1. Tarayıcı Önbellekleme (Browser Caching)
Tarayıcı önbellekleme, ziyaretçiler sitenize tekrar geldiğinde sayfa yükleme sürelerini hızlandırmak için mükemmel bir yöntemdir. İlk ziyaret sırasında, tarayıcı belirli öğeleri (CSS, JavaScript, görseller gibi) kaydeder. Bir sonraki ziyaretinde, bu öğeler yeniden indirilmeyecek ve sayfa daha hızlı yüklenecektir. Bu, kullanıcılarınızın web sitenizi daha hızlı açmasına olanak tanır.
# .htaccess dosyasına eklenebilecek kod örneği:
ExpiresActive On
ExpiresDefault "access plus 1 month"
ExpiresByType image/jpg "access plus 1 month"
ExpiresByType image/jpeg "access plus 1 month"
ExpiresByType image/gif "access plus 1 month"
ExpiresByType image/png "access plus 1 month"
ExpiresByType text/css "access plus 1 month"
ExpiresByType application/javascript "access plus 1 month"
2. Veritabanı Önbellekleme (Database Caching)
Veritabanı sorguları, web sitenizin hızını yavaşlatabilir. Veritabanı önbellekleme, veritabanına yapılan her sorgunun ardından verileri bir önbelleğe kaydeder ve aynı sorgu yapıldığında bu verileri hızlıca geri döndürür. Bu, özellikle dinamik siteler için oldukça faydalıdır.
Çoğu CMS (WordPress gibi) veritabanı önbellekleme eklentilerine sahiptir. Ancak, manuel bir çözüm uygulamak isterseniz, Redis veya Memcached gibi sistemler kullanabilirsiniz.
3. Sunucu Tarafı Önbellekleme (Server-Side Caching)
Sunucunuzda, web sayfalarınızın statik bir kopyasını tutarak her ziyaretçi için sayfa oluşturma sürecini atlayabilirsiniz. Bu sayede daha hızlı yanıt süreleri elde edersiniz.
Sunucunuzda Apache veya Nginx gibi bir yapılandırma ile bu tür önbellekleme sistemlerini etkinleştirebilirsiniz.
# Apache örneği:
CacheEnable disk /
CacheRoot /var/cache/apache2
CacheDirLevels 3
CacheDirLength 2
4. İçerik Dağıtım Ağı (CDN) Kullanımı
CDN, sitenizin içeriklerini dünya çapındaki sunucularda depolar ve kullanıcılara en yakın sunucudan içerik sunar. Bu sayede, siteniz her yerden hızlıca erişilebilir olur.
Cloudflare, Akamai ve KeyCDN gibi popüler CDN sağlayıcılarını kullanarak sitenizi hızlandırabilirsiniz. En iyi performans için, resim ve medya dosyalarınız gibi ağır içeriklerinizi CDN üzerinden servis etmeyi unutmayın.
5. Opcode Cache ile PHP Performansını Artırma
PHP kodları her çalıştırıldığında, yorumlanır ve yeniden derlenir. Opcode cache, bu kodları derlenmiş halde saklar, böylece tekrar çalıştırılmaları gerektiğinde hızla çalıştırılabilirler.
En popüler opcode cache sistemlerinden biri olan OPcache’ı PHP’de etkinleştirebilirsiniz. OPcache’ı PHP yapılandırma dosyasına ekleyerek hemen kullanmaya başlayabilirsiniz.
# php.ini dosyasına eklenmesi gereken kod:
opcache.enable=1
opcache.memory_consumption=128
6. HTTP/2 Kullanımı
HTTP/2, daha hızlı veri iletimi sağlayarak sayfa yükleme hızını iyileştirir. Özellikle birçok küçük dosya ile çalışan sitelerde faydalıdır.
Sunucunuzda HTTP/2’yi etkinleştirmek için, Apache veya Nginx üzerinde uygun yapılandırma ayarlarını yapabilirsiniz. HTTP/2, SSL sertifikası kullanarak etkinleştirilebilir.
7. Görsel Önbellekleme ve Optimizasyonu
Büyük ve optimize edilmemiş görseller, web sitenizin hızını önemli ölçüde yavaşlatabilir. Görselleri önbelleğe almak ve sıkıştırmak, sayfa yükleme sürelerini azaltmada etkili bir yöntemdir.
WebP formatı gibi daha hızlı yüklenen görsel formatlarına geçiş yaparak site hızınızı iyileştirebilirsiniz. Ayrıca, *lazy loading* (tembel yükleme) kullanarak yalnızca ekranda görünen görselleri yüklemeyi sağlayabilirsiniz.
8. HTML, CSS ve JavaScript Minification (Sıkıştırma)
Web sayfalarının daha hızlı yüklenmesi için HTML, CSS ve JavaScript dosyalarınızı sıkıştırmak önemlidir. Bu işlem, gereksiz boşlukları, yorum satırlarını ve fazlalıkları kaldırarak dosya boyutlarını küçültür.
Çoğu site yönetim sistemi, bu tür dosya sıkıştırmalarını otomatik olarak yapabilen araçlar sunar. Eğer manuel bir çözüm arıyorsanız, Minify veya UglifyJS gibi araçları kullanabilirsiniz.
9. Yalnızca Gereksiz Scriptleri Yükleyin
Yüksek sayfa hızı için yalnızca gerekli olan JavaScript ve CSS dosyalarını yüklemek önemlidir. Fazla yüklenen scriptler sitenizi yavaşlatabilir.
Kullanmadığınız veya geçici olarak kullanmadığınız scriptleri devre dışı bırakın. Modern araçlar ve teknikler, yalnızca sayfa üzerinde görülen öğeleri yüklemenizi sağlar.
10. Lazy Loading (Tembel Yükleme) Kullanımı
Lazy loading, yalnızca kullanıcının sayfayı aşağı kaydırmasıyla yüklenen öğeler sayesinde hız optimizasyonu sağlar. Bu özellikle görseller ve iframe’ler için etkilidir.
Lazy loading’i HTML’de kolayca etkinleştirebilirsiniz. `
# Lazy Loading için örnek HTML:
### Sonuç:
Bu ileri düzey caching yöntemleri, web sitenizin hızını önemli ölçüde iyileştirecek ve SEO sıralamalarınıza doğrudan katkı sağlayacaktır. Her biri, site performansını artırmak ve kullanıcı deneyimini iyileştirmek için tasarlanmış güçlü araçlardır. Bu teknikleri doğru bir şekilde uygularsanız, sitenizin hızını artıracak ve kullanıcılarınızı memnun edeceksiniz. Unutmayın, hız, SEO için en önemli faktörlerden biridir. Yavaş bir site, kötü bir kullanıcı deneyimi yaratır ve sıralamanızı olumsuz etkiler.
