1. Gerekli Paketlerin Kurulumu
İlk adımda, Linux sisteminize FTP sunucusu yazılımını kurmamız gerekiyor. Linux dünyasında en yaygın kullanılan FTP sunucu yazılımı vsftpd (Very Secure FTP Daemon) olup, bu yazılım hem güvenli hem de hızlıdır. Eğer sisteminizde vsftpd kurulu değilse, terminal üzerinden aşağıdaki komutu girerek kurabilirsiniz.
sudo apt update
sudo apt install vsftpd
Bu komut, sisteminizin paket listesini güncelleyecek ve ardından vsftpd paketini kuracaktır. Eğer bir Red Hat tabanlı dağıtım kullanıyorsanız, komut şu şekilde olacak:
sudo yum install vsftpd
Kurulum tamamlandığında, FTP sunucusunun düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:
sudo systemctl status vsftpd
Eğer her şey yolundaysa, "active (running)" mesajını görmelisiniz.
2. FTP Sunucusunu Başlatma ve Yapılandırma
Artık sunucumuz kurulu, fakat onu daha güvenli ve işlevsel hale getirmemiz gerekiyor. vsftpd yapılandırma dosyası, genellikle /etc/vsftpd.conf yolunda bulunur. Bu dosyayı bir metin düzenleyici ile açarak yapılandırma işlemlerine başlayabilirsiniz.
Öncelikle, yapılandırma dosyasını açmak için şu komutu girin:
sudo nano /etc/vsftpd.conf
Yapılandırma dosyasındaki bazı önemli ayarları aşağıdaki gibi düzenleyebilirsiniz:
- anonymous_enable=NO: Bu ayar, anonim kullanıcıların FTP sunucusuna erişmesini engeller.
- local_enable=YES: Bu ayar, sistemdeki yerel kullanıcıların FTP sunucusuna giriş yapmasını sağlar.
- write_enable=YES: Bu ayar, kullanıcıların FTP üzerinden dosya yüklemelerine izin verir.
- chroot_local_user=YES: Kullanıcıların yalnızca kendi dizinlerinde işlem yapmalarını sağlar, bu da güvenliği artırır.
Yapılandırma dosyasını düzenledikten sonra dosyayı kaydedin ve kapatın. Yapılandırma dosyasını düzenlemek, FTP sunucusunun davranışını şekillendirmenin en etkili yoludur.
3. FTP Sunucusunu Yeniden Başlatma
Yapılandırma dosyasındaki değişikliklerin geçerli olabilmesi için vsftpd servisini yeniden başlatmamız gerekiyor. Bunun için aşağıdaki komutu kullanabilirsiniz:
sudo systemctl restart vsftpd
Şimdi FTP sunucusunun yeni ayarlarla çalıştığından emin olabilirsiniz.
4. Güvenlik Duvarı Ayarları
Eğer sisteminizde bir güvenlik duvarı (firewall) kullanıyorsanız, FTP trafiğinin geçmesine izin vermeniz gerekecek. Bunun için aşağıdaki komutları kullanabilirsiniz:
sudo ufw allow 20/tcp
sudo ufw allow 21/tcp
sudo ufw allow 40000:50000/tcp
sudo ufw reload
Bu komutlar, FTP'nin kullanılan standart portları (20 ve 21) ve pasif modda FTP için gereken bağlantı aralıklarını açacaktır. Eğer farklı bir güvenlik duvarı aracı kullanıyorsanız, buna uygun ayarları yapmanız gerekebilir.
5. FTP Sunucusuna Kullanıcı Ekleme
Artık FTP sunucusunu yapılandırdık, ancak kullanıcıları da eklememiz gerekiyor. Sisteminizde bir kullanıcı hesabı oluşturmak için şu komutu kullanabilirsiniz:
sudo useradd -m ftpuser
sudo passwd ftpuser
İlk komut, "ftpuser" adında bir kullanıcı oluşturur. İkinci komut ise bu kullanıcı için bir şifre belirler. Artık bu kullanıcıyı FTP sunucusunda kullanabilirsiniz.
6. FTP'yi Test Etme
Her şeyin doğru şekilde çalışıp çalışmadığını kontrol etmek için, FTP sunucusuna bağlanmanız gerekecek. Bu işlemi, başka bir bilgisayardan veya aynı sunucudan test edebilirsiniz. Komut satırında aşağıdaki komutu girerek FTP sunucusuna bağlanmayı deneyebilirsiniz:
ftp
Bağlantı sağlandığında, oluşturduğunuz kullanıcı adı ve şifre ile giriş yapabilirsiniz. Dosya aktarımı yaparak her şeyin düzgün çalışıp çalışmadığını kontrol edin.
7. FTP Sunucusunun Güvenliğini Artırma
Güvenlik, özellikle internet üzerinden çalışan bir FTP sunucusu için son derece önemlidir. İleri düzey güvenlik önlemleri almak için aşağıdaki adımları izleyebilirsiniz:
- SSL/TLS Desteği: FTP üzerinden şifreli bağlantılar kurmak için vsftpd'yi SSL/TLS ile yapılandırabilirsiniz. Bu sayede, aktarım sırasında veriler şifrelenir.
- Pasif Mod Yapılandırması: Güvenlik duvarı ve NAT (Network Address Translation) üzerinden geçiş yapabilmesi için pasif mod ayarlarını yapılandırabilirsiniz.
Sonuç
Linux'ta FTP sunucusu kurmak ve yapılandırmak aslında düşündüğünüz kadar zor değil. Bu rehberde, FTP sunucunuzu kurma, yapılandırma ve güvenli hale getirme adımlarını detaylı bir şekilde inceledik. Artık, FTP üzerinden dosya paylaşımını güvenli bir şekilde yapabilirsiniz. Bu bilgilerle donanmış olarak, güçlü bir FTP sunucusunun keyfini çıkarabilirsiniz.
