1. VPS CPU ve RAM Kullanımını Optimize Edin
VPS'inizin kaynaklarını doğru şekilde yönetmek, performansınızı doğrudan etkiler. Sunucunuzun CPU ve RAM kullanımını izleyin ve gereksiz işlemleri devre dışı bırakın. Örneğin, cron job'lar veya arka planda çalışan eski uygulamalar sunucunuzun kaynaklarını tüketebilir. Bu tür işlemleri düzenli aralıklarla kontrol ederek devre dışı bırakmak, kaynak kullanımınızı verimli hale getirecektir.
# CPU ve RAM kullanımını izlemek için:
top
Bu komut, sistemdeki kaynak kullanımını görüntülemenize yardımcı olacaktır. Gelişmiş bir izleme için htop kullanabilirsiniz.
2. Sunucu Güvenliğini Artırmak İçin Ayarları Yapın
Bir sunucunun performansı yalnızca hızla ölçülmez; güvenlik de önemli bir faktördür. VPS sunucunuzun güvenliğini sağlamak, olası saldırılara karşı önlem almanıza yardımcı olur. UFW (Uncomplicated Firewall) kullanarak sadece gerekli portları açın ve gereksiz servisleri kapatın.
# UFW kullanarak güvenlik duvarı ayarı yapmak:
sudo ufw allow 22
sudo ufw enable
Bu basit komutlar ile SSH üzerinden sunucunuza erişimi sınırlayabilir ve sadece gerekli bağlantılara izin verebilirsiniz.
3. HTTP/2 Kullanarak Web Trafiğini Hızlandırın
Web sitenizin performansını artırmak için HTTP/2'yi aktif hale getirmek oldukça etkili bir yöntemdir. HTTP/2, özellikle çok sayıda küçük istek gönderdiğinizde büyük hız artışları sağlar. Apache veya Nginx üzerinde HTTP/2'yi aktif hale getirmek için aşağıdaki ayarları yapabilirsiniz.
# Apache için HTTP/2'yi etkinleştirmek:
sudo a2enmod http2
sudo systemctl restart apache2
HTTP/2 sayesinde, site hızınızın ciddi şekilde arttığını göreceksiniz.
4. Veritabanı Performansını Artırmaya Yönelik Ayarlar
Birçok web sitesi veritabanı odaklıdır ve yavaş bir veritabanı, tüm siteyi yavaşlatabilir. Veritabanı performansınızı artırmak için query caching'i etkinleştirebilir ve gereksiz sorguları minimize edebilirsiniz. Ayrıca, MySQL için `innodb_buffer_pool_size` değerini doğru bir şekilde ayarlamak da önemlidir.
# MySQL için buffer pool ayarını yapmak:
sudo nano /etc/mysql/my.cnf
# innodb_buffer_pool_size ayarını yapın
Bu tür optimizasyonlarla veritabanınızın hızını ciddi şekilde artırabilirsiniz.
5. Disk Performansını İyileştirmek İçin SSD Kullanımı
VPS sunucunuzda disk performansı da büyük bir rol oynar. Eğer hâlâ HDD kullanıyorsanız, SSD'ye geçiş yapmanın tam zamanı. SSD'ler, okuma ve yazma hızlarında ciddi farklar yaratır. Bu geçiş, hem web sitenizin hızını hem de VPS'inizin genel performansını artırır.
Sunucunuzda gereksiz yazılımlar çalıştırmak, kaynakların israfına yol açar. Sunucunuza kurduğunuz her yazılımın amacına uygun olup olmadığını düzenli olarak kontrol edin. Gereksiz yazılımları kaldırmak, sadece kaynaklarınızı değil, aynı zamanda sunucunuzun güvenliğini de artırır.
# Gereksiz yazılımları kaldırmak:
sudo apt-get remove --purge package_name
7. Caching Teknolojilerini Etkinleştirin
Web trafiğiniz arttıkça, sayfa yükleme hızınızın yavaşlamaması için caching kullanmanız önemlidir. Varnish veya Memcached gibi araçlarla, sık kullanılan verileri önbelleğe alabilirsiniz. Bu sayede sunucunuz her istekte veri çekmek zorunda kalmaz.
# Memcached’i yüklemek:
sudo apt-get install memcached
Caching ile sayfa yükleme sürelerini önemli ölçüde azaltabilirsiniz.
8. Web Sunucusu Ayarlarını Optimize Edin
Apache veya Nginx gibi web sunucularını doğru şekilde yapılandırmak, sitenizin performansını doğrudan etkiler. Sunucunuzun ayarlarını optimize etmek için KeepAlive ayarını açabilir, gzip ile sıkıştırma kullanabilir ve isteklerinizi paralel olarak çalıştırabilirsiniz.
# Apache'de gzip sıkıştırma:
sudo a2enmod deflate
9. PHP Performansını Arttırın
Eğer web siteniz PHP tabanlıysa, PHP performansını artırmak için OPcache'i etkinleştirebilirsiniz. OPcache, PHP dosyalarını belleğe alarak daha hızlı işlem yapılmasını sağlar.
# OPcache’i etkinleştirmek:
sudo apt-get install php-opcache
10. Zamanlayıcılar ve Log Dosyalarını Düzenli Olarak Temizleyin
Sunucunuzda sürekli büyüyen log dosyaları ve zamanlayıcılar (cron job'lar) varsa, bunlar performansı olumsuz etkileyebilir. Zamanla biriken gereksiz dosyaları temizlemek, disk alanını verimli kullanmanızı sağlar.
# Log dosyalarını temizlemek:
sudo rm -rf /var/log/*.log
Ayrıca, zamanlayıcıları düzenli olarak kontrol etmek de sunucunuzun verimli çalışmasını sağlar.
### Sonuç
Web sitenizin performansını artırmak için VPS üzerinde yapabileceğiniz birçok ayar var. Bu yazıda paylaştığım 10 gizli VPS ayarı ile sunucunuzun hızını artırabilir, güvenliğini güçlendirebilir ve veritabanı performansınızı optimize edebilirsiniz. Düzenli bakım ve doğru yapılandırmalarla VPS'inizden en iyi verimi alabilirsiniz. Unutmayın, doğru ayarlar yapıldığında, web sitenizin hızı doğrudan kullanıcı deneyimini iyileştirir ve SEO sıralamalarınızda olumlu bir etki yaratır.