XSS Nedir ve Nasıl Çalışır?
XSS, basitçe söylemek gerekirse, bir web sitesine zararlı kod yerleştirme saldırısıdır. Web sitenizde, kullanıcılar tarafından girilen veriler işlenirken bu verilerde bir güvenlik açığı varsa, saldırgan o veriyi kötü amaçlı JavaScript kodlarıyla değiştirebilir. Bu kodlar, kullanıcıların tarayıcılarında çalıştığında, onlara zararlı işlemler gerçekleştirebilir. Yani, XSS, bir tür "zararlı yazılım" gibi davranan JavaScript kodlarıdır.
Mesela bir sosyal medya platformu düşünün. Birisi kötü amaçlı bir JavaScript kodu yazıp, bu kodu yorum kısmına yapıştırdığında, bu kod siteye gönderildiğinde çalışmaya başlar. Kullanıcılar bu yorumu okurken, kod kendi başına çalışır ve saldırganın istediği işlemi gerçekleştirir. Çoğu zaman bu saldırılar, şifre hırsızlığı, oturum çalmak ya da kişisel verileri elde etmek amacıyla yapılır.
XSS Türleri
XSS saldırıları farklı şekillerde gerçekleştirilebilir. Bunların başlıcaları şunlardır:
1. Reflected XSS
Reflected XSS, genellikle bir URL parametresi aracılığıyla yapılan saldırılardır. Saldırgan, zararlı bir bağlantıyı kurbanına gönderir. Kurban, bu bağlantıya tıkladığında, JavaScript kodu hemen çalışır ve saldırgan hedef verileri çalar.
2. Stored XSS
Stored XSS, daha tehlikeli bir saldırı türüdür çünkü zararlı JavaScript kodu, web sitesinin veritabanına kaydedilir. Bu durumda, saldırganın yazdığı kod, siteyi her ziyaret eden kullanıcıya gösterilir. Yani, bir kez zarar gördü, sürekli devam eder.
3. DOM-based XSS
DOM-based XSS, JavaScript'in, sayfanın HTML dokümanını manipüle etmesiyle ilgilidir. Yani, bu tür bir saldırı, sunucunun değil, tarayıcının içinde gerçekleşir. Saldırgan, DOM manipülasyonu yaparak zararlı kodları çalıştırır.
XSS Saldırılarına Karşı Nasıl Korunabilirsiniz?
İyi haber şu ki, XSS saldırılarına karşı alınabilecek birçok önlem var. İşte bazı temel güvenlik tedbirleri:
1. Kullanıcıdan alınan veriyi doğrulayın ve temizleyin.
Herhangi bir kullanıcı girişi, güvenlik için bir tehdit oluşturabilir. Verileri temizlemeden, doğrulamadan işlem yapmayın. Bu, tüm zararlı JavaScript kodlarının engellenmesine yardımcı olur.
2. Çift katmanlı doğrulama kullanın.
Sunucudan gelen veri ve istemciden gelen veri her ikisi de doğrulanmalıdır. Eğer her iki katman da veriyi doğruluyorsa, risk azalır.
3. HTTP-only ve Secure cookie kullanın.
Kullanıcı oturum bilgilerini saklarken, bu bilgileri sadece güvenli bağlantılar üzerinden göndermek çok önemlidir. "HTTP-only" özelliği, JavaScript'in bu çerezlere erişmesini engeller.
4. CSP (Content Security Policy) kullanın.
CSP, web uygulamanızın yalnızca belirli bir kaynaktan gelen içeriği yüklemesine izin verir. Bu sayede, zararlı kodların dışarıdan yüklenmesi engellenmiş olur.
XSS İçin Kod Örneği
Gelin, XSS'yi daha iyi anlayabilmek için basit bir kod örneği üzerinden nasıl bir saldırının gerçekleşebileceğine göz atalım. Aşağıda, kullanıcının girdiği veriyi filtrelemeden direkt olarak ekrana basan bir örnek bulacaksınız.
let userInput = document.getElementById("comment").value;
document.getElementById("output").innerHTML = userInput;
Yukarıdaki kod, kullanıcının girdiği yorumları direk olarak ekrana basmaktadır. Ancak saldırgan, şu şekilde bir yorum yazabilir:
``
Bu durumda, yorum sayfada gösterildiğinde, zararlı JavaScript çalıştırılacaktır.
Çözüm: Bu durumu engellemek için, kullanıcıdan alınan veriyi güvenli hale getirecek şekilde filtreleme ve temizleme işlemleri yapılmalıdır. Bu, XSS saldırılarını engellemenin en temel yoludur.
Sonuç
Web güvenliği, giderek daha kritik bir hale geliyor. XSS saldırıları, kötü niyetli kullanıcıların web sitelerindeki zafiyetleri kullanarak ciddi hasarlar verebileceği, önemli bir tehdittir. Ancak doğru güvenlik önlemleri ve yazılım geliştirme pratiği ile bu tür saldırıları önlemek mümkün. Unutmayın, güvenlik her zaman bir öncelik olmalı ve en iyi savunma, erken tedbir almaktır.
