JavaScript’in Derinliklerine Yolculuk: Asenkron Kod Yazarken Yapılmaması Gereken 10 Yaygın Hata

---

JavaScript dünyasında asenkron programlama, geliştiriciler için bazen bir cankurtaran, bazen de bir kabusa dönüşebilir. Özellikle asenkron kod yazarken yapılan hatalar, yazılımın stabilitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Peki, asenkron kod yazarken hangi hatalardan kaçınılması gerekir? Bu yazıda, JavaScript’te sıkça karşılaşılan 10 yaygın hatayı ve bunlardan nasıl kaçınabileceğinizi detaylı bir şekilde ele alacağız.

1. Promises ve Async/Await Karışıklığı

Asenkron programlamanın belki de en yaygın hatası, Promises ve async/await arasındaki farkları karıştırmaktır. Birçok geliştirici bu ikisini birbirinin yerine kullanmaya çalışır, ancak doğru kullanım, yazılımınızın daha stabil ve okunabilir olmasını sağlar.

Promises genellikle daha esnektir ve daha karmaşık asenkron işlemleri yönetmek için kullanılır. Ancak async/await yapısı daha modern ve okunması daha kolaydır. Örneğin, aşağıdaki gibi bir kullanımda await doğru şekilde kullanıldığında kodunuz çok daha okunabilir olur:

async function fetchData() {
    try {
        const response = await fetch('https://api.example.com/data');
        const data = await response.json();
        console.log(data);
    } catch (error) {
        console.error('Hata oluştu:', error);
    }
}

2. Callback ve Promises Karmaşası

Callback fonksiyonları, asenkron işlemleri yönetmek için uzun zamandır kullanılıyordu. Ancak, callback’ler ile promises kullanırken yapılan hatalar, genellikle kodunuzu karmaşık hale getirebilir. Birçok geliştirici callback hell adı verilen duruma düşer ve bu da kodun okunabilirliğini ve bakımını zorlaştırır.

Promise kullanmak, özellikle birden fazla asenkron işlemi sıralı şekilde yapmanız gerektiğinde çok daha temiz ve anlaşılır bir kod yapısı sağlar. Aşağıdaki örnekte, callback yerine Promise kullanarak daha temiz bir yapı oluşturabilirsiniz:

function fetchData() {
    return new Promise((resolve, reject) => {
        setTimeout(() => {
            resolve("Veri başarıyla alındı");
        }, 1000);
    });
}

fetchData().then(data => {
    console.log(data);
}).catch(error => {
    console.error(error);
});

3. UI’nin Bloklanması

Asenkron işlemleri düzgün şekilde yönetmediğinizde, kullanıcı arayüzü (UI) zaman zaman bloke olabilir. Özellikle setTimeout veya setInterval gibi zamanlayıcı fonksiyonlarını kullanırken UI'nin takılmaması için dikkatli olmanız gerekir.

Örneğin, çok fazla asenkron işlemi sıraladığınızda, UI’nin gecikmeli tepki vermesi söz konusu olabilir. Bu durum kullanıcı deneyimini olumsuz etkileyebilir. Asenkron işlemleri doğru şekilde zincirleyerek UI’nin her zaman tepki verebilir olmasını sağlarsınız.

4. Hatalı Hata Yönetimi

Asenkron kodda hata yönetimi son derece önemlidir. Birçok geliştirici, hataları düzgün bir şekilde yakalamayabiliyor. try/catch blokları ile promise.catch() arasındaki farkı anlamak, yazılımınızın güvenilirliğini arttıracaktır.

try/catch bloğu, async/await yapıları ile kullanıldığında asenkron hata yakalama işlemi için oldukça kullanışlıdır. Fakat, promise ile çalışırken promise.catch() yöntemini kullanmak daha mantıklı olabilir:

async function fetchData() {
    try {
        const response = await fetch('https://api.example.com/data');
        const data = await response.json();
    } catch (error) {
        console.error('Veri alınırken hata oluştu', error);
    }
}

fetchData().catch(error => {
    console.error('Promise hatası:', error);
});

5. Çok Fazla Asenkron İşlemi Sıraya Koyma

Çok fazla asenkron işlem sıraladığınızda, bu işlemler birbirini takip ederken sistemin performansı düşebilir. Birçok geliştirici, her asenkron işlemi sırayla yazmak yerine, işlemleri paralel olarak çalıştırmak yerine her birini sırayla çalıştırmaya karar verir. Bu yaklaşım, özellikle performans odaklı uygulamalarda sorun yaratabilir.

Promise.all gibi araçlar, birden fazla asenkron işlemi paralel olarak çalıştırmanıza yardımcı olabilir ve böylece performansı iyileştirebilir:

const promises = [
    fetch('https://api.example.com/data1'),
    fetch('https://api.example.com/data2')
];

Promise.all(promises)
    .then(responses => Promise.all(responses.map(response => response.json())))
    .then(data => console.log(data))
    .catch(error => console.error('Hata:', error));

6. Asenkron Kodda Yanlış Zamanlama

Asenkron işlemler arasında doğru zamanlamayı sağlamak önemlidir. Eğer bir işlem diğerini beklemeden çalıştırılırsa, beklenmedik sonuçlar ortaya çıkabilir. setTimeout ve setInterval gibi fonksiyonlar, doğru bir şekilde senkronize edilmezse, sırasız işlemler nedeniyle hata alabilirsiniz.

7. Asenkron İşlemlerle İlgili Yanlış Beklentiler

Asenkron işlemler her zaman "anında" gerçekleşmez. Beklemek gerekir. Bu yüzden doğru zamanlamalar yaparak işlemler arasında gereksiz bloklanmalardan kaçınmalısınız.

8. Geri Dönüş Değerlerini Doğru Kullanmamak

Asenkron işlemler bazen yanlış değerler döndürebilir. Özellikle asenkron fonksiyonlardan dönen değerlerin ne zaman alındığını doğru anlamak gerekir. Bu noktada, async/await ve Promises kullanımı doğru bir şekilde yapılmalıdır.

9. Asenkron Fonksiyonları Sırasıyla Yönetmek

Her zaman asenkron işlemleri sırasıyla yönetmeye çalışmak, bazen zaman kaybına neden olabilir. Ancak doğru bir stratejiyle paralel asenkron işlemler yapılabilir.

10. Asenkron Hataların İzlenmesi

Son olarak, asenkron hataların izlenmesi önemlidir. Hata yönetimini doğru şekilde yapmadığınızda, uygulamanızın performansı ciddi şekilde etkilenebilir. Hata ayıklama sürecinde, asenkron hataları düzgün bir şekilde izlemeniz gerekir.

---