XSS ve CSRF Saldırıları: Web Güvenliği İçin Kritik Farklılıklar

Web dünyasında her geçen gün yeni güvenlik tehditleri ve açıklar karşımıza çıkıyor. Her ne kadar yazılımlar gün geçtikçe gelişse de, bu aynı zamanda saldırganların yeni yöntemler bulmalarını kolaylaştırıyor. Bugün, birçok web uygulamasının karşılaştığı en büyük tehditlerden ikisi olan Cross-Site Scripting (XSS) ve Cross-Site Request Forgery (CSRF) hakkında konuşacağız. Bu iki saldırı türü, genellikle aynı kategoride yer alsa da aslında temelde çok farklıdırlar. Gelin, bu farkları keşfederken, her birinin nasıl çalıştığını, nasıl tespit edilebileceğini ve nasıl önlenebileceğini öğrenelim.

XSS, bir kullanıcının tarayıcısına kötü amaçlı JavaScript kodu yerleştirilmesine dayanan bir saldırıdır. Bir saldırgan, web sitesindeki form veya URL gibi bir girdi noktasına zararlı kod yerleştirerek, bu kodu başkalarının tarayıcılarında çalıştırmasını sağlar. Bu tür bir saldırı, özellikle kullanıcıların bilgilerini çalmak amacıyla kullanılır. Kişisel verilerinizi ele geçirebilir, hesap bilgilerinizi çalabilir veya sisteminize zarar verebilir.

XSS Saldırısının Örneği:

Bir kullanıcı, sosyal medya platformunda profil bilgilerini düzenlerken, profil açıklaması kısmına şu şekilde bir şey yazabilir:

```html

```

Bu kod, diğer kullanıcılar bu sayfayı ziyaret ettiğinde onların tarayıcılarında çalışacak ve istemeden kullanıcıya zarar verecektir. XSS, genellikle form inputları, URL parametreleri veya veri girilen alanlarda meydana gelir.

CSRF (Cross-Site Request Forgery), bir kullanıcının tarayıcısı üzerinden, onun bilgisi dışında zararlı bir işlem gerçekleştiren bir saldırıdır. Saldırgan, kullanıcının kimliğini taklit ederek web uygulamasında işlem yapar. CSRF saldırısı, kullanıcının oturum açmış olduğu bir siteyi hedef alır ve bu siteye sahte bir istek gönderir.

CSRF Saldırısının Örneği:

Bir kullanıcı bankacılık uygulamasına giriş yapmışken, saldırgan, kullanıcının hesabından para transferi gerçekleştirmek için şu şekilde bir istekte bulunabilir:

```html

```

Bu basit bir resim etiketi gibi görünse de, kullanıcının hesabından para transferi yapılmasına neden olabilir. CSRF, özellikle kullanıcı oturumlarının açık olduğu durumlarda çok tehlikeli olabilir.

Peki, XSS ve CSRF arasındaki temel farklar nelerdir? Her iki saldırı da güvenlik açıklarından yararlansa da, çalışma prensipleri tamamen farklıdır.

1. Kullanıcı Etkileşimi:
- XSS, saldırganın, hedef kullanıcının tarayıcısında zararlı kod çalıştırmasını sağlar.
- CSRF, kullanıcının isteği olmadan işlemler yapmasına neden olur.

2. Saldırı Türü:
- XSS, genellikle JavaScript gibi istemci tarafı dillerini kullanarak yapılır.
- CSRF, hedef sitenin oturum bilgileriyle birlikte sahte istekler gönderir.

3. Hedef:
- XSS, kullanıcıların kişisel bilgilerini çalmayı hedefler.
- CSRF, bir kullanıcının yerine işlem yaparak hedef siteyi manipüle etmeyi amaçlar.

Her iki saldırıyı önlemek için çeşitli güvenlik önlemleri almak mümkündür. İşte bazı temel güvenlik önlemleri:

#### CSRF İçin Önlemler:
- CSRF Tokenları: Her formda benzersiz bir CSRF tokenı kullanmak, bu tür saldırıları engellemeye yardımcı olabilir. Her istekte bu token’ın doğruluğu kontrol edilmelidir.
- SameSite Çerezler: Web tarayıcıları, SameSite çerez politikaları ile CSRF saldırılarını sınırlayabilir. Çerezlerin sadece aynı site üzerinden gönderilmesi sağlanabilir.
- HTTP-Only Çerezler: Çerezlerin yalnızca sunucu tarafından erişilebilir olmasını sağlamak, kötü amaçlı JavaScript’in erişimini engeller.

XSS ve CSRF saldırıları, web uygulamaları için ciddi güvenlik tehditleri oluşturur, ancak uygun önlemlerle bu tehditlere karşı etkili bir savunma sağlanabilir. Her iki saldırı türünün de farklarını anlamak, geliştiricilerin ve güvenlik uzmanlarının bu tür tehditlere karşı daha bilinçli hareket etmelerini sağlar. Unutmayın, her zaman proaktif olmak ve güvenliği ön planda tutmak, kullanıcılarınızın güvenliğini sağlamanın anahtarıdır.