Web geliştiriciliği, bazen heyecan verici, bazen de zorlu bir yolculuk olabilir. Laravel gibi güçlü bir framework ile çalışırken, karşımıza çıkan performans sorunları bu yolculuğu zorlaştırabilir. Yavaş yüklenen sayfalar, düşük performanslı sorgular ve donanım sınırlamaları… Tüm bunlar, Laravel projelerinde karşılaşılan sıkıntılardan sadece birkaçı. Ama endişelenmeyin, çünkü bu yazıda, Laravel projelerinizin performansını artırmak için kullanabileceğiniz 10 etkili ipucu ile karşınızdayım!
1. Veritabanı Sorgularını Optimize Et
Veritabanı sorguları, uygulamanın en kritik noktalarından biridir. Laravel’in Eloquent ORM'i çok kullanışlı olsa da bazen gereksiz sorgular yaparak performansı olumsuz etkileyebilir. Bu durumu engellemek için, sorgularınızı dikkatlice optimize edin.
Yapılacaklar:
- `select()` metodu ile yalnızca ihtiyaç duyduğunuz verileri alın.
- İlişkili modellerde `with()` ile eager loading kullanın.
- Sadece gerekli alanları `pluck()` metodu ile getirin.
$posts = Post::with('comments')->get(); // Eager loading ile sorguları optimize et
2. Cache Kullanımını Artır
Laravel, önbellekleme konusunda güçlü araçlar sunuyor. Veritabanı sorguları, API yanıtları ve hatta bazen hesaplamalı işlemler için cache kullanmak, uygulamanızın hızını ciddi şekilde artırabilir.
Yapılacaklar:
- Laravel'in cache yapılandırmasını doğru bir şekilde kullanın.
- `Cache::remember()` fonksiyonu ile verileri önbelleğe alarak sorgu yükünü hafifletin.
$users = Cache::remember('users', 60, function () {
return DB::table('users')->get();
});
3. Sadece İhtiyaç Duyduğunuz Verileri Seçin
Bazen, her şeyin yüklenmesi gerekmediğini unuturuz. Özellikle büyük veritabanlarına sahip projelerde, her istekte tüm veriyi almak performansı ciddi şekilde düşürebilir.
Yapılacaklar:
- Veritabanı sorgularınızı filtreleyin ve sadece ihtiyacınız olan verileri alın.
$users = User::where('status', 'active')->get(); // Sadece aktif kullanıcıları çek
4. Laravel Queues ile Zaman Alıcı İşlemleri Arka Plana At
Birçok web uygulamasında e-posta gönderme, dosya işleme gibi işlemler kullanıcı deneyimini olumsuz etkileyebilir. Laravel, Queue sistemiyle bu tür işlemleri arka plana almanızı sağlar.
Yapılacaklar:
- Laravel Queue'ları ile zaman alıcı işlemleri, örneğin e-posta gönderimleri veya veritabanı işlemleri, arka planda çalıştırın.
dispatch(new SendWelcomeEmail($user));
5. Otomatik Yükleme (Lazy Loading) Kullanmak
Eloquent, ilişkili veriler için eager loading kullanmanızı önerse de bazen lazy loading, belirli senaryolarda daha etkili olabilir. Bu yöntem, sadece veriye ihtiyaç duyduğunuzda ilişkili verileri yükler.
Yapılacaklar:
- Lazy loading kullanarak ilişkili verileri sadece gerektiğinde alın.
$post = Post::find(1);
$comments = $post->comments; // Lazy loading ile yorumları yükle
6. Veritabanı Index'leri Kullanın
Veritabanı sorgularını hızlandırmak için index kullanmak oldukça etkili bir yöntemdir. Laravel, migration dosyalarınızda kolayca index eklemenize olanak tanır.
Yapılacaklar:
- Sıkça sorgulanan sütunlar için migration dosyasına index ekleyin.
$table->index('email');
7. Session ve Cookie'leri Optimize Et
Oturum verileri ve çerezler, Laravel projelerinde sıklıkla kullanılır. Ancak aşırı büyük session verileri, uygulamanızın hızını olumsuz etkileyebilir.
Yapılacaklar:
- Session sürelerini kontrol edin ve gereksiz verileri temizleyin.
8. Artisan Komutlarıyla Performans Testi Yapın
Laravel, performans testlerinizi gerçekleştirebileceğiniz yerleşik komutlar sunar. `php artisan optimize` komutu, uygulamanızdaki gereksiz dosyaları temizler ve cache’leri optimize eder.
Yapılacaklar:
- Düzenli olarak `php artisan optimize` komutunu çalıştırarak uygulamanızı hızlandırın.
9. Statik İçeriklerinizi Sunucudan Yönlendirin
Statik dosyalar (CSS, JS, resimler vb.) web sunucusu tarafından doğrudan sunulmalıdır. Laravel, bu tür içerikler için varsayılan olarak public klasörünü kullanır. Bu dosyaların sunulmasında sunucu ve CDN’lerin etkili kullanımı, performansınızı artırabilir.
Yapılacaklar:
- CDN kullanarak statik içeriklerinizi hızlandırın.
10. Kullanıcı İsteklerini Sınırlayın
Uygulamanızın hızını korumak için, aşırı istekleri sınırlamak önemlidir. Laravel, Rate Limiting özelliği ile bu konuda yardımcı olur.
Yapılacaklar:
- Kullanıcı isteklerini sınırlayarak, aşırı yüklenmeyi önleyin.
Route::middleware('throttle:60,1')->get('/user', function () {
return User::all();
});
Sonuç olarak, Laravel’de performans iyileştirmeleri yapmak, kullanıcı deneyimini artıran önemli bir adımdır. Yukarıdaki ipuçlarını takip ederek uygulamanızın hızını artırabilir ve daha verimli bir yazılım geliştirme süreci geçirebilirsiniz.
