Bash Script Nasıl Yazılır? – Adım Adım Rehber

Bash script yazmak, Linux kullanıcıları için hem güçlü bir araç hem de eğlenceli bir deneyim olabilir. Linux dünyasına adım attığınızda, komut satırında ne kadar vakit geçirirseniz, Bash’in (Bourne Again Shell) hayatınızda o kadar önemli bir yer edindiğini fark edersiniz. Bu yazıda, adım adım Bash script yazmayı öğrenecek, sistem yönetimini kolaylaştıran otomatikleştirilmiş komut dosyaları yazmayı keşfedeceksiniz. Hazır mısınız? Hadi başlayalım!

### İlk Bash Script'inizi Yazmak
İlk script’inizi yazmak gerçekten basit. Ancak, yazmaya başlamadan önce, bash script dosyanızın ne işe yaradığını anlamalısınız. Bir bash script dosyası genellikle `.sh` uzantısı ile kaydedilir. Örneğin, `ilk_script.sh` gibi bir dosya oluşturabilirsiniz.

Bash Script Dosyası Oluşturmak

Bash script yazmaya başlamak için öncelikle bir metin editörüne ihtiyacınız olacak. Vim, nano veya herhangi bir editör seçebilirsiniz. Eğer terminalde yazıyorsanız, aşağıdaki gibi bir komut kullanarak dosyanızı oluşturabilirsiniz:

nano ilk_script.sh

Artık dosyanız açık. Şimdi, bir shebang (başlangıç satırı) eklemeyi unutmayın. Bu, sistemin hangi yorumlayıcıyı kullanacağını belirtir. Genelde `#!/bin/bash` kullanılır.

#!/bin/bash
echo "Merhaba, dünya!"

Bu çok basit bir script. `echo` komutu, terminale metin yazdırmanızı sağlar. Yukarıdaki script, "Merhaba, dünya!" mesajını terminalde gösterecek.

Script’i Çalıştırmak

Yazdığınız script’i çalıştırmadan önce ona çalıştırma izni vermeniz gerekir. Bunu yapmak için terminalde aşağıdaki komutu kullanın:

chmod +x ilk_script.sh

Şimdi script’inizi çalıştırabilirsiniz:

./ilk_script.sh

Ve işte karşınızda! Terminalde "Merhaba, dünya!" mesajını görmelisiniz.

1. Değişkenler

Bash script'lerde değişkenler tanımlayarak çeşitli değerleri saklayabilir ve kullanabilirsiniz. Örneğin:

#!/bin/bash
isim="Ahmet"
echo "Merhaba, $isim!"

Yukarıdaki script, "Merhaba, Ahmet!" mesajını gösterecektir. Değişkenleri `$` işareti ile kullanırsınız.

2. Koşullu Durumlar (if-else)

Koşullu ifadeler, script’inizi daha dinamik hale getirebilir. Örneğin, bir sayıyı kontrol edip, bu sayının pozitif, negatif veya sıfır olup olmadığını öğrenebilirsiniz:

#!/bin/bash
echo "Bir sayı girin:"
read sayi

if [ $sayi -gt 0 ]; then
  echo "Pozitif bir sayı."
elif [ $sayi -lt 0 ]; then
  echo "Negatif bir sayı."
else
  echo "Sıfır."
fi

3. Döngüler (for, while)

Döngüler, belirli bir komutu tekrar tekrar çalıştırmak için kullanılır. Örneğin, bir dizinin her elemanını yazdıran bir `for` döngüsü:

#!/bin/bash
for i in {1..5}
do
  echo "Sayı: $i"
done

Bu script, "Sayı: 1"den "Sayı: 5"e kadar olan sayıları ekrana yazdıracaktır.

1. Yorumlar Ekleyin: Script’lerinizi başkalarının anlaması için yorumlar eklemeyi unutmayın. Yorumlar, `#` işareti ile yapılır.

   # Bu bir yorumdur
   

2. Hata Yönetimi: Hatalarla başa çıkmak için `exit` komutunu ve hata kodlarını kullanabilirsiniz.

3. Fonksiyonlar: Script’inizi daha modüler hale getirmek için fonksiyonlar yazabilirsiniz.

#!/bin/bash
# Bir fonksiyon tanımlıyoruz
merhaba_dunya() {
  echo "Merhaba, dünya!"
}

# Fonksiyonu çağırıyoruz
merhaba_dunya

### Sonuç
Bash script yazmak, Linux kullanarak daha verimli bir şekilde çalışmanızı sağlar. Başlangıçta karmaşık gibi görünebilir, ancak pratik yaparak her geçen gün daha kolay ve güçlü script’ler yazabilirsiniz. Kendi script’lerinizi yazarak görevlerinizi otomatikleştirebilir, sistemi yönetmek için kullanışlı araçlar geliştirebilirsiniz. Unutmayın, her şey küçük bir "Merhaba, dünya!" ile başlar!