CentOS Kurulumu İçin Gerekenler
CentOS kurulumuna başlamadan önce bazı şeylere ihtiyacınız olacak. İşte temel gereksinimler:
1. Bir ISO Dosyası: CentOS’un en son sürümünü indirmeniz gerekecek. Bunun için CentOS'un resmi sitesinden gerekli ISO dosyasını edinebilirsiniz.
2. Bir USB Sürücü: Bu sürücü kurulum dosyalarını içerir. Genellikle 8GB ya da daha büyük kapasitedeki bir USB sürücüsü yeterli olacaktır.
3. Bir Bilgisayar: Hem masaüstü hem de sunucu olarak kullanabileceğiniz bir bilgisayar. Bu, fiziksel bir makine olabileceği gibi sanal bir makine de olabilir.
Adım 1: CentOS ISO Dosyasını İndirme
İlk adım, CentOS'un en güncel sürümünü indirerek işe başlamak. CentOS’un farklı sürümleri mevcut, ancak CentOS 8 genellikle önerilen sürümdür. Bu sürüm, hem sunucu hem de masaüstü kullanıcıları için uygundur.
CentOS ISO dosyasını indirmek için [CentOS Resmi İndir Sayfası](https://www.centos.org/download/) üzerinden ihtiyacınıza uygun sürümü seçebilirsiniz.
İndirdiğiniz ISO dosyasını bir USB sürücüsüne yazdırmak için Rufus gibi bir program kullanabilirsiniz. Rufus, basit bir arayüzle, ISO dosyasını USB'ye yazdırma işlemini çok kolay hale getirir.
USB sürücüsünü bilgisayarınıza takın, Rufus’u açın ve ISO dosyasını seçin. Sonrasında, uygun dosya sistemi seçeneklerini seçerek işlemi başlatın. Bu işlem birkaç dakika sürecektir. İşlem tamamlandığında, USB'niz CentOS yükleme için hazır olacak.
Adım 3: Bilgisayarınızı USB’den Başlatma
Bilgisayarınızı USB sürücüsünden başlatmak için BIOS veya UEFI ayarlarını yapmanız gerekiyor. Bilgisayarınızı açarken F2, F12 veya ESC tuşlarına basarak BIOS/UEFI menüsüne girebilirsiniz. Burada, boot seçeneklerinden USB sürücüsünü birinci sıraya alarak kaydedin ve çıkın. Bilgisayarınız şimdi USB’den başlayacak.
Bilgisayarınız USB’den başladıktan sonra, karşınıza CentOS’un kurulum ekranı çıkacak. Buradan "Install CentOS 8" seçeneğini tıklayın.
Kurulum ekranında dil seçimi yapmanız istenecek. Türkçe dil desteği de mevcut, bu yüzden dilinizi Türkçe seçebilirsiniz.
Adım 5: Disk Yapılandırması
CentOS kurulumu, diskinizi nasıl yapılandırmak istediğinizi sormanızı isteyecektir. Eğer bir sunucu kuruyorsanız, genellikle "Automated Partitioning" (Otomatik Bölümlendirme) seçeneğini seçebilirsiniz. Bu, diskinizi en verimli şekilde kullanacaktır. Eğer özel bir disk yapılandırması yapmak istiyorsanız, "Custom" (Özel) seçeneğini tercih edebilirsiniz.
Bu aşamada, CentOS’un hangi yazılımlar ile kurulacağı seçilebilir. Eğer yalnızca sunucu kuracaksanız, "Minimal Install" seçeneği yeterlidir. Ancak, bir masaüstü ortamı kurmak istiyorsanız, "Workstation" veya "Server with GUI" seçeneğini tercih edebilirsiniz. Bu seçenekler, CentOS’un masaüstü sürümünü çalıştırmanıza imkan verir.
Adım 7: Kurulumun Başlatılması
Yapılandırmalarınızı tamamladıktan sonra, "Begin Installation" (Kurulumu Başlat) butonuna tıklayın. Kurulum işlemi birkaç dakika sürecektir. Bu süreçte, sistem kullanıcı şifrelerini belirleyebilirsiniz. En az bir yönetici (root) şifresi belirlemeniz gerekecek.
Kurulum tamamlandıktan sonra, bilgisayarınızı yeniden başlatmanız istenecek. USB sürücüsünü çıkardıktan sonra bilgisayarınız CentOS işletim sistemi ile başlayacaktır. Artık CentOS’u kullanmaya hazır durumdasınız!
CentOS Masaüstü Kurulumu
Eğer CentOS'u masaüstü ortamı olarak kullanacaksanız, GNOME masaüstü ortamı otomatik olarak yüklenecektir. Bu masaüstü ortamı, Windows kullanıcıları için oldukça tanıdık bir arayüz sunar. Masaüstü üzerinde web tarayıcısı, terminal, dosya yöneticisi gibi temel araçlar hazırdır.
sudo dnf install program-adıCentOS Sunucu Kurulumu
Eğer CentOS’u bir sunucu olarak kuruyorsanız, GUI’yi (grafiksel kullanıcı arabirimi) yüklememeniz önerilir. Sunucu kurulumları genellikle daha hafif ve hızlı çalışır.
Sunucu yönetimi için temel komutları öğrenmek, ilerleyen zamanlarda sizi çok işinizin kolaylaştıracaktır. Sunucu ortamında, CentOS’un güvenlik ayarları, ağ yapılandırmaları ve yazılım kurulumları gibi işlemleri terminal üzerinden gerçekleştirebilirsiniz.
Kurulumun ardından, sisteminizin güncel olduğundan emin olmanız önemlidir. Aşağıdaki komutu terminalde çalıştırarak tüm güncellemeleri alabilirsiniz:
sudo dnf updateBunun dışında, firewall ayarlarınızı yapmayı ve SELinux (Security-Enhanced Linux) ayarlarını kontrol etmeyi unutmayın.
