Asenkron programlama, modern web geliştirme dünyasının vazgeçilmez bir parçası haline geldi. Web uygulamaları, kullanıcı etkileşimlerine anında cevap vermek için sürekli olarak arka planda veri çekmeye, dosya yüklemeye veya çeşitli işlemler yapmaya ihtiyaç duyar. Ancak, asenkron kod yazmak bazen karmaşık ve kafa karıştırıcı olabilir. JavaScript’te en çok karşılaşılan iki yöntem Promise ve Callback kullanarak bu karmaşayı nasıl çözebileceğimizi keşfedeceğiz.
Asenkron Programlamaya Giriş
Asenkron kod yazarken, kodun çalıştırılması sırasında bazı işlemler beklemeyi gerektirir. Bu noktada, kodun diğer bölümleri engellenmeden işlem yapabilmesi için asenkron yapılar devreye girer.
Callback Fonksiyonları: "Callback Hell"
Başlangıçta, asenkron işlemler için kullanılan en yaygın yöntem callback fonksiyonlarıdır. Bir işlem tamamlandığında çağrılan bir fonksiyon olan callback, asenkron kodun temel taşlarından biridir. Ancak bu basit yapı, işler büyüdükçe karmaşıklaşır.
fetch('/user')
.then(user => {
fetch(`/profile/${user.id}`)
.then(profile => {
fetch(`/posts/${profile.id}`)
.then(posts => console.log(posts))
})
})
Buradaki iç içe `fetch` fonksiyonları, birer callback fonksiyonudur. Kodun bu kadar iç içe olması, hata ayıklama ve bakımı zorlaştırır. Ayrıca, işlerin daha da karmaşıklaştığı durumlar, hata yönetimini neredeyse imkansız hale getirebilir.
Promise’ler: Daha Temiz ve Yönetilebilir Kod
Promise yapıları, callback'lerin yerini almak için geliştirilmiştir. Promise, asenkron işlemleri daha düzenli hale getirir ve zincirleme yapılara olanak tanır. Promise kullanarak kodunuzu daha okunabilir ve yönetilebilir kılabilirsiniz.
fetch('/user')
.then(user => fetch(`/profile/${user.id}`))
.then(profile => fetch(`/posts/${profile.id}`))
.then(posts => console.log(posts))
.catch(error => console.log('Hata oluştu: ', error))
Promise ile yazılan bu kod, callback’lere göre çok daha düzenli ve okunabilir. Ayrıca, `catch` bloğu sayesinde hataları daha kolay yönetebilirsiniz.
Promise & Callback: Hangisi Ne Zaman Kullanılmalı?
Asenkron programlama dünyasında, Promise ve Callback her ne kadar benzer amaçlarla kullanılsa da, her birinin avantajları ve dezavantajları vardır. Peki, ne zaman hangi yapıyı kullanmalısınız?
En İyi Kullanım Pratikleri
Asenkron kod yazarken karşılaşabileceğiniz hatalardan kaçınmak için bazı en iyi uygulamalara dikkat etmek önemlidir:
2. Zincirleme: Eğer birden fazla asenkron işlem yapıyorsanız, Promise’leri zincirleme olarak kullanın. Callback fonksiyonları ile uğraşmak, kodunuzu okunmaz hale getirebilir.
3. Async/Await: Son yıllarda, async/await ile asenkron kod yazmak, Promise kullanımını çok daha basitleştirmiştir. Async/await ile, asenkron kodu senkron bir şekilde yazabilirsiniz.
