading teknikleri de uygulayabilirsiniz.
5. JavaScript ve CSS Minimization'ın Etkisi
JavaScript ve CSS dosyalarının boyutları, özellikle büyük web uygulamalarında önemli bir performans engeli olabilir. Bu dosyaların her biri tarayıcıda işlendiği ve yüklenmesi gerektiği için sayfa yükleme süresini uzatır. Bu nedenle, bu dosyaların minimizasyonu (küçültülmesi) ve sıkıştırılması önemlidir.
Geliştiriciler genellikle bu dosyaları direkt olarak projeye ekler, ancak bu dosyalar büyüdükçe performansı olumsuz yönde etkiler. Kodunuzu daha verimli hale getirebilmek için JavaScript ve CSS dosyalarını minimize edebilir, gereksiz boşlukları, satır sonlarını ve yorumları kaldırabilirsiniz.
İpucu: Webpack veya Gulp gibi araçlarla, JS ve CSS dosyalarınızı otomatik olarak minimize edebilir ve sıkıştırabilirsiniz.
