Bir düşünün; sistemlerinizdeki karmaşık verileri, rakamları ve logları bir araya getiriyor, bunları görsel olarak sunuyorsunuz. Hangi veriyi nerede görmeniz gerektiğini kolayca belirleyebiliyorsunuz. Bu yazıda, Linux üzerinde Grafana ile nasıl etkili bir veri görselleştirmesi yapabileceğinizi anlatacağım. Hazırsanız, bu yolculuğa çıkalım!
Grafana Nedir ve Neden Tercih Edilmeli?
Grafana, açık kaynaklı bir görselleştirme platformudur. Sisteminize dair verileri, özellikle zaman serisi verilerini (metric data) kolayca görselleştirmenizi sağlar. Grafana'nın en büyük avantajlarından biri, çok sayıda veri kaynağını desteklemesidir. Örneğin, Prometheus, Elasticsearch, MySQL, PostgreSQL ve daha fazlası… Hangi veri kaynağını kullanıyor olursanız olun, Grafana ile verilerinizi etkili bir şekilde görselleştirebilirsiniz.
Linux'ta Grafana Kurulumu: İlk Adımlar
Başlamak için öncelikle Grafana'yı Linux sisteminize kurmanız gerekiyor. İhtiyacınız olan sadece birkaç komut. Hadi gelin, kurulum sürecini adım adım görelim.
sudo apt-get install -y software-properties-common
sudo add-apt-repository "deb https://packages.grafana.com/oss/deb stable main"
sudo apt-get update
sudo apt-get install grafana
Yukarıdaki komutlarla, Grafana'yı başarıyla kurabilirsiniz. Ardından, servisi başlatmamız gerek:
sudo systemctl start grafana-server
sudo systemctl enable grafana-server
Grafana, varsayılan olarak http://localhost:3000 adresinde çalışır. Web tarayıcınızda bu adresi açarak, admin kullanıcı adı ve şifresiyle giriş yapabilirsiniz. (Şifreyi ilk defa giriş yaptıysanız değiştirmeyi unutmayın!)
Grafana Arayüzü ve Temel Özellikler
Grafana, kullanıcı dostu arayüzü ile dikkat çeker. Sisteme ilk giriş yaptığınızda, bir dashboard (gösterge paneli) oluşturmanıza olanak sağlar. Bu paneller üzerinde çeşitli görselleştirmeler yapabilirsiniz.
- Veri Kaynakları: Verilerinizi çekmek için çeşitli veri kaynakları ekleyebilirsiniz.
- Dashboard: Verilerinizi görselleştirmek için özelleştirilmiş paneller oluşturabilirsiniz.
- Panel Tipleri: Çeşitli grafik türlerini kullanarak verilerinizi görselleştirebilirsiniz. Bu grafikler, çizgi grafikleri, bar grafikleri, pie chart'lar ve hatta heatmap'ler olabilir.
- Alerting: Verileriniz belirlediğiniz eşik değerlerini aşarsa, size uyarı gönderebilir.
Grafana'nın en güzel yanlarından biri, verilerinizi en uygun şekilde görselleştirmenize olanak sağlamasıdır. Hangi paneli ekleyeceğinize, hangi veri kaynağını seçeceğinize ve nasıl bir görselleştirme yapacağınıza karar vermek tamamen size bağlıdır.
Veri Kaynağı Bağlantısı ve Görselleştirme
Grafana'yı kullanmaya başladığınızda, en önemli adımlardan biri doğru veri kaynaklarını seçmek ve bağlamaktır. Bu kaynaklar, sisteminizin sağlığını, performansını ya da herhangi bir başka metrik verisini sağlayabilir.
1. Grafana arayüzüne giriş yapın.
2. Sol panelde "Data Sources" sekmesine tıklayın.
3. Yeni bir veri kaynağı eklemek için "Add Data Source" butonuna tıklayın.
4. Veri kaynağınızı seçin (bu örnekte Prometheus).
5. Prometheus'un URL’sini ve diğer gerekli bilgileri girin, ardından Save & Test butonuna tıklayın.
Artık Prometheus'tan veri alarak, Grafana üzerinde çeşitli görselleştirmeler yapabilirsiniz.
İlk Grafiğinizi Oluşturun
Görselleştirmeye başlamak oldukça kolay! Grafana arayüzünde "+" işaretine tıklayarak yeni bir panel ekleyebilirsiniz. Sonrasında, ilgili veri kaynağını seçip, grafiğinizin tipini (çizgi grafiği, bar grafiği vs.) belirleyebilirsiniz. Her panel için özel sorgular yazabilir, görselleştirmeleri detaylandırabilirsiniz.
avg(rate(process_cpu_seconds_total[5m])) by (instance)
Bu sorgu, sistemdeki her bir işlem için CPU kullanımını gösterir ve veriyi grafikte görüntüler.
