Windows'ta IIS Kurulumu ve ASP.NET Uygulamaları: Adım Adım Kılavuz

Merhaba arkadaşlar! Web uygulamaları geliştirirken ya da basitçe bir web sitesini barındırmaya karar verdiğinizde, en önemli adımlardan biri doğru sunucu yapılandırmasını yapmaktır. Eğer Windows kullanıyorsanız, IIS (Internet Information Services) sunucusu mükemmel bir seçenek olabilir. Bu yazıda, Windows üzerinde IIS kurulumunu ve ASP.NET uygulamaları nasıl yayınlayacağınızı adım adım keşfedeceğiz. Hazırsanız başlayalım!

IIS, Microsoft'un geliştirdiği bir web sunucusudur ve Windows işletim sistemleri ile tamamen uyumlu çalışır. Birçok geliştirici ve sistem yöneticisi için IIS, web uygulamalarını barındırmanın en güvenilir ve etkili yollarından biridir. ASP.NET gibi Microsoft teknolojilerini kullanan uygulamalar için oldukça optimize edilmiştir.

Windows işletim sistemi üzerinden IIS kurmak aslında oldukça basit. Hadi, hemen adımlara geçelim.

İlk adım olarak, Windows Özellikler ekranını açmamız gerekiyor. Bunu yapmanın iki yolu var:
1. Başlat menüsüne tıklayın ve "Windows Özelliklerini Aç veya Kapat" yazın.
2. Ya da "Denetim Masası" > "Programlar" > "Windows Özelliklerini Aç veya Kapat" yolunu izleyin.

Bu pencerede, "Internet Information Services" seçeneğini bulup işaretleyin. Ayrıca, ASP.NET'in de etkin olduğundan emin olun. Bu, ASP.NET uygulamalarınızı IIS üzerinde çalıştırabilmek için gerekli.

Not: Eğer ASP.NET kullanacaksanız, "ASP.NET" ve "Web Yönetim Araçları" gibi ek seçeneklerin de işaretli olduğuna dikkat edin.

IIS kurulumunu tamamladıktan sonra, yapılandırmaya başlamak için "IIS Yöneticisi"ni açabilirsiniz. Başlat menüsüne "IIS" yazın ve çıkan sonuca tıklayın. İşte karşınızda IIS Yöneticisi!

Burada, web sitenizi oluşturmak ve yönetmek için pek çok seçenek var. Yeni bir site oluşturmak için:
- Sol panelde "Sites" üzerine sağ tıklayın ve "Add Website" seçeneğini tıklayın.
- Web sitenizin adını ve fiziksel yolunu belirleyin.
- IIS, varsayılan olarak 80 numaralı portu kullanır, ancak ihtiyacınıza göre port numarasını değiştirebilirsiniz.

Bir ASP.NET uygulaması geliştiriyorsanız, bunu IIS üzerinde çalıştırmak için öncelikle doğru dizine yerleştirmeniz gerekiyor. Uygulamanızın dosyalarını belirlediğiniz dizine taşıdıktan sonra IIS üzerinde bu siteyi yapılandırabilirsiniz.

Web sitenizi IIS'e tanıttıktan sonra, uygulamanızın düzgün çalıştığından emin olmak için tarayıcı üzerinden yerel IP adresi veya localhost üzerinden erişim sağlayabilirsiniz.

Örnek Yönlendirme:
Eğer `C:\myapp` dizininde bir uygulama geliştirdiyseniz, IIS üzerinden bu uygulamayı şu şekilde yönlendirebilirsiniz:
1. IIS Yöneticisi'nde "Sites" > Sağ tıklayıp "Add Website" seçeneğini seçin.
2. "Site name" kısmına "MyApp" yazın, "Physical Path" kısmına ise `C:\myapp` dizinini girin.
3. Port numarasını 80 olarak bırakın ve "OK" diyerek işlemi tamamlayın.

ASP.NET, IIS üzerinde çalışacak şekilde tasarlanmıştır. Ancak, uygulamanızın doğru çalışması için bazı ayarları yapmanız gerekebilir. İşte yapmanız gereken birkaç basit adım:

ASP.NET uygulamanızın çalışabilmesi için .NET Framework yüklü olmalıdır. Eğer yüklü değilse, IIS üzerinden .NET Framework'ü etkinleştirmeniz gerekebilir. Bunun için:
- "Windows Özelliklerini Aç veya Kapat" kısmında, .NET Framework'ün yüklü olduğundan emin olun.
- IIS Yöneticisi'nde "Application Pools" kısmına gidin ve uygulamanız için yeni bir havuz oluşturun.

IIS üzerinde ASP.NET uygulamaları, belirli uygulama havuzlarında çalıştırılır. Bu havuz, uygulamanızın bellek yönetimini ve performansını optimize eder.
- IIS Yöneticisi'ni açın, "Application Pools" sekmesine tıklayın.
- Sağ tıklayıp "Add Application Pool" diyerek yeni bir havuz oluşturun.
- Havuzun .NET Framework sürümünü ve özelliklerini belirleyin.

Uygulamanızın doğru çalışması için ilgili dosya ve dizin izinlerinin doğru şekilde ayarlandığından emin olun. IIS Yöneticisi üzerinden uygulamanızın dizinlerine erişim izni vermeniz gerekebilir.

Örnek Kod:

Bu XML yapılandırması, ASP.NET uygulamanızın belirli bir .NET Framework sürümü ile çalışmasını sağlar.

IIS, yüksek trafikli web siteleri için oldukça güçlüdür. Ancak, performansı daha da artırmak için bazı ek optimizasyonlar yapabilirsiniz:
- HTTP/2 Protokolü: Bu protokol, veri iletim hızını artırır. IIS 10.0 ve sonrasında varsayılan olarak aktiftir, fakat kontrol etmek faydalı olabilir.
- Static Content Caching (Statik İçerik Önbellekleme): Sıkça kullanılan içerikler için önbellekleme özelliğini etkinleştirebilirsiniz.

Sonuç:

IIS ile ASP.NET uygulamanızı yayınlamak aslında düşündüğünüz kadar zor değil. Doğru adımları takip ederek, uygulamanızı hızla IIS üzerinde çalıştırabilir ve web dünyasında ilk adımlarınızı atabilirsiniz. Şimdi, IIS ve ASP.NET’in gücünden yararlanarak daha büyük projelere adım atma zamanı!