Bash Script Nedir?
Bash, terminal üzerinden kullanılan bir komut dilidir. Bash script, bir dizi komutun ard arda sıralandığı ve otomatik olarak çalıştırılmasına olanak tanıyan bir dosyadır. Yani, her gün terminalde yazmanız gereken komutları bir dosya içine koyarak, tek bir tıkla bu komutları çalıştırabilirsiniz.
Örneğin, her sabah bilgisayarınızın ekranını temizlemek, belirli bir dosyayı yedeklemek veya sunucunun durumunu kontrol etmek için Bash script’leri yazabilirsiniz. Tek bir dosya ile, birden çok işlemi aynı anda halledebilirsiniz. Kulağa harika geliyor, değil mi?
Bash Script Yazmak: İlk Adımlar
Bash script yazmak aslında çok kolay! Şimdi birkaç adımda nasıl bir script yazacağınızı görelim.
1. Bir metin dosyası oluşturun.
Terminal üzerinden bir dosya oluşturabilirsiniz. Bu dosyanın uzantısı `.sh` olacak. Örneğin, `backup.sh` diyebiliriz.
```bash
nano backup.sh
```
2. Script'in başına shebang ekleyin.
Script'in başında, kullanılan dilin belirlenmesi için shebang satırını eklemeniz gerekir. Bu satır, script’in hangi dilde çalışacağını gösterir. Bash için şu satırı kullanabilirsiniz:
```bash
#!/bin/bash
```
3. Komutları yazın.
Şimdi, otomatikleştirmek istediğiniz işlemleri yazmaya başlayabilirsiniz. Mesela bir dosyayı yedeklemek için şu komutları kullanabilirsiniz:
```bash
#!/bin/bash
cp /home/user/important_file.txt /home/user/backup/
echo "Dosya başarıyla yedeklendi!"
```
4. Dosyayı kaydedin ve çıkın.
Artık script'inizi kaydedebilir ve çıkabilirsiniz.
5. Script’i çalıştırın.
Son olarak, script’inizi çalıştırabilmek için onu çalıştırılabilir hale getirmeniz gerekiyor. Bunu şu komutla yapabilirsiniz:
```bash
chmod +x backup.sh
```
Şimdi script’inizi çalıştırabilirsiniz:
```bash
./backup.sh
```
Ve işte bu kadar basit! Artık yedekleme işlemi otomatik olarak yapılacak.
Bash Script ile Otomatikleştirme
Bash script yazmak, bir kere öğrendiğinizde gerçekten güçlü bir araç haline gelir. Peki, bu scriptleri nasıl otomatik hale getirebilirsiniz? Cevap: Cron!
Cron, belirli aralıklarla komut çalıştırmanızı sağlayan bir zamanlayıcıdır. Yani, script’inizin her gün belirli bir saatte çalışmasını sağlayabilirsiniz. Mesela, her gece saat 2'de yedekleme yapmak istiyorsanız, Cron tablosuna şu şekilde bir satır ekleyebilirsiniz:
```bash
0 2 * * * /home/user/backup.sh
```
Bu satır, `backup.sh` script'ini her gece saat 2'de çalıştıracaktır. Cron ile script'lerinizi, istediğiniz zaman diliminde çalışacak şekilde otomatikleştirebilirsiniz.
Gelişmiş Kullanım: Parametreler ve Fonksiyonlar
Bash script’leri ile işleriniz büyüdükçe, daha karmaşık yapılar kullanmanız gerekebilir. İşte burada parametreler ve fonksiyonlar devreye giriyor.
1. Parametreler: Bash script'lerinde komut satırından parametreler alabilirsiniz. Örneğin, yedekleme işleminizi şu şekilde parametreli hale getirebilirsiniz:
```bash
#!/bin/bash
echo "Yedeklemek istediğiniz dosyanın yolunu girin:"
read source
echo "Yedekleme yapılacak dizini girin:"
read destination
cp $source $destination
echo "Dosya başarıyla yedeklendi!"
```
Bu script, kullanıcıdan kaynak ve hedef dizinleri alır, ve dosyayı o dizine yedekler.
2. Fonksiyonlar: Bash script’lerinde fonksiyonlar kullanarak, kodunuzu daha düzenli hale getirebilirsiniz. Örneğin:
```bash
#!/bin/bash
backup() {
cp $1 $2
echo "Dosya başarıyla yedeklendi!"
}
backup /home/user/important_file.txt /home/user/backup/
```
Bu fonksiyon, `backup` adında bir işlev tanımlar ve parametre olarak aldığı dosyayı yedekler.
Sonuç: Bash Script ile Hayatınızı Kolaylaştırın
Bash script yazmak, bilgisayarınızla ilgili her türlü görevi daha verimli hale getirmenin mükemmel bir yoludur. Otomasyon, işleri kolaylaştırır ve zaman kazandırır. Eğer her gün yapmanız gereken görevleriniz varsa, şimdi bunları bir script ile otomatize edebilirsiniz! Yedekleme, dosya taşıma, sistem güncellemeleri gibi işlemleri artık tek bir komutla yapabilirsiniz.
Unutmayın, her büyük proje küçük bir adımla başlar. İlk Bash script’inizi yazdıktan sonra, işlerinizi nasıl kolaylaştırabileceğinize şaşıracaksınız. Artık terminali tanıyorsunuz ve otomatikleştirme için her şeye hazırsınız!
