Bash Script Nedir?
Bash script, Linux komut satırında çalıştırılabilen bir dizi komuttur. Bu komutlar, yazıldıkları sıraya göre bir işlem sırası oluşturur ve bir script dosyasına kaydedilir. Bu sayede sık yapılan işlemleri tek bir komutla otomatikleştirebilirsiniz.
Başlangıçta biraz korkutucu görünebilir, ama aslında bir Bash script yazmak oldukça basittir. Tek ihtiyacınız olan, doğru komutları doğru sırayla yazabilmek ve biraz sabır.
# 1. Bash Script Dosyasını Oluşturma
İlk olarak, bir Bash script dosyası oluşturmamız gerekiyor. Bunun için herhangi bir metin editörü kullanabilirsiniz. Örneğin, `nano` veya `vim` editörlerini tercih edebilirsiniz. Terminale aşağıdaki komutu yazın:
nano script.shYukarıdaki komut, `script.sh` adlı bir dosya oluşturur. `.sh` uzantısı, bu dosyanın bir Bash script dosyası olduğunu belirtir. Dosyayı açtıktan sonra, scriptinizi yazmaya başlayabilirsiniz.
# 2. Dosyanın Başına Shebang Ekleyin
Her Bash script dosyasının en üstünde shebang dediğimiz bir satır bulunur. Bu satır, sistemin script’i doğru yorumlaması için gereklidir. Script’inizi açtığınızda, ilk satıra şu kodu yazın:
#!/bin/bashBu satır, sistemin bu dosyayı Bash komutlarıyla çalıştırmasını sağlar. Shebang, Bash script dosyasının doğru şekilde çalışmasını garantiler.
# 3. Komutları Ekleyin
Artık script dosyamıza komutlar eklemeye başlayabiliriz. Örneğin, terminalde yazdığınız basit bir komut olan `echo`, yazdığınız metni ekrana yazdıracaktır. Şu şekilde kullanabiliriz:
#!/bin/bash
echo "Merhaba, dünya!"Bu komut, terminalde "Merhaba, dünya!" yazdıracaktır. Çok basit bir şey gibi görünebilir, ancak bash script ile çok daha karmaşık görevler gerçekleştirebilirsiniz.
# 4. Değişkenler Kullanma
Script’lerinizin daha dinamik olabilmesi için değişkenler kullanabilirsiniz. Değişkenler, verileri tutar ve işlemlerde bu verileri kullanmanıza olanak sağlar. Aşağıdaki gibi bir değişken tanımlayıp kullanabiliriz:
#!/bin/bash
isim="Ali"
echo "Merhaba, $isim!"Bu kod, ekrana "Merhaba, Ali!" yazdıracaktır. `$isim` değişkeni, tanımladığınız değeri ekrana yansıtır.
# 5. Koşul İfadeleri (If-Else)
Script’lerde daha zeki işlemler yapabilmek için koşul ifadeleri kullanılır. Örneğin, bir dosyanın var olup olmadığını kontrol etmek için şu şekilde bir kod yazabilirsiniz:
#!/bin/bash
if [ -f "dosya.txt" ]; then
echo "Dosya var!"
else
echo "Dosya bulunamadı!"
fiBu kod, script’in bulunduğu klasörde "dosya.txt" adlı bir dosyanın olup olmadığını kontrol eder ve sonucu ekrana yazdırır.
# 6. Döngülerle İşlem Yapmak
Birçok işlemi tekrar etmek için döngüler oldukça faydalıdır. Örneğin, 1’den 5’e kadar sayıları yazdıran bir döngü şöyle olabilir:
#!/bin/bash
for i in {1..5}; do
echo "Sayı: $i"
doneBu script, sırasıyla “Sayı: 1” den “Sayı: 5”e kadar ekrana yazdıracaktır.
# 7. Script'i Çalıştırma
Script yazmayı tamamladıktan sonra, onu çalıştırmak için önce dosyaya çalıştırma izni vermeniz gerekiyor. Terminalde şu komutu kullanabilirsiniz:
chmod +x script.shBu komut, script dosyasına çalıştırma izni verir. Ardından şu komutla script’inizi çalıştırabilirsiniz:
./script.shVe voilà! Script’iniz çalışacak.
Bash Script ile Neler Yapabilirsiniz?
Bash script ile pek çok şeyi otomatikleştirebilirsiniz. Örneğin, sistem bakımı yapabilir, dosya yönetimi işlemleri gerçekleştirebilir, belirli bir dosya türünü her gün otomatik olarak yedekleyebilirsiniz. Bu, sadece başlangıç seviyesinde birkaç örnek. Daha ileri düzeyde, Bash script ile karmaşık veritabanı işlemleri, ağ yönetimi ve çok daha fazlasını yapabilirsiniz.
Bash script yazmak, Linux kullanıcıları için oldukça önemli bir beceridir. Bu rehberde, Bash script yazma temellerine hızlıca göz attık. Unutmayın, script yazma konusunda uzmanlaşmak için pratik yapmanız gerekecek. Zamanla, script’lerinizi daha karmaşık hale getirebilir ve bilgisayarınızı çok daha verimli bir şekilde kullanabilirsiniz.
Bash script yazmak aslında hem eğlenceli hem de oldukça kullanışlı bir beceri. Hadi, biraz kod yazın ve Linux dünyasının gücünden faydalanın!
