Yazılım geliştirme dünyasında, kodun düzgün çalışması tek başına yeterli değildir. Kodun okunabilir, bakım yapılabilir ve verimli olması gerekir. İşte bu noktada refactoring devreye giriyor. Refactoring, var olan kodun işlevini değiştirmeden daha iyi bir hale getirilmesi sürecidir. Ancak refactoring, sadece kodu temizlemekle kalmaz, aynı zamanda uygulamanızın performansını da iyileştirebilir.
Diyelim ki, bir projede React.js kullanarak bir uygulama geliştiriyorsunuz ve kodunuzun karmaşıklaştığını fark ettiniz. İşte bu aşamada, refactoring yaparak hem performansı artırabilir, hem de kodunuzu daha modüler hale getirebilirsiniz. Peki, refactoring’i nasıl yapmalısınız? İşte yazılım geliştirme süreçlerinde uygulayabileceğiniz 7 pratik refactoring tekniği:
1. Fonksiyonları Küçültün ve İsimlendirme Yapın
Küçük ve anlamlı fonksiyonlar yazmak, kodunuzu daha okunabilir ve bakımı daha kolay hale getirir. Bir fonksiyon yalnızca bir işlevi yerine getirmeli. Örneğin, eğer bir fonksiyon çok fazla işi hallediyorsa, bunu daha küçük parçalara ayırmak gerekir. Ayrıca, fonksiyon isimlerini anlamlı ve açıklayıcı yaparak, kodu okuyan birinin ne iş yaptığını kolayca anlamasını sağlayabilirsiniz.
function fetchData() {
fetch(url)
.then(response => response.json())
.then(data => processData(data));
}
2. Gereksiz Hesaplamaları ve Tekrarları Ortadan Kaldırın
Yazılım geliştirme sürecinde, bazen aynı hesaplamayı defalarca yaparız. Bu tür gereksizliklerden kaçınmak, uygulamanın performansını artırabilir. Örneğin, veritabanı sorgularını her seferinde tekrar etmek yerine, sonuçları bir değişkende saklayarak sadece bir kez sorgulama yapabilirsiniz.
3. Modülerlik ve Yeniden Kullanılabilirlik
Kodunuzu modüler hale getirerek, hem yeniden kullanılabilirliğini artırabilir, hem de projelerdeki tekrarı azaltabilirsiniz. Örneğin, benzer işlevlere sahip birden fazla bileşen varsa, bu bileşenleri tek bir modül haline getirerek her projede kolayca kullanabilirsiniz.
function Button({ label, onClick }) {
return ;
}
4. Test Yazılımının Entegrasyonu
Refactoring yaparken, kodunuzun doğru çalışıp çalışmadığından emin olmak için yazılım testleri oluşturmak çok önemlidir. Testler, yapılan değişikliklerin mevcut fonksiyonaliteyi bozmadığını kontrol eder. Ayrıca, gelecekteki değişikliklerde yeni hataların eklenmesini engeller.
5. Clean Code Prensipleriyle Uyumlu Refactoring
Clean Code prensiplerine uyarak kodunuzu yazmak, geliştiricilerin daha hızlı anlamasına ve bakım yapmasına olanak tanır. Anlamlı değişken isimleri, tek bir sorumluluğa sahip fonksiyonlar ve minimal karmaşıklık, clean code'un temel özellikleridir. Kodunuzun bu prensiplere uygun olup olmadığını gözden geçirebilir, gerekirse refactoring yapabilirsiniz.
6. İleri Seviye Refactoring Teknikleri: Design Patterns ve SOLID
Kodunuzu daha sürdürülebilir ve bakımı kolay hale getirmek için Design Patterns (tasarım kalıpları) ve SOLID prensipleri gibi ileri düzey refactoring tekniklerini de kullanabilirsiniz. Bu prensipler, yazılım mühendisliğinin temel taşlarıdır ve doğru bir şekilde uygulandığında kodunuzu daha sağlam, esnek ve genişletilebilir hale getirir.
7. Performans İzleme ve İyileştirme
Refactoring sadece kodu temizlemekle ilgili değildir, aynı zamanda uygulamanızın performansını izlemek ve iyileştirmek ile de ilgilidir. Kodunuzu refactor ederken, hangi bölümlerin performans darboğazı oluşturduğunu analiz edin ve bu kısımları iyileştirmek için ek optimizasyonlar yapın.
Sonuç:
Refactoring, yazılım geliştirme sürecinin önemli bir parçasıdır ve kodunuzu daha modüler, bakım yapılabilir ve performanslı hale getirebilir. Bu 7 pratik teknik ile hem kod kalitenizi artırabilir hem de projelerinizin daha hızlı ve verimli çalışmasını sağlayabilirsiniz.
Unutmayın, refactoring sadece kodu temizlemekle ilgili değil, aynı zamanda yazılımın sürdürülebilirliğini artırmakla ilgilidir. Her zaman daha iyi bir şekilde yazılım geliştirmek için refactoring tekniklerini kullanabilirsiniz!
